Bệnh Parkinson nên ăn gì? Những lưu ý khi xây dựng thực đơn

Chế độ ăn cho người bệnh Parkinson không cần quá cầu kỳ, nhưng phải đúng và đủ. Người bệnh thường gặp tình trạng táo bón, có nguy cơ rối loạn nuốt và sụt cân, một số người còn bị giảm hấp thu thuốc nếu ăn sai thời điểm. Vì vậy, việc biết rõ người bệnh Parkinson nên ăn những gì sẽ giúp gia đình chủ động chăm sóc, giảm biến chứng và mang lại sự thoải mái mỗi ngày cho người thân yêu.

Bệnh Parkinson nên ăn gì?

Dưới đây là top 7 nhóm thực phẩm tốt nhất cho người bệnh Parkinson.

Thực phẩm giàu chất xơ 

Thực phẩm giàu chất xơ giúp hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón ở người bệnh Parkinson.

• Nên ăn: Rau mồng tơi, rau lang, bí đỏ, khoai lang, yến mạch, chuối chín, táo nghiền, đậu lăng.
• Tác dụng: Làm mềm phân, kích thích nhu động ruột, giảm dùng thuốc nhuận tràng.

Thực phẩm giàu omega-3 

Omega-3 giúp hỗ trợ não bộ và giảm viêm, dưỡng chất này rất tốt cho tế bào thần kinh.

• Nên ăn: Cá hồi, cá thu, cá trích, cá basa, hạt óc chó, hạt chia, hạt lanh.
• Tác dụng: Giảm viêm thần kinh, hỗ trợ trí nhớ, giảm trầm cảm.

Thực phẩm giàu vitamin D và canxi 

Người bệnh Parkinson rất dễ té ngã, nên làm tăng nguy cơ gãy xương. Do đó, việc bổ sung thực phẩm giàu vitamin D và canxi rất cần thiết để duy trì xương chắc khỏe. 

• Nên ăn: Sữa ít béo, sữa chua, trứng gà, cá nhỏ ăn cả xương (cá trích, cá cơm), nấm đông cô, nấm hương.
• Tác dụng: Giảm loãng xương, giúp cơ chắc hơn.

Thực phẩm mềm, dễ nhai 

Rối loạn nuốt xuất hiện ở hơn đa số người bệnh giai đoạn sau, do đó việc lựa chọn thức ăn mềm, dễ nuốt là điều thực sự cần thiết.

• Nên ăn: Cháo, súp, khoai nghiền, thịt hầm nhừ, rau củ luộc tán nhuyễn, sinh tố.
• Tác dụng: Giảm nguy cơ sặc, viêm phổi hít (nguyên nhân tử vong hàng đầu).

Uống đủ nước

Nước giúp cơ thể hấp thu tốt thuốc và giảm tình trạng táo bón.

• Nên uống: Khoảng từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày (nước lọc, nước ấm, nước ép trái cây, canh).
• Tác dụng: Giảm khô miệng (tác dụng phụ của thuốc), hỗ trợ Levodopa hấp thu tốt hơn, làm mềm phân.

Thực phẩm giàu protein thực vật 

Protein từ thực vật ít ảnh hưởng đến việc hấp thu Levodopa hơn so với protein từ thịt, cá, trứng, sữa. Vì protein động vật có thể cạnh tranh với Levodopa trong quá trình hấp thu ở ruột, từ đó làm giảm tác dụng của thuốc nếu ăn gần thời điểm uống thuốc.

• Nên ăn: Đậu phụ, đậu nành, sữa đậu nành, đậu lăng, hạt chia, đậu hà lan.
• Tác dụng: Cung cấp protein mà không cản trở sự hấp thu của thuốc.

Dầu thực vật tốt cho tim mạch 

Dầu thực vật là lựa chọn phù hợp cho người muốn bảo vệ sức khỏe tim mạch nhờ thành phần chất béo lành mạnh.

• Nên dùng: Dầu oliu, dầu hạt cải, dầu hướng dương (lượng ít, khoảng từ 1 đến 2 thìa mỗi ngày).
• Tác dụng: Giúp giảm cứng cơ, bảo vệ tim mạch, hỗ trợ khớp.

Những thực phẩm người bệnh Parkinson nên hạn chế

Người bệnh Parkinson cần lưu ý hạn chế một số thực phẩm vì chúng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc hoặc làm nặng thêm các triệu chứng bệnh.

• Thực phẩm khó nhai, dễ gây sặc: Thịt dai, bánh quy giòn, hạt óc chó nguyên hạt, bánh mì khô, kẹo cứng.
• Thực phẩm nhiều chất béo bão hòa: Mỡ heo, da gà, nội tạng động vật, đồ chiên rán ngập dầu.
• Các món nhiều muối: Dưa cà muối, mắm tôm, thịt hun khói, đồ hộp,... dễ tăng huyết áp.
• Rượu bia và chất kích thích: Rượu làm nặng thêm run, mất thăng bằng, tương tác xấu với thuốc.

Những lưu ý quan trọng đối với người bệnh Parkinson

Có nhiều cách đơn giản có thể giúp người bệnh Parkinson giảm bớt triệu chứng và cải thiện khả năng vận động. Những điểm quan trọng giúp hỗ trợ hiệu quả điều trị, duy trì sức khỏe và hạn chế các triệu chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.

Duy trì cân nặng hợp lý

Một số người bệnh Parkinson có thể tăng cân do vận động kém. Việc dư cân khiến các khớp chịu áp lực nhiều hơn và làm việc đi lại khó khăn hơn. Vì vậy, người bệnh nên chú ý kiểm soát lượng calo nạp vào, hạn chế các món chiên rán, đồ ngọt, bánh kẹo và nước uống có đường.

Đối với trường hợp giảm cân do chán ăn, khó nuốt, buồn nôn hoặc tiêu hao nhiều năng lượng vì run và rối loạn vận động. Trong trường hợp này, nên chia nhỏ bữa ăn mỗi ngày và có thể bổ sung thêm năng lượng từ bơ, kem, sữa lắc, sô cô la hoặc bánh quy trong bữa phụ. Sữa nguyên kem pha thêm sữa bột cũng giúp tăng giá trị dinh dưỡng. Nếu cần, người bệnh có thể dùng các loại thức uống dinh dưỡng dành riêng cho người bệnh hoặc chọn những món yêu thích để kích thích ăn uống.

Tăng chất xơ để giảm táo bón

Táo bón là triệu chứng khá phổ biến ở người mắc Parkinson. Người bệnh nên tăng từ từ lượng chất xơ trong khẩu phần như rau củ, trái cây, đậu, ngũ cốc nguyên hạt. Đồng thời cần uống đủ nước để giúp phân mềm hơn và hỗ trợ việc đi tiêu. Hoạt động thể dục nhẹ nhàng cũng góp phần cải thiện tình trạng này.

Chia nhỏ bữa để giảm buồn nôn và chán ăn

Người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn thành 5 - 6 lần/ngày để giúp tiêu hóa dễ dàng, giảm mệt mỏi khi ăn nhiều một lúc. Một số phương pháp dân gian như dùng rượu gừng có thể giúp giảm buồn nôn, nhưng cần hỏi ý kiến bác sĩ Đông y trước khi thực hiện. 

Hạn chế thực phẩm có thể gây trào ngược hoặc đầy hơi

Người bệnh nên hạn chế rượu, caffeine và nước uống có ga. Sau khi ăn nên ngồi thẳng ít nhất 45 đến 60 phút.

Vận động mỗi ngày

Bên cạnh chế độ ăn uống, việc luyện tập thể dục đều đặn giúp cải thiện thăng bằng, tăng độ linh hoạt và hỗ trợ vận động. Hoạt động như đi bộ là những lựa chọn phù hợp (lưu ý, người bệnh Parkinson có hạn chế về vận động nên sử dụng gậy hoặc dụng cụ hỗ trợ đi lại để giảm nguy cơ té ngã).

Bệnh Parkinson nên ăn gì giờ bạn đã có câu trả lời rõ ràng rồi đúng không? Hãy ưu tiên thực phẩm mềm, giàu chất xơ, omega-3, vitamin D, canxi và protein thực vật; đồng thời hạn chế đồ cứng, nhiều dầu mỡ và rượu bia. Một chế độ ăn đúng không chỉ giúp người bệnh giảm táo bón, giữ xương chắc khỏe, nuốt dễ hơn mà còn hỗ trợ thuốc phát huy tác dụng tốt nhất.