Bệnh Parkinson có chữa được không? Chẩn đoán và phương pháp điều trị Parkinson

Hiểu rõ việc điều trị bệnh Parkinson là yếu tố quan trọng giúp người bệnh và gia đình đưa ra quyết định đúng đắn trong việc thăm khám sớm, lựa chọn liệu pháp điều trị phù hợp và xây dựng kế hoạch chăm sóc dài hạn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin toàn diện, từ khả năng điều trị hiện tại đến những phương pháp mới điều trị bệnh Parkinson.

Bệnh Parkinson có chữa được không?

Bệnh Parkinson có chữa khỏi được không là câu hỏi được rất nhiều người đặt ra khi mới biết mình hoặc người thân mắc bệnh. Parkinson là một bệnh lý thoái hóa thần kinh mạn tính, xảy ra chủ yếu do sự mất dần của các tế bào sản xuất dopamine trong não. Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, khả năng phối hợp động tác và nhiều chức năng khác của cơ thể.

Theo các tài liệu y học chính thống, hiện nay bệnh Parkinson chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Tức là y học hiện đại vẫn chưa thể phục hồi hoàn toàn các tế bào thần kinh đã bị tổn thương. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị bao gồm dùng thuốc, can thiệp phẫu thuật và các chương trình phục hồi chức năng đều có thể giúp kiểm soát hiệu quả triệu chứng, làm chậm tiến triển bệnh và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu đang được triển khai trên toàn cầu nhằm tìm ra phương pháp điều trị triệt để trong tương lai, như liệu pháp tế bào, liệu pháp gen hay thuốc nhắm vào các cơ chế bệnh sinh sâu hơn. Vì vậy, người bệnh và gia đình không nên quá bi quan, thay vào đó cần chủ động thăm khám, điều trị sớm và xây dựng lối sống lành mạnh để sống chung tích cực với bệnh.

Cách chẩn đoán bệnh Parkinson

Việc chẩn đoán bệnh Parkinson chủ yếu dựa vào lâm sàng, thông qua việc quan sát biểu hiện bên ngoài và đánh giá trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Tiêu chí bắt buộc để xác định bệnh là tình trạng chậm vận động, thường kết hợp với một hoặc cả hai triệu chứng điển hình khác là run khi nghỉ và cứng cơ. Ngoài ra, bác sĩ sẽ khai thác kỹ tiền sử bệnh lý bao gồm: Thời điểm khởi phát, mức độ tiến triển triệu chứng và các dấu hiệu kèm theo như thay đổi dáng đi, giảm biểu cảm khuôn mặt hoặc giọng nói nhỏ dần.

Hiện tại, không có xét nghiệm đơn lẻ nào có thể khẳng định bệnh Parkinson. Tuy nhiên, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp MRI hoặc chụp CT não thường được chỉ định để loại trừ các nguyên nhân khác có triệu chứng tương tự. Trong những trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định chụp DaTscan hoặc PET scan để đánh giá hoạt động của hệ thần kinh dopaminergic. Một biện pháp khác là dùng thuốc Levodopa thử nghiệm, nếu người bệnh đáp ứng tốt, điều này hỗ trợ mạnh cho chẩn đoán Parkinson.

Chẩn đoán sớm và chính xác đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra kế hoạch điều trị hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.

Các phương pháp điều trị bệnh Parkinson

Mặc dù hiện nay bệnh Parkinson vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để, tuy nhiên nhiều tiến bộ trong y học đã giúp kiểm soát triệu chứng và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Dưới đây là các phương pháp mới điều trị bệnh Parkinson có thể nhắc đến như: 

Điều trị bằng thuốc

Liệu pháp thuốc vẫn là nền tảng chính trong điều trị bệnh Parkinson. Trong đó, Levodopa - loại thuốc thay thế dopamine được xem là hiệu quả nhất trong việc cải thiện các triệu chứng vận động như run tay, cứng cơ và chậm vận động. Ngoài ra, còn có các nhóm thuốc khác như chất đồng vận dopamine, thuốc ức chế men MAO-B hoặc COMT, nhằm kéo dài tác dụng của dopamine và cải thiện kiểm soát triệu chứng.

Bên cạnh các rối loạn vận động, bệnh nhân Parkinson cũng thường gặp các vấn đề không vận động như rối loạn giấc ngủ, trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn tiêu hóa. Các thuốc hỗ trợ thần kinh, chống trầm cảm hoặc điều hòa giấc ngủ có thể được kết hợp. Tuy nhiên, điều trị bằng thuốc có thể kèm theo tác dụng phụ và hiệu quả giảm dần theo thời gian.

Can thiệp phẫu thuật thần kinh

Với những trường hợp bệnh không còn đáp ứng tốt với thuốc hoặc gặp tác dụng phụ nghiêm trọng, các phương pháp can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật kích thích não sâu có thể được chỉ định. Phương pháp này sử dụng các điện cực cấy vào vùng não sâu để điều chỉnh tín hiệu bất thường, từ đó giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng vận động. Mặc dù phương pháp phẫu thuật kích thích não sâu không phục hồi tế bào thần kinh đã mất nhưng có thể làm giảm phụ thuộc vào thuốc và cải thiện chức năng vận động rõ rệt.

Hỗ trợ đa ngành và thay đổi lối sống

Việc kết hợp các phương pháp hỗ trợ như vật lý trị liệu và luyện tập thường xuyên đóng vai trò thiết yếu trong quá trình điều trị bệnh Parkinson. Những hoạt động này giúp cải thiện sự linh hoạt, duy trì thăng bằng và hạn chế nguy cơ té ngã. Đồng thời, xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng cùng lối sống điều độ sẽ góp phần tăng cường sức khỏe toàn diện. Ngoài ra, phương pháp trị liệu ngôn ngữ, trị liệu tâm lý và trị liệu nghề nghiệp giúp bệnh nhân thích nghi tốt hơn với các biến đổi chức năng, từ đó duy trì khả năng sinh hoạt độc lập và cải thiện chất lượng cuộc sống lâu dài.

Cách chăm sóc bệnh nhân Parkinson

Chăm sóc người bệnh Parkinson cần sự kết hợp toàn diện giữa y tế, dinh dưỡng, tâm lý và hỗ trợ sinh hoạt hằng ngày. Dưới đây là các nguyên tắc cơ bản trong chăm sóc bệnh nhân Parkinson:

• Tuân thủ điều trị: Đảm bảo bệnh nhân dùng thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ định bác sĩ. Việc bỏ liều hoặc dùng sai thời gian có thể làm triệu chứng xấu đi.
• Hỗ trợ vận động: Khuyến khích người bệnh tập luyện đều đặn với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc vật lý trị liệu để duy trì sự linh hoạt và giảm nguy cơ té ngã.
• Chế độ dinh dưỡng phù hợp: Cung cấp thực đơn cân đối, giàu chất xơ để tránh táo bón, một vấn đề phổ biến ở bệnh nhân Parkinson. Tránh dùng protein quá gần thời điểm uống Levodopa vì có thể ảnh hưởng hấp thu thuốc.
• Chăm sóc tâm lý: Lắng nghe, chia sẻ và hỗ trợ tinh thần cho người bệnh, giúp giảm những rối loạn thường gặp trong quá trình bệnh tiến triển như bệnh lo âu, trầm cảm.
• Điều chỉnh môi trường sống: Loại bỏ vật cản, đảm bảo sàn nhà chống trơn trượt, lắp tay vịn ở nhà vệ sinh, cầu thang để tăng an toàn khi người bệnh di chuyển.
• Trị liệu bổ trợ: Hỗ trợ bằng trị liệu ngôn ngữ, nghề nghiệp và hoạt động để duy trì khả năng giao tiếp, tự chăm sóc và sống độc lập lâu dài.

Hy vọng với những thông tin trong bài viết đã giúp bạn trả lời được câu hỏi bệnh Parkinson có chữa được không. Thực tế hiện nay chưa có phương pháp điều trị bệnh dứt điểm nhưng đã có một số phương pháp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Bên cạnh đó người bệnh cũng cần được kết hợp chăm sóc toàn diện về cả dinh dưỡng, tâm lý và y tế để việc điều trị bệnh đạt hiệu quả cao nhất.