Bệnh nhân viêm loét dạ dày nên ăn gì? Kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bệnh viêm loét dạ dày tiến triển nặng hơn. Thực đơn hằng ngày của bệnh nhân cần được xây dựng từ những thực phẩm có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày, thúc đẩy quá trình lành vết loét, đồng thời giảm tiết acid và bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.

Bệnh nhân viêm loét dạ dày nên ăn gì?

Một chế độ ăn khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày.

Chuối

Chuối là loại quả đứng đầu danh sách thực phẩm tốt cho dạ dày. Chuối có khả năng trung hòa lượng acid dư thừa, làm dịu cảm giác đau rát và giảm viêm. Ngoài ra, nhờ giàu kali và pectin – một dạng chất xơ hòa tan, chuối còn giúp điều hòa nhu động ruột, hạn chế táo bón và tiêu chảy.

Cơm trắng

Cơm trắng cũng là thực phẩm dễ tiêu hóa, làm giảm tiết acid, từ đó hạn chế các cơn đau. Ngoài cơm, các món mềm như cháo, khoai hay xôi đều phù hợp. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tránh ăn các loại ngũ cốc thô như gạo lứt, bắp hoặc đậu vì chúng khó tiêu khi dạ dày đang bị tổn thương.

Bánh mì

Bánh mì là nguồn tinh bột dễ hấp thu, ít béo nên rất phù hợp. Người bệnh chỉ cần lưu ý không nên ăn kèm bơ, mứt hoặc đồ ngọt nhiều dầu mỡ để tránh kích thích dạ dày.

Các món canh, súp

Các món canh, súp giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn nhờ kết cấu mềm, nhiều nước, giúp trung hòa acid và làm giảm cảm giác khó chịu sau bữa ăn.

Nước ép

Ngoài ra, người bệnh có thể bổ sung thêm nước ép táo, nước dừa, hoặc sữa chua không béo. Táo và sữa chua chứa nhiều pectin và probiotic, hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tiêu hóa. Trong khi đó, nước dừa giàu điện giải như kali, natri giúp bù đắp khoáng chất khi cơ thể mất nước do nôn hoặc tiêu chảy.

Trà thảo dược

Trà thảo dược như trà hoa cúc có tác dụng giảm viêm, làm dịu dạ dày, còn gừng lại giúp chống đầy hơi, khó tiêu. Bệnh nhân có thể uống trà gừng hoặc dùng gừng tươi thái lát mỏng.

Đậu bắp

Đậu bắp là thực phẩm rất giàu vitamin B, C, E cùng chất nhầy tự nhiên có khả năng bao phủ, bảo vệ niêm mạc dạ dày. Tương tự, sự kết hợp nghệ và mật ong là “bài thuốc” quen thuộc giúp chống viêm, giảm tiết acid và hỗ trợ làm lành vết loét nhanh hơn.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như rau củ màu xanh đậm, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm chứa sắt, kẽm, canxi, acid folic… để cải thiện tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng do hấp thu kém.

Bệnh nhân viêm loét dạ dày kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc bổ sung các thực phẩm có lợi, người bị viêm loét dạ dày cũng cần đặc biệt lưu ý tránh xa một số loại thực phẩm có thể gây tổn thương niêm mạc hoặc kích thích tiết nhiều acid, làm bệnh tiến triển nặng hơn.

Thực phẩm gây tổn thương niêm mạc dạ dày

Những món ăn chế biến sẵn chứa chất bảo quản, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ hay các món nướng tẩm ướp nhiều gia vị đều có thể khiến niêm mạc dạ dày bị kích ứng. Các loại thực phẩm nhiều gân, sụn hoặc khó tiêu như chân gà, cổ cánh gà, xương băm, đầu cá, tôm cua cũng không phù hợp cho người bệnh vì dễ gây cọ xát, tạo áp lực lên niêm mạc đã bị tổn thương.

Ngoài ra, gia vị cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt, gừng khô, cùng một số loại rau củ già, rễ cây hoặc đậu già cũng nên hạn chế. Các chất kích thích như rượu, bia, cà phê hay trà đặc không chỉ gây hại cho niêm mạc dạ dày mà còn làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa.

Thực phẩm làm tăng tiết acid dạ dày

Người bị viêm loét dạ dày cần tránh những thực phẩm có vị chua mạnh. Các loại trái cây như cam, chanh, quýt, khế, xoài chua, dứa… đều chứa nhiều acid hữu cơ, dễ gây tăng tiết dịch vị và làm vết loét lâu lành. Các món ăn chua lên men như dấm, mẻ, dưa muối cũng không tốt, đặc biệt khi dạ dày đang trống rỗng. Ăn những thực phẩm này lúc đói sẽ càng khiến niêm mạc dễ bị tổn thương, gây đau rát, cồn cào và thậm chí làm nặng thêm tình trạng viêm loét.

Thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng

Một nhóm thực phẩm khác cũng cần hạn chế là những món dễ sinh hơi, gây khó chịu cho dạ dày. Giá đỗ, hành, hẹ, cần tây, dưa muối… có thể làm tăng tình trạng chướng bụng, đầy hơi sau bữa ăn. Các loại nước ngọt có gas hay nước trái cây đóng chai chứa nhiều đường và khí CO₂ cũng có tác động tương tự, làm tăng áp lực lên thành dạ dày.

Bệnh viêm loét dạ dày có tự khỏi không?

Bệnh viêm loét dạ dày có tự khỏi không, điều này còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương niêm mạc dạ dày. Ở một số trường hợp nhẹ, nếu viêm loét xuất phát từ thói quen ăn uống không điều độ, căng thẳng hay sử dụng rượu bia, việc thay đổi lối sống, nghỉ ngơi hợp lý và ăn uống khoa học có thể giúp dạ dày dần hồi phục. Tuy nhiên, nếu viêm loét liên quan đến vi khuẩn HP hoặc do lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, thì bệnh khó có thể tự lành mà cần đến sự can thiệp y tế. 

Vì vậy bệnh nhân khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ bị viêm loét dạ dày thì không nên chủ quan, mà cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám chẩn đoán và chỉ định điều trị, bởi viêm loét dạ dày kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Như vậy, để hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả, người bệnh không chỉ tuân thủ điều trị mà còn cần chú ý đến bị viêm loét dạ dày nên ăn gì. Người bị viêm loét dạ dày nên ưu tiên những thực phẩm lành mạnh, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình phục hồi, đồng thời hạn chế các món cay nóng, nhiều dầu mỡ hay chất kích thích gây hại cho niêm mạc dạ dày. Bên cạnh đó, việc ăn uống đúng giờ, chia nhỏ bữa và duy trì lối sống lành mạnh cũng góp phần quan trọng trong việc cải thiện tình trạng bệnh. Nếu có triệu chứng bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn kịp thời.