Bệnh gút sống được bao lâu? Cách kéo dài tuổi thọ

Bệnh gút là một rối loạn chuyển hóa mạn tính có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu không được kiểm soát tốt. Nỗi lo thường gặp ở bệnh nhân là bệnh gút ảnh hưởng tới sức khỏe như thế nào và liệu căn bệnh này có rút ngắn tuổi thọ hay không. Thực tế, gút không trực tiếp gây tử vong, nhưng biến chứng thận, tim mạch hay đột quỵ có thể làm giảm tuổi thọ đáng kể.

Bệnh gút sống được bao lâu?

Khi được chẩn đoán mắc gút, điều mà nhiều người quan tâm là: Liệu mình còn sống được bao lâu? Câu trả lời thực tế là không có con số tuổi thọ cố định nào áp dụng cho tất cả người bệnh gút. Bản thân bệnh gút không phải là căn bệnh gây tử vong nhanh chóng như ung thư hay suy tim giai đoạn cuối, nhưng nó có thể gián tiếp ảnh hưởng đến tuổi thọ thông qua các biến chứng nghiêm trọng nếu không kiểm soát tốt.

Các phân tích dịch tễ học cho thấy bệnh nhân gút có nguy cơ tử vong cao hơn so với dân số chung. Một nghiên cứu trên Circulation (Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ) chỉ ra rằng nam giới mắc gút có tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân cao hơn 28% so với người không mắc bệnh. Một phân tích khác trên Rheumatology Advisor cũng khẳng định gút làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong ngay cả khi đã điều chỉnh các yếu tố đi kèm như tăng huyết áp hay tiểu đường.

Nguyên nhân khiến tuổi thọ bị rút ngắn chủ yếu xuất phát từ biến chứng: Tinh thể urat lắng đọng lâu dài có thể gây suy thận mạn, hình thành sỏi thận, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não. Ngoài ra, việc điều trị không đều đặn, bỏ thuốc giữa chừng hay duy trì chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh càng làm bệnh tiến triển nhanh hơn.

Những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến tuổi thọ người bệnh gút

Bệnh gút ở giai đoạn đầu chủ yếu gây ra những cơn đau khớp dữ dội, nhưng nếu để tiến triển lâu dài, tình trạng tăng acid uric mạn tính sẽ gây nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Tổn thương xương khớp: Ở giai đoạn mạn tính, tinh thể urat tích tụ tạo thành các hạt tophi quanh khớp. Hạt này có thể gây loét, bội nhiễm, làm biến dạng khớp và hạn chế vận động. Trường hợp nặng có thể dẫn đến tàn phế, giảm khả năng tự chăm sóc bản thân.
• Bệnh thận và suy thận: Khoảng 20 - 40% bệnh nhân gút có biến chứng tại thận. Sỏi thận do lắng đọng acid uric là biến chứng thường gặp, gây đau quặn thận, tiểu máu. Lâu dài, thận có thể suy giảm chức năng lọc, tiến tới suy thận mạn - một yếu tố nguy cơ tử vong cao.
• Biến chứng tim mạch: Nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối liên hệ giữa gút và bệnh tim mạch. Người bệnh gút thường có nguy cơ cao hơn mắc tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Việc acid uric lắng đọng tại thành mạch, cùng với tình trạng viêm kéo dài, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ.
• Các biến chứng khác: Ngoài thận và tim mạch, gút có thể làm gia tăng nguy cơ các rối loạn về mắt như đục thủy tinh thể, khô mắt. Bệnh cũng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống, gây mệt mỏi, mất ngủ do đau nhức, giảm khả năng lao động.

Cách giúp người bệnh gút duy trì tuổi thọ và sống khỏe

Để hạn chế biến chứng và kéo dài tuổi thọ, người mắc gút cần kết hợp giữa điều trị y khoa đúng phác đồ và thay đổi lối sống khoa học. Quản lý tốt bệnh không chỉ giúp kiểm soát cơn đau khớp mà còn giảm nguy cơ tổn thương tim, thận và hệ mạch máu - những yếu tố liên quan trực tiếp đến tuổi thọ.

Tuân thủ điều trị y khoa

Người bệnh cần tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ về sử dụng thuốc:

• Thuốc hạ acid uric máu (như allopurinol, febuxostat) giúp duy trì nồng độ acid uric trong ngưỡng an toàn, ngăn ngừa sự hình thành hạt tophi và giảm tái phát cơn gút cấp.
• Thuốc kháng viêm giảm đau (NSAIDs, colchicine hoặc corticosteroid) được chỉ định trong đợt cấp để kiểm soát viêm và đau.
• Thuốc dự phòng giúp tránh bùng phát gút khi mới bắt đầu điều trị hạ uric.

Việc tự ý ngừng thuốc khi hết đau hoặc dùng không đều đặn có thể làm nồng độ acid uric tăng trở lại, khiến bệnh diễn tiến nặng và gia tăng nguy cơ biến chứng.

Ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát gút. Người bệnh nên:

• Hạn chế thực phẩm giàu purin: Thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản (nhất là cá trích, cá cơm, sò, tôm cua).
• Tránh rượu bia và đồ uống có cồn, vì ethanol cản trở sự đào thải acid uric và dễ gây bùng phát cơn gút.
• Ưu tiên thực phẩm ít purin: Thịt gia cầm nạc, trứng, sữa ít béo, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt.
• Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, kiwi, dâu tây - đã được nghiên cứu hỗ trợ làm giảm acid uric máu.
• Uống đủ nước (1,5 - 2 lít/ngày), giúp tăng thải acid uric qua đường tiểu và giảm nguy cơ hình thành sỏi thận.

Kiểm soát cân nặng và vận động hợp lý

Thừa cân, béo phì không chỉ làm tăng tổng hợp acid uric mà còn khiến thận khó đào thải chất này, từ đó làm bệnh nặng hơn. Người bệnh cần:

• Giữ trọng lượng cơ thể ở mức BMI bình thường.
• Áp dụng chế độ giảm cân từ từ, tránh ăn kiêng quá khắc nghiệt vì có thể làm tăng acid uric đột ngột.
• Tập luyện thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga, đạp xe.
• Trong đợt gút cấp, nên ưu tiên nghỉ ngơi, tránh vận động tại khớp đang viêm để hạn chế tổn thương thêm.

Theo dõi acid uric máu định kỳ

Người bệnh gút nên duy trì nồng độ acid uric dưới 6 mg/dL để hạn chế kết tinh urat. Việc kiểm tra định kỳ giúp:

• Đánh giá hiệu quả điều trị.
• Phát hiện sớm biến chứng ở thận (sỏi thận, suy thận) hoặc tim mạch (tăng huyết áp, bệnh mạch vành).
• Điều chỉnh thuốc kịp thời nếu chỉ số uric máu vượt ngưỡng cho phép.

Duy trì lối sống lành mạnh

Một lối sống khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút và ngăn ngừa biến chứng. Người bệnh cần:

• Ngủ đủ giấc (7 - 8 giờ/đêm) để cơ thể phục hồi, giảm viêm và hạn chế tái phát cơn gút.
• Quản lý stress bằng thiền, yoga, hít thở sâu hay đi bộ nhẹ để giữ tinh thần ổn định.
• Tránh thuốc lá, hạn chế rượu bia vì gây rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ tim mạch và làm khó kiểm soát acid uric.
• Giữ tinh thần lạc quan, hợp tác điều trị để nâng cao chất lượng sống và hỗ trợ kiểm soát bệnh lâu dài.

Bệnh gút sống được bao lâu không có câu trả lời chính xác cho tất cả bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu kiểm soát tốt acid uric, tuân thủ phác đồ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh, người bệnh vẫn có thể sống lâu, sống khỏe. Chủ động điều trị và phòng ngừa biến chứng chính là chìa khóa để kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống.