Bệnh ghẻ là một trong những bệnh da liễu dễ lây và gây ngứa ngáy dữ dội, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của người bệnh. Không ít người thắc mắc liệu bệnh ghẻ có thể tự khỏi nếu không điều trị hay không. Thực tế, bệnh chỉ thuyên giảm khi cái ghẻ và trứng của chúng được loại bỏ hoàn toàn.
Bệnh ghẻ có tự khỏi không?
Bệnh ghẻ là một bệnh lý da liễu truyền nhiễm do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis gây ra. Ký sinh trùng này đào hang trong lớp sừng của da để sinh sống và đẻ trứng, tạo nên các đường hầm đặc trưng kèm theo tình trạng ngứa dữ dội, đặc biệt về đêm. Không ít người băn khoăn bệnh ghẻ có tự khỏi không, liệu chỉ cần chờ đợi thì triệu chứng có thể biến mất.

Trên thực tế, bệnh ghẻ hầu như không thể tự khỏi nếu không được can thiệp y tế. Một số nguyên nhân chính giải thích điều này gồm:
- Cái ghẻ sinh sản liên tục: Vòng đời ký sinh trùng kéo dài và chúng không ngừng sinh sôi dưới da, khiến triệu chứng ngày càng nghiêm trọng hơn.
- Nguy cơ lây lan cao: Bệnh dễ dàng truyền qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua quần áo, chăn màn, đồ dùng cá nhân. Điều này khiến tình trạng lây nhiễm trong gia đình, tập thể trở nên phổ biến nếu không được kiểm soát.
- Biến chứng nguy hiểm: Khi người bệnh gãi ngứa gây trầy xước, vi khuẩn có thể xâm nhập gây nhiễm trùng da, viêm da mủ, thậm chí chàm hóa. Trong trường hợp nặng, nhiễm trùng huyết có thể xảy ra, đe dọa sức khỏe.
Vì vậy, để kiểm soát bệnh hiệu quả, người bệnh cần được điều trị bằng thuốc bôi hoặc thuốc uống theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời tiến hành vệ sinh môi trường sống và đồ dùng cá nhân. Ngoài ra, tất cả những người sinh hoạt chung trong gia đình hoặc tập thể cần được điều trị đồng thời để tránh tái nhiễm.
Dấu hiệu khi bị ghẻ
Bệnh ghẻ thường xuất hiện ở những vùng da mềm, có nhiều nếp gấp như kẽ ngón tay, bụng, nách, bẹn, vùng kín, quanh rốn hoặc quanh vú. Nhận biết sớm triệu chứng giúp người bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng và ngăn ngừa lây lan. Một số dấu hiệu điển hình của bệnh ghẻ bao gồm:
- Ngứa dữ dội, đặc biệt về đêm: Đây là triệu chứng nổi bật nhất. Cơn ngứa thường trở nên trầm trọng hơn vào ban đêm, khi cái ghẻ hoạt động mạnh. Đáng chú ý, nếu nhiều người trong gia đình cùng bị ngứa vào thời điểm tương tự, nguy cơ mắc ghẻ là rất cao.
- Xuất hiện rãnh ghẻ (hang ghẻ): Trên da có thể thấy những đường ngoằn ngoèo, dạng vệt trắng mảnh như sợi chỉ, nhô nhẹ khi sờ vào. Rãnh ghẻ thường dài vài mm đến hơn 1 cm, tập trung ở các vùng như kẽ ngón tay, lòng bàn tay, cổ tay.
- Tổn thương da thứ phát: Người bệnh có thể xuất hiện mẩn đỏ, mụn nước nhỏ, đôi khi kèm theo vết xước do gãi. Những tổn thương này hay gặp ở vùng da non và dễ bị nhiễm trùng nếu chăm sóc không đúng cách.
- Yếu tố dịch tễ: Sự xuất hiện đồng thời các triệu chứng ngứa và phát ban ở nhiều người trong cùng môi trường sống (gia đình, tập thể, nhà trẻ…).

Bệnh ghẻ có thể tự điều trị tại nhà không?
Ghẻ là một bệnh da liễu truyền nhiễm do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis gây ra. Dù biểu hiện thường gặp là ngứa ngáy dữ dội kèm tổn thương da, nhưng các triệu chứng này lại dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác như viêm da cơ địa, vảy nến hay giang mai. Chính vì vậy, việc tự điều trị tại nhà khi chưa có chẩn đoán y khoa rõ ràng không chỉ tiềm ẩn nguy cơ điều trị sai hướng, mà còn có thể khiến tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn, kéo dài và dễ phát sinh biến chứng.
Điều trị ghẻ cần dựa trên phác đồ y khoa, kết hợp thuốc đặc trị và các biện pháp hỗ trợ. Nếu người bệnh chỉ áp dụng các mẹo dân gian hoặc phương pháp không đúng cách, hiệu quả thường rất hạn chế, gây bội nhiễm, để lại sẹo thâm hoặc lan rộng trong cộng đồng.
Để kiểm soát và điều trị hiệu quả, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Thăm khám và chẩn đoán đúng bệnh: Đến cơ sở y tế da liễu để được bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân gây ngứa, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
- Tuân thủ chỉ định thuốc: Sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc uống theo đơn, tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng hay ngừng thuốc giữa chừng.
- Kết hợp vệ sinh cá nhân và môi trường sống: Tắm rửa thường xuyên bằng xà phòng dịu nhẹ, giặt quần áo, chăn màn bằng nước nóng và phơi khô dưới ánh nắng để tiêu diệt ký sinh trùng.
- Điều trị đồng thời cho cả gia đình hoặc tập thể: Tránh tình trạng tái nhiễm qua tiếp xúc gần hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân.

Người bệnh không nên tự điều trị ghẻ tại nhà mà cần thăm khám chuyên khoa để được hướng dẫn phác đồ phù hợp. Chỉ khi điều trị đúng cách và kết hợp chăm sóc vệ sinh, bệnh mới có thể được kiểm soát triệt để, giảm nguy cơ lây lan và biến chứng.
Khi nào cần đi khám?
Người bệnh nên đi khám bác sĩ da liễu ngay khi xuất hiện các triệu chứng đặc trưng như ngứa toàn thân vào ban đêm, xuất hiện rãnh ghẻ, mụn nước, mẩn đỏ hoặc khi nhiều thành viên trong gia đình cùng bị ngứa. Ngoài ra, cần thăm khám sớm nếu tổn thương da có dấu hiệu bội nhiễm (sưng, đỏ, rỉ dịch, mưng mủ), tình trạng kéo dài không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà, hoặc khi bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao như trẻ em, người già, người có bệnh nền suy giảm miễn dịch.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc bệnh ghẻ có tự khỏi không và khi nào cần đi khám. Thực tế, bệnh ghẻ không thể tự khỏi nếu không được điều trị đúng cách, thậm chí còn dễ lây lan cho người xung quanh và gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, việc thăm khám sớm, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, kết hợp giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa tái phát và bảo vệ sức khỏe lâu dài.