Bé bị nổi mề đay thường xuất hiện các nốt đỏ, sần hoặc phù trên da kèm cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Khi bé bị nổi mề đay, cha mẹ thường lo lắng không biết nên xử lý thế nào. Hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc sẽ giúp phụ huynh giảm lo lắng, đồng thời giúp bé mau khỏi và hạn chế tình trạng tái phát.
Trẻ bị nổi mề đay là bệnh gì?
Trẻ bị nổi mề đay gây ra các sẩn nổi màu hồng đỏ hoặc trắng, có phù nề nhẹ, gồ lên trên bề mặt da. Những nốt này thường xuất hiện ở lớp hạ bì và biểu bì, gây ngứa dữ dội, khiến trẻ khó chịu, hay quấy khóc và cọ xát da. Các nốt mề đay có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể như mặt, tay, chân, lưng, bụng, và đôi khi còn kèm theo tình trạng phù mạch, đặc biệt ở mắt và môi, làm trẻ thấy khó chịu hơn.

Dựa vào thời gian kéo dài của các nốt mẩn, nổi mề đay ở trẻ em được chia thành hai nhóm chính:
- Mề đay cấp tính: Xuất hiện đột ngột, kéo dài không quá 6 tuần và thường tự khỏi sau khi loại bỏ yếu tố gây dị ứng.
- Mề đay mãn tính: Kéo dài trên 6 tuần, có thể xuất hiện liên tục hoặc tái đi tái lại, đòi hỏi sự can thiệp y tế để kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa biến chứng.
Bé bị nổi mề đay gây ngứa nhiều, khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ, sinh hoạt hàng ngày của trẻ là điều không thể xem nhẹ. Cha mẹ nên theo dõi kỹ các triệu chứng, tránh tự ý dùng thuốc, và khi cần thiết, đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác và hướng dẫn điều trị an toàn.
Nguyên nhân nổi mề đay ở trẻ em
Nguyên nhân nổi mề đay ở trẻ em vẫn chưa được xác định hoàn toàn chính xác. Tình trạng này thường xuất hiện khi cơ thể trẻ phản ứng với các yếu tố bên ngoài hoặc bên trong cơ thể, khiến da nổi các nốt sần đỏ, gây ngứa và khó chịu. Hiểu rõ các nguyên nhân sẽ giúp phụ huynh chăm sóc và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn.
Yếu tố vật lý
Một số trẻ có thể bị nổi mề đay do các tác động vật lý trực tiếp lên da. Các yếu tố như ma sát, áp lực đè ép, quần áo quá chật, mồ hôi, nhiệt độ nóng hoặc lạnh, ánh nắng mặt trời đều có thể kích thích da, dẫn đến xuất hiện các nốt mẩn đỏ và phù nề.
Thay đổi thời tiết, nhiệt độ
Thời tiết giao mùa hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng là nguyên nhân phổ biến gây nổi mề đay ở trẻ em. Làn da nhạy cảm của trẻ không thể chống lại các kích ứng từ môi trường, đặc biệt khi nội tiết và hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường dễ bị nổi mẩn khi trời lạnh, nóng hoặc hanh khô.
Côn trùng cắn
Các loại côn trùng như muỗi, kiến, ong… có thể gây nổi mề đay do nọc độc của chúng kích thích hệ miễn dịch. Ở những trẻ có làn da nhạy cảm, chỉ một vết cắn nhỏ cũng có thể gây mẩn đỏ lan rộng, ngứa dữ dội và khó chịu.
Dị ứng với bỉm, quần áo hoặc tã
Trẻ em đặc biệt là trẻ sơ sinh, có làn da mỏng manh và dễ bị kích ứng. Việc sử dụng tã, bỉm, quần áo không phù hợp với chất liệu da có thể dẫn đến mề đay cấp tính. Cha mẹ nên chọn quần áo bằng cotton hoặc sợi tự nhiên, mềm mại, thoáng khí, giúp hạn chế tình trạng mẩn ngứa và giữ cho da trẻ luôn thoải mái.
Dị ứng thuốc
Một số loại thuốc, chẳng hạn như kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm, có thể gây nổi mề đay ở trẻ. Mặc dù phần lớn dị ứng thuốc không nguy hiểm, nhưng nếu trẻ có dấu hiệu phù mạch, sốt hoặc mề đay lan rộng, cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức. Việc dùng thuốc cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ luôn phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ.

Dị ứng thực phẩm
Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, cộng với cơ địa nhạy cảm, khiến trẻ dễ bị dị ứng với thực phẩm như hải sản, trứng, sữa bò, các loại hạt, lúa mì hoặc các chất bảo quản trong đồ ăn. Một số trẻ còn nhạy cảm đến mức chỉ cần tiếp xúc với thực phẩm cũng có thể nổi mề đay. Phụ huynh có thể cho trẻ thực hiện test dị nguyên để xác định loại thức ăn nào gây mề đay.
Tác nhân gây dị ứng khác
Tiếp xúc với các yếu tố như lông thú cưng, phấn hoa, bụi bẩn hoặc các hóa chất trong môi trường sống cũng có thể dẫn đến nổi mề đay. Những dị nguyên này không chỉ ảnh hưởng đến làn da mà còn tác động đến hệ hô hấp và sức đề kháng của trẻ. Xét nghiệm dị nguyên có thể giúp xác định các tác nhân gây bệnh, từ đó có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Dấu hiệu nổi mề đay ở trẻ em
Một trong những dấu hiệu điển hình của mề đay ở trẻ là ngứa nhiều, khiến trẻ quấy khóc, gãi liên tục, thậm chí mất ngủ. Các nốt mẩn thường xuất hiện theo đợt hoặc thành cụm, kéo dài vài giờ và có thể tự biến mất, thông thường không quá 24 giờ. Tuy nhiên, các đợt mới có thể xuất hiện ngay khi các nốt cũ biến mất, khiến tình trạng lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày. Trong nhiều trường hợp, các nốt sẩn có thể kết hợp lại thành những vùng sưng lớn, kích thước thay đổi từ rất nhỏ đến rất lớn, tạo cảm giác khó chịu rõ rệt cho trẻ.
Khi nguyên nhân gây nổi mề đay không xác định được, gọi là mề đay vô căn, tình trạng này có thể kéo dài nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng. Cha mẹ cần theo dõi sát sao, vì mề đay kéo dài có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt của trẻ.
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể xuất hiện phù mạch, sưng phù nề ở các vùng nhạy cảm như mắt, môi, miệng, mặt, bộ phận sinh dục hoặc cổ họng. Kèm theo đó, trẻ có thể bị buồn nôn, nôn hoặc đau bụng. Đặc biệt, một số ít trẻ có thể gặp sốc phản vệ, tình trạng nguy hiểm cần được cấp cứu ngay lập tức. Các dấu hiệu của sốc phản vệ bao gồm khó thở, tụt huyết áp, chóng mặt hoặc mất ý thức (bất tỉnh).
Cách điều trị nổi mề đay ở trẻ em an toàn và hiệu quả
Không phải tất cả các trường hợp bé bị nổi mề đay đều cần phải sử dụng thuốc. Đối với những trẻ bị mề đay nhẹ, các nốt sẩn thường tự biến mất trong vài giờ đến vài ngày mà không để lại dấu vết trên da. Trong trường hợp này, phương pháp điều trị chủ yếu là chăm sóc da đúng cách, giữ cho da sạch sẽ, thoáng mát và tránh các yếu tố kích thích, chẳng hạn như quần áo quá chật, ma sát, ánh nắng trực tiếp hay các tác nhân dị ứng mà trẻ đã được xác định trước đó.

Nếu nguyên nhân gây mề đay được xác định rõ ràng, chẳng hạn như dị ứng thức ăn, côn trùng, hoặc tiếp xúc với hóa chất, việc tránh tiếp xúc với tác nhân này sẽ là một phần quan trọng trong điều trị. Đây được coi là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả, giúp giảm triệu chứng ngứa, hạn chế sự xuất hiện các nốt sẩn mới và phòng ngừa bệnh tái phát.
Trong các trường hợp mề đay diện rộng, kéo dài hoặc mề đay cấp tính nặng, trẻ cần được điều trị bằng thuốc chống dị ứng. Thông thường, các loại thuốc kháng histamin (antihistamine) sẽ được bác sĩ kê đơn để giảm ngứa và làm dịu các nốt sẩn. Việc dùng thuốc phải tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, đặc biệt với trẻ nhỏ, để đảm bảo an toàn, tránh tác dụng phụ và không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Đối với mề đay vô căn hay mề đay tự phát, nơi không xác định được nguyên nhân cụ thể, việc điều trị có thể phức tạp hơn. Trong một số trường hợp nặng hoặc mạn tính, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thuốc sinh học hoặc liệu pháp đặc biệt để kiểm soát triệu chứng. Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng phản ứng giống nhau với cùng một loại thuốc. Do đó, việc khám và kê đơn cá thể hóa là vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe, tuổi tác, mức độ nặng của mề đay và tiền sử dị ứng của trẻ để lựa chọn phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả nhất.

Bên cạnh thuốc, cha mẹ nên kết hợp chăm sóc da hàng ngày, giữ cho cơ thể trẻ sạch sẽ, tránh gãi nhiều, mặc quần áo thoáng mát, và theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường. Việc phối hợp giữa điều trị y tế và chăm sóc tại nhà sẽ giúp trẻ nhanh chóng giảm ngứa, phòng ngừa mề đay tái phát và đảm bảo sức khỏe tổng thể.
Tóm lại, bé bị nổi mề đay thường gây ngứa ngáy, khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Thời gian khỏi bệnh tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nặng và tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Cha mẹ nên theo dõi kỹ các dấu hiệu của trẻ, xác định nguyên nhân nếu có thể, đồng thời kết hợp chăm sóc tại nhà và thăm khám bác sĩ khi cần thiết. Việc xử lý kịp thời và đúng cách sẽ giúp bé nhanh chóng thoải mái, giảm ngứa và phòng ngừa tái phát hiệu quả.