Mặc dù không phải là bệnh lý hiếm gặp nhưng do thay đổi sinh lý trong thai kỳ và khả năng miễn dịch suy giảm, bà bầu bị viêm đường tiết niệu dễ gặp hơn bình thường. Việc nhận biết sớm dấu hiệu và can thiệp y tế kịp thời là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
Bà bầu bị viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?
Bà bầu bị viêm đường tiết niệu (UTI) có thể rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đây là một tình trạng nhiễm khuẩn thường gặp trong thai kỳ do sự thay đổi nội tiết tố và áp lực của tử cung đang lớn dần lên bàng quang, khiến nước tiểu khó thoát hoàn toàn và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Biến chứng đối với mẹ
Viêm đường tiết niệu ở mẹ bầu có thể tiến triển thành viêm bể thận, gây tổn thương thận vĩnh viễn. Tỷ lệ này chiếm khoảng 1 - 2% và thường gặp ở những người có tiền sử sỏi thận hoặc bệnh lý hệ tiết niệu.
Ngoài ra, viêm nhiễm kéo dài còn khiến thai phụ dễ đối mặt với sinh non, thiếu máu, nhiễm trùng huyết hoặc suy hô hấp. Đây là những biến chứng không chỉ ảnh hưởng đến thai kỳ mà còn tiềm ẩn rủi ro lâu dài cho sức khỏe người mẹ.

Biến chứng đối với thai nhi
Bà bầu bị viêm đường tiết niệu còn khiến thai nhi có nguy cơ cao bị sảy thai, thai lưu, sinh non hoặc mắc các bệnh lý nhiễm trùng sơ sinh nguy hiểm. Trong số đó, nhiễm trùng sơ sinh có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời và đúng phác đồ.
Nguyên nhân bà bầu bị viêm đường tiết niệu
Theo các chuyên gia sản phụ khoa, tình trạng bà bầu bị viêm đường tiết niệu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố sinh lý và thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ:
- Khi mang thai, nồng độ các hormone trong cơ thể tăng cao khiến nước tiểu trở nên cô đặc, chứa nhiều đường và protein. Môi trường này thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển.
- Từ tuần thứ 6 của thai kỳ, niệu quản có xu hướng giãn rộng dần. Thể tích bàng quang cũng tăng lên nhưng trương lực cơ giảm khiến nước tiểu khó được tống hết ra ngoài, tạo điều kiện cho vi khuẩn lưu lại và lan ngược lên trên.
- Sự phát triển của thai nhi làm tăng áp lực lên bàng quang và hệ tiết niệu, gây chèn ép dẫn đến rò rỉ nước tiểu. Đây cũng là môi trường lý tưởng để vi khuẩn phát triển.
- Thói quen vệ sinh không đúng cách hoặc quan hệ tình dục không an toàn khi mang thai khiến vi khuẩn từ hậu môn, đặc biệt là Escherichia coli, dễ xâm nhập vào đường tiết niệu.
- Một số phụ nữ mang thai có liên cầu nhóm B cư trú ở ruột hoặc âm đạo. Vi khuẩn này có thể tấn công đường tiết niệu và thậm chí lây truyền cho trẻ sơ sinh trong quá trình sinh nở.

Dấu hiệu viêm đường tiết niệu
Thống kê cho thấy có khoảng 2 - 10% phụ nữ mang thai mắc viêm đường tiết niệu, trong đó nhiều trường hợp có nguy cơ tái phát nếu không điều trị triệt để. Các dấu hiệu thường gặp khi bà bầu bị viêm đường tiết niệu như sau:
- Cảm giác nóng rát hoặc đau khi đi tiểu;
- Tăng tần suất đi tiểu nhưng mỗi lần chỉ tiểu ít;
- Nước tiểu đục, có mùi hôi hoặc lẫn máu;
- Tiểu không tự chủ;
- Đau tức vùng bụng dưới, lưng;
- Chuột rút, ớn lạnh, sốt nhẹ;
- Đau khi quan hệ tình dục;
- Buồn nôn hoặc nôn nếu nhiễm trùng lan đến thận.
Nếu xuất hiện những triệu chứng này, mẹ bầu cần đến cơ sở y tế để được xét nghiệm nước tiểu và chẩn đoán chính xác.
Điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu khi mang thai
Điều trị viêm tiết niệu ở phụ nữ mang thai cần đặc biệt cẩn trọng vì phải đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Khi được chẩn đoán mắc viêm đường tiết niệu, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh thích hợp để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
Một số loại thuốc thường được sử dụng trong thai kỳ bao gồm amoxicillin, erythromycin và penicillin. Đây là các thuốc kháng sinh ít ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Ngược lại, các loại kháng sinh như ciprofloxacin, tetracycline hoặc sulfamethoxazole không được khuyến cáo dùng trong thai kỳ do nguy cơ gây hại cho thai nhi.
Thời gian điều trị thông thường kéo dài từ 3 - 7 ngày. Các triệu chứng thường giảm rõ rệt sau vài ngày nhưng mẹ bầu tuyệt đối không nên tự ý ngừng thuốc mà cần tuân thủ đầy đủ phác đồ điều trị để tránh kháng thuốc hoặc tái phát.
Trong trường hợp bệnh chuyển biến nặng và lan đến thận, bác sĩ có thể chỉ định dùng kháng sinh mạnh hơn hoặc điều trị bằng truyền tĩnh mạch.

Cách phòng tránh nhiễm khuẩn tiết niệu cho mẹ bầu
Để phòng ngừa nguy cơ bà bầu bị viêm đường tiết niệu, thai phụ nên chủ động thực hiện những biện pháp chăm sóc và phòng bệnh sau:
- Uống đủ nước hàng ngày để giúp đào thải vi khuẩn ra ngoài, ngăn chặn sự phát triển và xâm nhập của vi khuẩn gây bệnh.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, lau khô từ trước ra sau để tránh lây lan vi khuẩn từ hậu môn sang niệu đạo.
- Đi tiểu thường xuyên, không nhịn tiểu để làm sạch đường tiết niệu và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Mặc quần áo rộng rãi, khô thoáng, chất liệu thấm hút tốt.
- Hạn chế ngâm mình trong bồn tắm lâu.
- Vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Hạn chế sử dụng đồ uống chứa caffeine hoặc thực phẩm cay nóng vì có thể kích thích bàng quang và đường tiết niệu.
- Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất để tăng cường sức đề kháng.
- Khám sức khỏe định kỳ và thực hiện xét nghiệm nước tiểu để phát hiện bệnh sớm.
Đặc biệt, với những phụ nữ đã từng bị viêm đường tiết niệu trước khi mang thai, việc kiểm tra tổng quát và điều trị triệt để trước khi có thai là rất cần thiết để tránh bệnh tái phát.

Bà bầu bị viêm đường tiết niệu là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ. Mỗi thai phụ cần nâng cao ý thức chăm sóc sức khỏe sinh sản trong suốt thai kỳ bằng cách duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh và thăm khám định kỳ.
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tiêm vắc xin và chăm sóc sức khỏe toàn diện cho mẹ bầu và trẻ nhỏ. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống cơ sở vật chất hiện đại và quy trình tiêm chủng an toàn, Long Châu luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình làm mẹ khỏe mạnh và an toàn.