9 dấu hiệu suy thận nhẹ thường gặp: Đừng chủ quan nếu có!

Suy thận nhẹ là giai đoạn đầu tiên của bệnh thận mạn tính, thường diễn tiến âm thầm và không biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên, việc nhận biết sớm các dấu hiệu thông qua một số triệu chứng cơ năng kết hợp xét nghiệm cận lâm sàng có thể giúp phát hiện bệnh kịp thời và ngăn ngừa tổn thương thận tiến triển.

Suy thận nhẹ là gì?

Suy thận nhẹ là giai đoạn đầu của suy thận mạn tính, khi mức lọc cầu thận (GFR) chỉ giảm nhẹ (khoảng từ 60 đến 89 mL/phút/1,73m²). Ở giai đoạn này, người bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, song các xét nghiệm sinh hóa đã bắt đầu cho thấy những biến đổi nhỏ như tăng nhẹ ure, creatinin hoặc có protein trong nước tiểu. Nếu được phát hiện sớm, tổn thương thận có thể phục hồi hoặc ổn định lâu dài.

Phát hiện sớm dấu hiệu suy thận nhẹ giúp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa bệnh tiến triển. Ở giai đoạn đầu, việc điều chỉnh chế độ ăn uống, kiểm soát huyết áp và đường huyết đúng cách có thể giúp chức năng thận trở lại bình thường. Ngược lại, nếu bỏ qua, thận sẽ dần mất khả năng lọc, dẫn đến suy thận từ trung bình đến nặng, phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận.

9 dấu hiệu suy thận nhẹ thường gặp nhất

Các dấu hiệu của bệnh suy thận thường không đặc hiệu, dễ bị bỏ qua vì có thể giống với mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ hoặc thay đổi nội tiết thông thường. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy cơ thể xuất hiện đồng thời nhiều triệu chứng dưới đây, hãy đến cơ sở y tế để kiểm tra chức năng thận sớm. Dưới đây là 9 dấu hiệu điển hình của suy thận nhẹ, bao gồm:

Đi tiểu bất thường

Rối loạn tiểu tiện là một trong những dấu hiệu sớm nhất của suy thận nhẹ. Người bệnh có thể đi tiểu nhiều lần trong đêm, nước tiểu sủi bọt, có màu vàng đậm hoặc nâu đỏ. Hiện tượng này phản ánh việc thận không lọc được hết ure và chất thải, khiến các hợp chất này tích tụ trong máu và thay đổi tính chất của nước tiểu.

Phù nhẹ ở mặt hoặc chân

Phù nhẹ thường xuất hiện ở mí mắt vào buổi sáng hoặc ở bàn chân, cổ chân vào cuối ngày. Đây là biểu hiện của việc thận giảm khả năng bài tiết muối và nước, dẫn đến ứ dịch trong mô. Nếu tình trạng sưng kéo dài, không thuyên giảm khi nghỉ ngơi, người bệnh nên kiểm tra sớm để loại trừ suy thận hoặc bệnh lý tim mạch đi kèm.

Mệt mỏi, giảm năng lượng

Người bị suy thận nhẹ thường cảm thấy mệt mỏi, thiếu tập trung và giảm năng lượng. Nguyên nhân là do thận yếu làm giảm sản xuất hormone erythropoietin - yếu tố kích thích tủy xương tạo hồng cầu. Khi lượng hồng cầu giảm, cơ thể bị thiếu máu, dẫn đến thiếu oxy cung cấp cho các mô và gây cảm giác mệt mỏi kéo dài.

Da khô và ngứa ngáy

Da khô và ngứa là dấu hiệu cho thấy thận không còn loại bỏ tốt các chất thải, khiến độc tố tích tụ trong máu và ảnh hưởng đến da. Người bệnh có thể thấy da sạm, bong tróc, đôi khi kèm phát ban nhẹ hoặc nổi mẩn. Việc uống đủ nước, hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối và protein có thể giúp cải thiện tình trạng này ở giai đoạn đầu.

Hơi thở có mùi amoniac hoặc tanh

Một dấu hiệu ít được chú ý nhưng đặc trưng là hơi thở có mùi amoniac hoặc tanh nhẹ. Nguyên nhân do nồng độ ure trong máu tăng cao, khi được phân giải trong khoang miệng sẽ tạo ra amoniac gây mùi khó chịu. Tình trạng này thường đi kèm cảm giác buồn nôn, chán ăn và có thể là biểu hiện của sự tích tụ độc tố niệu trong cơ thể.

Tăng huyết áp nhẹ hoặc dao động thất thường

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa huyết áp thông qua hệ renin - angiotensin - aldosteron. Khi thận suy yếu, cơ chế này bị rối loạn, dẫn đến huyết áp dao động hoặc tăng nhẹ, đặc biệt vào buổi sáng. Nếu huyết áp không ổn định trong thời gian dài, đây có thể là tín hiệu cảnh báo suy giảm chức năng thận tiềm ẩn.

Rối loạn giấc ngủ

Nhiều người bị suy thận nhẹ gặp khó khăn trong việc ngủ sâu, dễ tỉnh giấc hoặc mơ nhiều. Điều này liên quan đến việc độc tố trong máu không được lọc sạch, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Ngoài ra, một số trường hợp còn có hiện tượng ngưng thở khi ngủ hoặc chuột rút ban đêm - các biểu hiện thường gặp khi chức năng thận suy giảm.

Chán ăn, buồn nôn

Khi thận hoạt động kém, các chất độc như ure và creatinin tích tụ trong máu sẽ kích thích trung tâm nôn ở não, gây buồn nôn, chán ăn hoặc rối loạn tiêu hóa. Nếu kèm theo sụt cân nhanh, vị giác thay đổi hoặc cảm giác đắng miệng, bạn nên kiểm tra chức năng thận ngay để ngăn bệnh tiến triển nặng hơn.

Đau lưng hoặc vùng hông

Đau âm ỉ ở vùng lưng dưới hoặc hông (nơi vị trí hai quả thận)có thể là biểu hiện của viêm cầu thận, sỏi thận hoặc ứ nước trong thận. Dù cơn đau thường nhẹ và thoáng qua, nhưng nếu lặp lại nhiều lần, đó là tín hiệu cảnh báo tổn thương cấu trúc thận. Việc siêu âm hoặc chụp CT sẽ giúp phát hiện nguyên nhân và đánh giá mức độ suy thận chính xác.

Nguyên nhân gây suy thận nhẹ thường gặp

Bên cạnh yếu tố tuổi tác, nhiều nguyên nhân trong sinh hoạt và bệnh lý nền có thể khiến chức năng thận suy giảm sớm:

• Bệnh tiểu đường hoặc tăng huyết áp kéo dài.
• Lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm không kê đơn.
• Ăn quá nhiều muối, đạm động vật, đồ ăn chế biến sẵn.
• Thiếu nước kéo dài, nhịn tiểu thường xuyên.
• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái phát hoặc không điều trị dứt điểm.

Việc nhận biết nguyên nhân giúp bác sĩ xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp, tránh tổn thương thêm cho thận.

Cách kiểm tra và điều trị sớm suy thận nhẹ

Khi nghi ngờ có dấu hiệu suy thận nhẹ, người bệnh nên đến cơ sở y tế để thực hiện các xét nghiệm cần thiết, kết hợp thay đổi lối sống nhằm bảo tồn chức năng thận. Dưới đây là cách kiểm tra và điều trị bệnh suy thận nhẹ, cụ thể:

Các xét nghiệm cần thực hiện

Để chẩn đoán chính xác mức độ suy thận, bác sĩ có thể chỉ định:

• Xét nghiệm máu: Kiểm tra nồng độ ure, creatinin, eGFR (đánh giá mức lọc cầu thận).
• Xét nghiệm nước tiểu: Xác định có protein, hồng cầu hoặc vi khuẩn trong nước tiểu.
• Siêu âm thận: Đánh giá kích thước, hình dạng và phát hiện sỏi hoặc viêm.

Kết quả xét nghiệm giúp xác định tổn thương thận ở mức độ nào để điều chỉnh kịp thời

Điều trị và phòng ngừa tiến triển bệnh

Ở giai đoạn sớm, điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát nguyên nhân và điều chỉnh lối sống:

• Uống đủ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày (trừ khi có chống chỉ định).
• Hạn chế muối, đạm động vật, thực phẩm chế biến sẵn, bia rượu.
• Tăng cường rau xanh, trái cây, cá béo giàu Omega-3.
• Theo dõi huyết áp, đường huyết và chức năng thận định kỳ 6 tháng/lần.
• Vận động nhẹ nhàng, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng.

Việc tuân thủ điều trị và chế độ sinh hoạt hợp lý giúp bảo tồn chức năng thận, hạn chế nguy cơ tiến triển sang suy thận giai đoạn nặng.

Phát hiện sớm dấu hiệu suy thận nhẹ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo tồn chức năng thận và ngăn chặn bệnh tiến triển nặng. Khi cơ thể xuất hiện các biểu hiện như tiểu đêm nhiều, phù nhẹ, mệt mỏi hay huyết áp tăng, bạn nên đi kiểm tra chức năng thận càng sớm càng tốt. Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, kiểm soát huyết áp và đường huyết thường xuyên sẽ giúp thận hoạt động ổn định, duy trì sức khỏe toàn thân và giảm nguy cơ phải điều trị bằng lọc máu trong tương lai.