Zona thần kinh ở trẻ em - Nguyên nhân và các triệu chứng gặp phải

Bệnh zona là một bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, tuy nhiên, zona thần kinh ở trẻ em vẫn có thể xảy ra, đặc biệt ở những trẻ có hệ miễn dịch suy yếu hoặc suy dinh dưỡng. Bệnh gây ra các triệu chứng đau rát, khó chịu và có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Cùng Long Châu tìm hiểu nguyên nhân, cách chẩn đoán và phương pháp điều trị zona thần kinh ở trẻ em qua bài viết dưới đây!​

Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh zona thần kinh ở trẻ em

Bệnh zona thần kinh ở trẻ em do virus Varicella Zoster (VZV) gây ra. Ban đầu, khi xâm nhập vào cơ thể, virus này gây ra bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus không bị loại bỏ hoàn toàn mà ẩn náu trong các hạch thần kinh cảm giác ở trạng thái “ngủ đông”. Khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc gặp các yếu tố thuận lợi như căng thẳng, stress, virus có thể tái hoạt động, di chuyển theo dây thần kinh đến da và gây ra bệnh zona thần kinh.

Trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đặc biệt là những trẻ từng mắc thủy đậu, có nguy cơ cao bị zona thần kinh khi virus tái hoạt động. Tuy nhiên, không phải tất cả những trẻ từng mắc thủy đậu đều sẽ phát triển thành bệnh zona.​

Triệu chứng nhận biết bệnh zona thần kinh ở trẻ em

Zona thần kinh ở trẻ em thường bắt đầu với các dấu hiệu ban đầu như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu, chán ăn và cảm giác ngứa rát tại vùng da sắp bị tổn thương. Sau 1 - 3 ngày, trên da xuất hiện các mảng đỏ, sau đó là các mụn nước nhỏ chứa dịch, sắp xếp thành dải hoặc cụm dọc theo đường đi của dây thần kinh.

Các mụn nước này có thể vỡ ra, gây loét và đóng vảy sau khoảng 7 - 10 ngày. Vị trí tổn thương thường gặp ở lưng, ngực, bụng hoặc một bên thân mình. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xuất hiện ở mặt, mắt hoặc tai. Đặc biệt, nếu zona thần kinh ở trẻ em xảy ra ở mắt, trẻ có thể đau mắt, giảm thị lực, thậm chí mất thị lực vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.

Phát hiện sớm các triệu chứng là rất quan trọng để can thiệp kịp thời, giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. ​

Biến chứng nguy hiểm khi trẻ em mắc zona thần kinh

Mặc dù zona thần kinh ở trẻ em thường nhẹ hơn so với người lớn, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm:​

• Đau dây thần kinh sau zona: Đây là biến chứng phổ biến nhất, gây đau rát kéo dài sau khi các tổn thương da đã lành. Cơn đau có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và tâm lý của trẻ.

• Nhiễm trùng da: Nếu các mụn nước không được chăm sóc đúng cách, vi khuẩn có thể xâm nhập, gây nhiễm trùng da và có thể để lại sẹo hay tổn thương da vĩnh viễn. Đây là một trong những biến chứng phổ biến, đặc biệt ở trẻ có hệ miễn dịch suy yếu, khiến nguy cơ nhiễm trùng gia tăng và quá trình hồi phục kéo dài hơn. ​

• Ảnh hưởng đến mắt (zona mắt): Nếu virus tấn công vùng mắt, có thể gây viêm giác mạc, viêm màng bồ đào, dẫn đến giảm hoặc mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời. ​

• Biến chứng thần kinh: Zona thần kinh có thể gây viêm não, viêm màng não, liệt mặt, ảnh hưởng đến thính giác hoặc thăng bằng, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. ​

Điều trị zona thần kinh ở trẻ em

Việc điều trị zona thần kinh ở trẻ em cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Thông thường, bác sĩ có thể chỉ định một số nhóm thuốc để giảm triệu chứng đau rát và cảm giác khó chịu cho trẻ như:

• Thuốc kháng virus: Như Acyclovir, Famciclovir, Valacyclovir, giúp giảm mức độ nghiêm trọng và thời gian kéo dài của bệnh, đặc biệt hiệu quả nếu được sử dụng trong 3 ngày đầu phát bệnh. ​

• Thuốc giảm đau và chống viêm: Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể được sử dụng để giảm đau và hạ sốt. Trong một số trường hợp, corticosteroid có thể được chỉ định để giảm viêm, nhưng cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.​

• Chăm sóc tại chỗ: Giữ vùng da tổn thương sạch sẽ, khô ráo, tránh gãi hoặc làm vỡ mụn nước để ngăn ngừa nhiễm trùng thứ cấp.

Cách phòng ngừa zona thần kinh ở trẻ em

Phòng bệnh luôn là biện pháp tối ưu để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Để phòng ngừa zona thần kinh, cần chú ý:​

• Tiêm phòng vắc xin: Tiêm vắc xin thủy đậu giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thủy đậu và zona thần kinh sau này. Vắc xin này thường được khuyến cáo tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên. ​Ngoài ra, nên tiêm vắc xin zona khi trẻ đủ tuổi như vắc xin Shingrix giúp phòng ngừa zona thần kinh và giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm, được chỉ định cho người đủ 18 tuổi có nguy cơ cao mắc zona thần kinh.

• Tăng cường hệ miễn dịch: Duy trì chế độ ăn uống cân đối, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ, chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý.

Mặc dù zona thần kinh ở trẻ em không phải là bệnh lý phổ biến, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ sau này. Vì vậy, bố mẹ không nên chủ quan. Khi phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Ngoài ra, bố mẹ nên chủ động tiêm phòng vắc xin đầy đủ để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, giúp phòng ngừa virus Varicella-Zoster – nguyên nhân gây bệnh zona.

Chủ động bảo vệ bé yêu khỏi thủy đậu và zona thần kinh với vắc xin tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu! Vắc xin thủy đậu giúp ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm từ sớm, còn vắc xin Shingrix bảo vệ trẻ trước bệnh zona và các biến chứng nguy hiểm. Đừng chờ đợi – hãy tiêm phòng đầy đủ ngay hôm nay để giúp con có một hệ miễn dịch khỏe mạnh và cuộc sống an toàn hơn!