Zona thần kinh là căn bệnh do virus Varicella Zoster gây ra – loại virus cũng gây nên bệnh thủy đậu. Tuy nhiên, điều khiến nhiều người lo lắng hơn chính là khi zona thần kinh bị bội nhiễm – tình trạng vùng da tổn thương do zona bị nhiễm thêm vi khuẩn, khiến vết thương trầm trọng hơn. Vậy zona bị bội nhiễm nguy hiểm đến mức nào? Có thể điều trị hiệu quả không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để biết cách phòng ngừa và xử lý kịp thời nhé!
Nguyên nhân zona thần kinh bị bội nhiễm
Hiểu rõ nguyên nhân giúp chúng ta chủ động hơn trong việc phòng ngừa bội nhiễm, đặc biệt là với những người có nguy cơ cao như người lớn tuổi, người mắc bệnh nền hoặc có hệ miễn dịch yếu:
Vệ sinh kém
Bạn có biết vùng da bị zona vốn đã rất nhạy cảm, dễ tổn thương, nếu không được vệ sinh đúng cách thì vi khuẩn sẽ nhanh chóng tấn công? Việc để vùng da zona tiếp xúc với bụi bẩn, mồ hôi, không thay băng thường xuyên hoặc sử dụng tay bẩn để gãi, sờ vào có thể dẫn đến viêm nhiễm. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến zona thần kinh bị bội nhiễm mà nhiều người chủ quan không để ý.
/zona_than_kinh_bi_boi_nhiem_nguy_hiem_nhu_the_nao_1_59a64ff740.jpg)
Sức đề kháng suy giảm
Khi hệ miễn dịch yếu, cơ thể sẽ không đủ khả năng chống lại sự phát triển của vi khuẩn trên vùng da bị tổn thương. Điều này thường gặp ở người già, bệnh nhân ung thư, người sau phẫu thuật, hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch. Những người này không chỉ dễ mắc zona mà còn có nguy cơ cao bị bội nhiễm nếu không được chăm sóc cẩn thận.
Không tuân thủ phác đồ điều trị
Việc tự ý ngưng thuốc, không dùng thuốc kháng virus đầy đủ, hoặc sử dụng sai loại thuốc (nhất là tự bôi các loại thuốc dân gian chưa kiểm chứng) có thể khiến tình trạng zona kéo dài và dễ bị nhiễm trùng. Ngoài ra, việc băng bó không đúng cách, dùng thuốc kháng sinh không theo chỉ định cũng góp phần khiến bệnh nặng hơn và dễ biến chứng thành bội nhiễm.
Mức độ nguy hiểm zona thần kinh bị bội nhiễm
Bội nhiễm không đơn thuần chỉ là vết mủ hay vùng da sưng tấy. Nó có thể để lại những biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách:
Triệu chứng zona thần kinh bị bội nhiễm
Khi bị bội nhiễm, bạn có thể dễ dàng nhận ra qua các dấu hiệu sau:
- Vùng da bị tổn thương sưng đỏ, có mủ vàng hoặc xanh, kèm theo mùi hôi khó chịu.
- Cảm giác đau nhức dữ dội hơn so với giai đoạn đầu.
- Sốt nhẹ hoặc sốt cao, cơ thể mệt mỏi.
- Da xung quanh vùng zona có thể nóng, nổi bọng nước đục hoặc bị loét sâu.
/zona_than_kinh_bi_boi_nhiem_nguy_hiem_nhu_the_nao_2_ba24bb1a48.jpg)
Một số trường hợp nghiêm trọng có thể gây nhiễm trùng lan rộng, thậm chí nhiễm trùng máu. Nếu bạn thấy các dấu hiệu này, đừng chần chừ mà hãy đến cơ sở y tế ngay lập tức nhé!
Biến chứng khi zona thần kinh bị bội nhiễm
Đừng xem thường zona bội nhiễm vì biến chứng có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe:
- Sẹo xấu vĩnh viễn: Vết thương bị bội nhiễm dễ để lại sẹo lõm, sẹo lồi hoặc thâm sạm rất khó hồi phục.
- Đau dây thần kinh sau zona: Đây là biến chứng thường gặp nhất, khiến người bệnh phải chịu đựng cơn đau dai dẳng kéo dài hàng tháng, thậm chí nhiều năm sau khi vết zona đã lành.
- Nhiễm trùng huyết: Khi vi khuẩn từ vùng da nhiễm trùng xâm nhập vào máu, nguy cơ nhiễm trùng huyết và tử vong là hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt với người có sức đề kháng yếu.
- Tổn thương mắt, tai, não: Nếu zona xuất hiện ở vùng mặt mà bị bội nhiễm, có thể dẫn đến viêm giác mạc, viêm tai giữa, viêm não – những biến chứng cực kỳ nguy hiểm.
/zona_than_kinh_bi_boi_nhiem_nguy_hiem_nhu_the_nao_3_5e5cec9ee2.jpg)
Ai là người dễ bị zona bội nhiễm?
Không phải ai mắc zona cũng sẽ bị bội nhiễm, nhưng có một số nhóm người lại có nguy cơ cao hơn rất nhiều. Việc nhận biết sớm để chăm sóc kỹ lưỡng sẽ giúp hạn chế tối đa khả năng zona thần kinh bị bội nhiễm và tránh được những biến chứng không mong muốn:
- Người lớn tuổi: Tuổi càng cao thì hệ miễn dịch càng suy giảm. Điều này khiến người lớn tuổi dễ bị zona và đặc biệt là khó hồi phục, khiến vùng da bị tổn thương kéo dài và dễ nhiễm trùng hơn.
- Người có hệ miễn dịch yếu: Những ai mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, HIV/AIDS, ung thư hoặc đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch (như sau ghép tạng) đều có nguy cơ cao. Cơ thể họ không đủ sức chống lại virus và vi khuẩn, dẫn đến tình trạng zona lâu lành và dễ bị bội nhiễm.
- Người bị stress kéo dài hoặc thiếu ngủ: Nghe có vẻ đơn giản nhưng stress và thiếu ngủ kéo dài làm suy yếu hệ miễn dịch đáng kể. Điều này khiến zona dễ tái phát và khó kiểm soát hơn, tăng nguy cơ zona thần kinh bị bội nhiễm nếu không chăm sóc cẩn thận.
- Người tự điều trị không đúng cách: Tự ý dùng thuốc, không tuân thủ đơn thuốc của bác sĩ. Hoặc bạn áp dụng các mẹo dân gian không rõ nguồn gốc đều có thể khiến vết zona bị tổn thương nặng hơn, dẫn đến nhiễm trùng.
Nếu bạn hoặc người thân nằm trong nhóm nguy cơ này, hãy đặc biệt chú ý đến việc vệ sinh vùng da bị zona và theo dõi sát sao các triệu chứng nhé. Điều trị sớm luôn là cách tốt nhất để tránh bội nhiễm và biến chứng nguy hiểm.
Lưu ý gì khi điều trị bệnh zona thần kinh bị bội nhiễm
Việc điều trị zona bội nhiễm cần kết hợp nhiều yếu tố, từ dùng thuốc đến chăm sóc da và lối sống lành mạnh:
- Đi khám ngay khi nghi ngờ bội nhiễm: Đừng tự ý dùng thuốc tại nhà, đặc biệt là thuốc bôi không rõ nguồn gốc. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định mức độ nhiễm trùng và kê đơn kháng sinh hoặc kháng virus phù hợp.
- Vệ sinh vùng da bị zona sạch sẽ: Dùng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn nhẹ để làm sạch vết thương mỗi ngày. Không chà xát mạnh tay.
- Không gãi hay bóc vảy vùng da tổn thương: Điều này khiến da dễ rách, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập sâu hơn.
- Dùng thuốc đúng theo hướng dẫn: Dù có cảm thấy đỡ hơn, bạn vẫn nên dùng hết liệu trình thuốc theo chỉ định để tránh tái phát hoặc kháng thuốc.
- Ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý: Tăng cường sức đề kháng giúp cơ thể chống lại vi khuẩn tốt hơn. Bổ sung vitamin C, kẽm, và uống đủ nước mỗi ngày cũng rất quan trọng.
- Tránh để vùng da tiếp xúc với bụi bẩn hoặc môi trường ẩm ướt: Nếu cần ra ngoài, bạn nên che chắn kỹ vùng da bị tổn thương.
/zona_than_kinh_bi_boi_nhiem_nguy_hiem_nhu_the_nao_4_553462c3e6.jpg)
Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang triển khai tiêm vắc xin Shingrix – một trong những loại vắc xin zona thần kinh được đánh giá cao về hiệu quả và độ an toàn. Đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế và tư vấn viên tại trung tâm luôn sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến quy trình và lợi ích của việc tiêm phòng. Để cập nhật thông tin chi tiết về tình trạng vắc xin và lịch tiêm, vui lòng truy cập website chính thức của Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.
Tóm lại, zona thần kinh bị bội nhiễm không chỉ làm kéo dài thời gian điều trị mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc phòng ngừa bội nhiễm thông qua vệ sinh vùng tổn thương đúng cách, tuân thủ hướng dẫn điều trị và tăng cường sức đề kháng là điều vô cùng cần thiết. Trong trường hợp xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ bội nhiễm, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời.