Ý nghĩa của 5 chỉ số viêm gan B quan trọng bạn cần biết

5 chỉ số viêm gan B không chỉ giúp xác định người bệnh có đang trong giai đoạn cấp tính, mãn tính hay không mà còn phản ánh mức độ hoạt động của virus trong cơ thể. Việc hiểu rõ ý nghĩa từng chỉ số trong bộ xét nghiệm 5 chỉ số viêm gan B sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong quá trình theo dõi và điều trị, góp phần ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như xơ gan hay ung thư gan.

Kết quả xét nghiệm viêm gan B phản ánh những thông tin gì?

Xét nghiệm viêm gan B không quá phức tạp, nhưng lại bao gồm nhiều chỉ số với những ý nghĩa riêng biệt trong việc xác định tình trạng nhiễm virus, mức độ tổn thương gan và tiến triển của bệnh. Vì vậy, không ít người dù đã được bác sĩ giải thích vẫn khó hiểu rõ toàn bộ kết quả.

Dưới đây là ý nghĩa của từng nhóm chỉ số xét nghiệm viêm gan B:

• Xác định tình trạng nhiễm virus: Cho biết cơ thể có đang mang virus viêm gan B hay không.
• Đánh giá khả năng miễn dịch: Dựa vào lượng kháng thể trong máu để biết cơ thể đã có khả năng phòng bệnh hay chưa, từ đó cân nhắc việc tiêm vắc xin.
• Xác định giai đoạn bệnh: Các chỉ số kháng thể, kháng nguyên và ADN virus sẽ giúp bác sĩ biết bệnh nhân đang ở giai đoạn cấp tính, hồi phục hay đã khỏi.
• Theo dõi hiệu quả điều trị: Qua các chỉ số định lượng, bác sĩ đánh giá khả năng đáp ứng thuốc và mức độ phục hồi của gan.
• Đánh giá nguy cơ tái nhiễm: Lượng kháng thể còn lại giúp bác sĩ dự đoán khả năng miễn dịch của cơ thể.
• Xác định tổn thương gan: Các xét nghiệm men gan và chẩn đoán hình ảnh sẽ cho biết gan đã bị tổn thương ở mức độ nào do viêm gan B gây ra.

Ý nghĩa của 5 chỉ số viêm gan B quan trọng

Mặc dù xét nghiệm viêm gan B có nhiều loại với các chỉ số khác nhau, nhưng có 5 chỉ số viêm gan B quan trọng nhất thường được sử dụng để đánh giá bệnh, bao gồm:

Chỉ số HBsAg

HBsAg là viết tắt của Hepatitis B surface Antigen, tức kháng nguyên bề mặt của virus viêm gan B. Khi virus viêm gan B xâm nhập vào cơ thể, kháng nguyên này sẽ xuất hiện trong máu và có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm. Đây là chỉ số có độ nhạy cao, thường được sử dụng trong bước đầu sàng lọc viêm gan B và là cơ sở để bác sĩ chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu tiếp theo.

Kết quả xét nghiệm HBsAg thường chia thành hai khả năng chính như sau:

• Kết quả HBsAg dương tính: Điều này cho thấy kháng nguyên bề mặt của virus viêm gan B đang hiện diện trong máu, đồng nghĩa với việc người bệnh đang hoặc đã từng nhiễm viêm gan B. Thông thường, HBsAg sẽ xuất hiện trong khoảng 10 tuần đầu sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, sau đó giảm dần. Trong một số trường hợp, nếu điều trị hiệu quả, kháng nguyên này có thể biến mất sau 4 - 6 tháng. Tuy nhiên, với những người có hệ miễn dịch yếu, HBsAg có thể tồn tại lâu dài, làm tăng nguy cơ chuyển sang viêm gan B mạn tính.
• Kết quả HBsAg âm tính: Kết quả này cho thấy không phát hiện kháng nguyên bề mặt của virus trong máu, đồng nghĩa người bệnh chưa nhiễm viêm gan B hoặc đã khỏi bệnh. Tuy nhiên, nếu chưa có kháng thể bảo vệ, bạn vẫn nên chủ động tiêm vắc xin để phòng tránh nguy cơ nhiễm bệnh trong tương lai.

Chỉ số HBeAg

HBeAg là viết tắt của Hepatitis B envelope Antigen, tức kháng nguyên vỏ của virus viêm gan B. Đây là một loại kháng nguyên do virus tiết ra trong quá trình nhân lên. Kháng nguyên HBeAg thường chỉ xuất hiện khi tải lượng virus trong máu cao, tức là bệnh đang trong giai đoạn hoạt động mạnh.

Xét nghiệm HBeAg giúp bác sĩ đánh giá mức độ hoạt động của virus. Nếu kết quả HBeAg dương tính, điều đó cho thấy virus đang nhân lên mạnh mẽ và có nguy cơ lây truyền cao, cần can thiệp điều trị tích cực.

Trường hợp HBeAg âm tính, không loại trừ khả năng nhiễm viêm gan B. Có thể virus đang ở thể ngủ hoặc do virus bị đột biến làm mất khả năng tạo ra HBeAg. Để xác định rõ, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm HBV DNA nhằm đo lường tải lượng virus.

Xét nghiệm định lượng HBV-DNA

Xét nghiệm định lượng HBV-DNA đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá mức độ nhiễm virus viêm gan B. Lượng DNA của virus trong máu phản ánh số lượng virus trong cơ thể, từ đó hỗ trợ bác sĩ xác định giai đoạn và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Ý nghĩa các mức chỉ số HBV-DNA:

• Từ 10³ đến 10⁵ copies/ml: Virus sao chép ở mức nhẹ.
• Từ 10⁵ đến 10⁷ copies/ml: Virus đang sao chép khá mạnh.
• Trên 10⁷ copies/ml: Virus đang nhân lên rất mạnh.

Chỉ số HBV-DNA càng cao đồng nghĩa với nguy cơ biến chứng viêm gan B càng lớn, bao gồm nguy cơ xơ gan, ung thư gan và khả năng lây nhiễm cao.

Chỉ số HBeAb

Chỉ số HBeAb (Hepatitis B e Antibody) được sử dụng để xác định xem người bệnh đang ở giai đoạn hoạt động hay đã kiểm soát được virus viêm gan B. Xét nghiệm này đặc biệt hữu ích trong việc theo dõi tiến triển của viêm gan B cấp tính cũng như đánh giá mức độ miễn dịch ở giai đoạn mạn tính.

Ý nghĩa chỉ số HBeAb:

• HBeAb dương tính: Cho thấy bệnh nhân đã có kháng thể, tức đã hình thành miễn dịch một phần với virus. Đây có thể là dấu hiệu virus đã được ức chế và bệnh đang tiến triển theo hướng ổn định hơn.
• HBeAb âm tính: Chưa có miễn dịch, cần làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu để xác định chính xác tình trạng. Trường hợp này có thể gặp ở: Giai đoạn cuối của viêm gan B cấp, thời điểm vừa kết thúc giai đoạn cấp tính nhưng chưa hồi phục hoàn toàn, đang trong giai đoạn viêm gan B mạn tính, hoặc từng nhiễm bệnh và hiện đã có miễn dịch.

Sự xuất hiện của HBeAb trong giai đoạn mạn tính cũng là dấu hiệu cảnh báo bệnh đã diễn tiến lâu dài, tiềm ẩn nguy cơ cao gây suy gan, xơ gan hoặc ung thư gan nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời.

Các chỉ số men gan

Các chỉ số men gan như AST, ALT, GGT và ALP được dùng để đánh giá mức độ hoạt động và tổn thương của gan. Đối với người mắc viêm gan B, xét nghiệm men gan giúp xác định bệnh đang ở giai đoạn nào, mức độ ảnh hưởng đến gan ra sao và có đang diễn tiến nặng không.

Kết quả men gan được so sánh với chỉ số bình thường. Nếu chỉ số càng cao so với mức chuẩn, điều đó cho thấy tế bào gan bị tổn thương nhiều hơn, bệnh tiến triển nghiêm trọng hơn.

Ngoài 5 chỉ số chính trong xét nghiệm viêm gan B, bác sĩ có thể yêu cầu thêm các xét nghiệm chuyên sâu để có đánh giá toàn diện hơn về tình trạng sức khỏe gan.

Những ai cần thực hiện xét nghiệm viêm gan B?

Viêm gan B là bệnh nhiễm trùng gan do virus HBV gây ra, có thể dẫn đến xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan nếu không được điều trị sớm.

Xét nghiệm viêm gan B có vai trò quan trọng:

• Với người chưa mắc bệnh: Giúp phát hiện sớm, kịp thời ngăn chặn bệnh tiến triển nặng.
• Với người đã mắc: Hỗ trợ theo dõi mức độ hoạt động của virus để bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Dưới đây là các đối tượng nên được xét nghiệm viêm gan B theo khuyến cáo:

• Người có biểu hiện nghi ngờ như vàng da, đau vùng bụng trên, mệt mỏi kéo dài;
• Người có người thân từng mắc viêm gan B;
• Người có hành vi tình dục không an toàn, có nhiều bạn tình;
• Người sống chung hoặc tiếp xúc thường xuyên với người nhiễm bệnh;
• Người đang sinh sống ở khu vực có tỷ lệ nhiễm viêm gan B cao;
• Nhân viên y tế có nguy cơ phơi nhiễm với máu, dịch sinh học;
• Phụ nữ chuẩn bị mang thai hoặc đang trong độ tuổi sinh sản.

Việc hiểu rõ 5 chỉ số viêm gan B giúp người bệnh chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe, phát hiện sớm nguy cơ bệnh lý và tuân thủ phác đồ điều trị hiệu quả. Nếu thuộc nhóm nguy cơ hoặc có dấu hiệu nghi ngờ, bạn nên thực hiện xét nghiệm để kịp thời kiểm soát và bảo vệ chức năng gan một cách tốt nhất.

Tiêm vắc xin là phương pháp hiệu quả nhất trong việc phòng ngừa viêm gan, giúp bảo vệ sức khỏe lâu dài và giảm nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một địa chỉ uy tín, cung cấp các dịch vụ tiêm chủng an toàn, với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. Tiêm vắc xin tại đây giúp bạn an tâm về chất lượng và hiệu quả, đồng thời đảm bảo quy trình tiêm ngừa đúng chuẩn. Hãy liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928 để đặt lịch hẹn ngay hôm nay.