Anti-HBe là gì? Khi nào cần làm xét nghiệm Anti-HBe​?

Trong quá trình theo dõi và điều trị viêm gan B, xét nghiệm Anti-HBe đóng vai trò quan trọng giúp bác sĩ đánh giá khả năng nhân lên của virus và mức độ lây nhiễm. Nhiều người bệnh thường nghe đến chỉ số này nhưng chưa hiểu rõ ý nghĩa, cũng như khi nào nên làm xét nghiệm Anti-HBe để theo dõi tình trạng sức khỏe gan một cách chính xác nhất.

Anti-HBe là gì?

Anti-HBe (viết đầy đủ là Hepatitis B e Antibody) là kháng thể e của virus viêm gan B (HBV). Đây là một loại protein được cơ thể tạo ra để chống lại kháng nguyên HBeAg (Hepatitis B e Antigen). Sự xuất hiện của Anti-HBe trong máu thường cho thấy hệ miễn dịch đang kiểm soát được sự nhân lên của virus, hay nói cách khác, virus HBV đang hoạt động yếu hơn.

Trong giai đoạn đầu của nhiễm HBV, người bệnh thường có HBeAg dương tính. Tức là virus đang nhân đôi mạnh mẽ và có khả năng lây nhiễm cao. Khi cơ thể bắt đầu sản sinh Anti-HBe, kháng nguyên HBeAg dần biến mất, thể hiện sự chuyển đổi huyết thanh (seroconversion). Đây là một dấu hiệu tích cực, cho thấy bệnh đang tiến triển theo hướng ổn định hơn, dù virus chưa hoàn toàn bị loại bỏ.

Tuy nhiên, việc có Anti-HBe không đồng nghĩa với việc đã khỏi hẳn viêm gan B. Ở một số người, đặc biệt là bệnh nhân viêm gan B mạn, virus vẫn có thể tái hoạt động dù đã có Anti-HBe. Vì vậy, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm Anti-HBe kết hợp với HBsAg, HBeAg và HBV DNA để đánh giá toàn diện tình trạng bệnh.

Anti-HBe là dấu hiệu quan trọng phản ánh sự đáp ứng miễn dịch của cơ thể với virus viêm gan B, giúp bác sĩ xác định giai đoạn bệnh và hiệu quả điều trị.

Ý nghĩa của xét nghiệm Anti-HBe trong chẩn đoán viêm gan B

Xét nghiệm Anti-HBe (kháng thể kháng HBeAg) đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá giai đoạn tiến triển của bệnh viêm gan B và hiệu quả điều trị. Kết quả của xét nghiệm này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn mức độ hoạt động của virus HBV cũng như khả năng lây nhiễm sang người khác.

• Khi Anti-HBe âm tính: Cơ thể chưa tạo được kháng thể chống lại HBeAg. Nếu đồng thời HBeAg dương tính, điều này cho thấy virus đang nhân lên mạnh mẽ, người bệnh có khả năng lây nhiễm cao và cần được theo dõi, điều trị kịp thời.
• Khi Anti-HBe dương tính: Cơ thể đã sản sinh kháng thể chống lại HBeAg, chứng tỏ sự nhân lên của virus giảm và nguy cơ lây nhiễm thấp hơn. Trường hợp này thường là dấu hiệu tích cực, thể hiện quá trình đáp ứng miễn dịch tốt hoặc điều trị đang có hiệu quả.

Ngoài ra, xét nghiệm Anti-HBe còn giúp:

• Theo dõi quá trình chuyển đổi huyết thanh (từ HBeAg dương tính sang Anti-HBe dương tính), một mốc quan trọng trong điều trị viêm gan B mạn tính.
• Đánh giá hiệu quả điều trị kháng virus: Nếu Anti-HBe chuyển từ âm tính sang dương tính trong quá trình điều trị, chứng tỏ thuốc đang phát huy tác dụng tốt.
• Phát hiện thể virus đột biến: Ở một số bệnh nhân Anti-HBe dương tính nhưng HBV DNA vẫn cao, điều đó có thể gợi ý thể đột biến tiền nhân - loại virus vẫn nhân lên dù không sản sinh HBeAg.

Vậy nên, xét nghiệm Anti-HBe là công cụ cần thiết giúp bác sĩ đánh giá toàn diện tình trạng bệnh, hướng dẫn điều trị và tiên lượng diễn tiến của viêm gan B.

Khi nào nên làm xét nghiệm Anti-HBe?

Xét nghiệm Anti-HBe thường được chỉ định trong nhiều trường hợp khác nhau, đặc biệt khi bác sĩ cần đánh giá tình trạng hoạt động của virus viêm gan B hoặc theo dõi quá trình điều trị. Dưới đây là những thời điểm quan trọng nên thực hiện xét nghiệm này:

Khi đã được chẩn đoán nhiễm viêm gan B (HBsAg dương tính)

Sau khi phát hiện HBsAg dương tính, bác sĩ sẽ yêu cầu làm thêm các xét nghiệm bổ sung, trong đó có Anti-HBe, để xác định giai đoạn tiến triển của bệnh. Việc này giúp phân biệt người bệnh đang ở giai đoạn virus hoạt động mạnh (khi HBeAg dương tính, Anti-HBe âm tính) hay giai đoạn hồi phục hoặc đáp ứng miễn dịch tốt (khi Anti-HBe dương tính).

Trong quá trình điều trị viêm gan B mạn tính

Với người đang điều trị thuốc kháng virus, xét nghiệm Anti-HBe giúp theo dõi hiệu quả điều trị. Khi kết quả chuyển từ HBeAg dương tính sang Anti-HBe dương tính, điều đó cho thấy virus đang bị ức chế, gan hồi phục tốt hơn, và là dấu hiệu tích cực cho quá trình điều trị.

Khi cần đánh giá khả năng lây nhiễm

Bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm Anti-HBe cùng với HBeAg để đánh giá nguy cơ lây truyền virus HBV. Người có Anti-HBe dương tính thường ít lây nhiễm hơn so với người có HBeAg dương tính. Điều này đặc biệt quan trọng trong các trường hợp chuẩn bị sinh con, hiến máu hoặc sống chung với người khác.

Trước khi mang thai hoặc trong thai kỳ

Phụ nữ mang thai bị viêm gan B nên thực hiện xét nghiệm Anti-HBe (bên cạnh HBV DNA) để đánh giá nguy cơ lây truyền mẹ - con. Nếu Anti-HBe âm tính và HBeAg dương tính, khả năng lây nhiễm cho trẻ rất cao, cần có biện pháp dự phòng thích hợp.

Khi bác sĩ nghi ngờ virus đột biến (thể precore mutant)

Ở một số bệnh nhân Anti-HBe dương tính nhưng HBV DNA vẫn cao, bác sĩ sẽ nghi ngờ virus đột biến - loại có khả năng nhân lên mà không tạo ra HBeAg. Trường hợp này cần được theo dõi kỹ lưỡng và điều trị đặc biệt để tránh biến chứng gan.

Nên xét nghiệm Anti-HBe bất cứ khi nào bác sĩ cần đánh giá mức độ hoạt động của virus, khả năng lây nhiễm, hoặc theo dõi hiệu quả điều trị viêm gan B. Việc thực hiện định kỳ theo hướng dẫn y khoa giúp phát hiện sớm thay đổi trong tình trạng bệnh và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.

Xét nghiệm Anti-HBe là bước quan trọng trong quá trình theo dõi và điều trị viêm gan B. Kết quả xét nghiệm giúp bác sĩ đánh giá khả năng nhân lên của virus, nguy cơ lây nhiễm và mức độ đáp ứng với điều trị. Vì vậy, người bệnh nên thực hiện xét nghiệm Anti-HBe định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe gan và phòng ngừa biến chứng lâu dài.