Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, số lượng người mắc viêm xoang sàng có xu hướng gia tăng nhanh chóng. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị sẽ giúp người bệnh phòng ngừa, kiểm soát bệnh hiệu quả hơn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng.
Viêm xoang sàng là gì?
Viêm xoang sàng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc trong xoang sàng, một trong bốn cặp xoang chính của hệ thống xoang mũi. Xoang sàng nằm ở vị trí giữa hai bên mắt, có cấu trúc gồm nhiều khoang rỗng thông với nhau. Khi bị viêm, các khoang này dễ tích tụ dịch mủ, gây bít tắc và tạo áp lực lên vùng xoang, dẫn đến các triệu chứng khó chịu như đau nhức vùng mặt và nghẹt mũi. Viêm xoang sàng có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn, với mức độ nghiêm trọng khác nhau.
Nguyên nhân nào gây viêm xoang sàng?
Hiểu được nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp người bệnh chủ động phòng tránh cũng như hỗ trợ bác sĩ trong việc tìm ra phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là những nguyên nhân gây viêm xoang sàng, bao gồm:
- Nhiễm trùng: Vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể xâm nhập vào xoang sàng, đặc biệt sau khi người bệnh bị cảm lạnh hoặc cúm. Khi đó, vi khuẩn dễ dàng phát triển và gây viêm nhiễm niêm mạc, khiến bệnh viêm xoang sàng trở nên trầm trọng hơn.
- Dị ứng: Phản ứng dị ứng với phấn hoa, bụi, lông thú hoặc các chất kích thích khác cũng là một trong những nguyên nhân chính gây viêm xoang sàng. Dị ứng làm sưng tấy và kích thích niêm mạc mũi, từ đó tăng nguy cơ nhiễm trùng xoang.
- Cấu trúc mũi bất thường: Một số bất thường về cấu trúc mũi, như lệch vách ngăn mũi hoặc sự xuất hiện của polyp mũi, có thể cản trở lưu thông không khí và dịch nhầy. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, làm tăng khả năng mắc viêm xoang sàng.

Triệu chứng nhận biết viêm xoang sàng
Khi đã hiểu rõ nguyên nhân, người bệnh cần nắm bắt các dấu hiệu điển hình của viêm xoang sàng để phát hiện sớm và kịp thời điều trị, tránh những biến chứng nguy hiểm. Những triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh viêm xoang sàng là:
- Đau nhức vùng mặt: Người bệnh thường cảm thấy đau nhức ở vùng giữa hai mắt, sống mũi hoặc thái dương. Cơn đau đôi khi lan ra vùng trán hoặc sau gáy, tùy thuộc vào mức độ và vị trí xoang bị viêm. Đây là dấu hiệu điển hình của viêm xoang sàng.
- Nghẹt mũi và chảy dịch: Triệu chứng nghẹt mũi khiến người bệnh khó thở, nhất là khi nằm nghỉ. Dịch mũi có thể chảy ra phía trước hoặc xuống họng, gây cảm giác khó chịu, kèm theo đó là ho hoặc khàn giọng nếu dịch nhầy tích tụ nhiều.
- Giảm khứu giác: Khi viêm xoang sàng trở nên nghiêm trọng, người bệnh có thể bị giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng ngửi mùi. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Biến chứng nguy hiểm của viêm xoang sàng
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm xoang sàng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng điển hình mà người bệnh cần đặc biệt lưu ý, cụ thể:
- Viêm màng não: Do vị trí xoang sàng gần với não, vi khuẩn có thể lan vào màng não, dẫn đến viêm màng não - một tình trạng nghiêm trọng cần được cấp cứu ngay lập tức.
- Suy giảm thị lực: Viêm xoang sàng sau có thể ảnh hưởng trực tiếp đến mắt, gây mờ mắt, đau nhức hoặc thậm chí mất thị lực.
- Áp xe não: Trong một số trường hợp hiếm gặp nhưng đặc biệt nguy hiểm, nhiễm trùng từ viêm xoang sàng có thể lan vào não, hình thành ổ mủ gây đe dọa tính mạng.

Phương pháp điều trị viêm xoang sàng
Hiện nay, việc điều trị viêm xoang sàng được thực hiện theo nhiều phương pháp khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ viêm xoang. Người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến, bao gồm:
Điều trị nội khoa
Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh nếu nguyên nhân là vi khuẩn. Bên cạnh đó, người bệnh có thể được kê thêm thuốc giảm đau, thuốc hạ sốt và thuốc xịt mũi chứa corticosteroid để giảm viêm và giảm phù nề. Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh tình trạng kháng thuốc.
Ngoài các sản phẩm hỗ trợ điều trị, bác sĩ cũng có thể tư vấn tiêm vắc xin phế cầu nhằm phòng ngừa bội nhiễm do vi khuẩn phế cầu - một trong những tác nhân có thể làm nặng thêm viêm xoang sàng. Tiêm phòng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh hô hấp nặng, đồng thời hỗ trợ hiệu quả trong quá trình điều trị bệnh lý xoang.

Điều trị ngoại khoa
Đối với những trường hợp viêm xoang sàng mạn tính hoặc không đáp ứng với phương pháp điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nội soi mũi xoang. Phương pháp này giúp loại bỏ polyp, chỉnh sửa vách ngăn mũi hoặc mở rộng lỗ thông xoang, từ đó cải thiện lưu thông không khí và giảm các triệu chứng viêm xoang.
Biện pháp hỗ trợ tại nhà
Ngoài các phương pháp điều trị chuyên khoa, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà để giảm nhẹ các triệu chứng:
- Xông mũi bằng hơi nước ấm để làm loãng dịch nhầy và giảm nghẹt mũi.
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng giúp giảm khô mũi và hạn chế viêm nhiễm.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước và ăn uống cân bằng để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại bệnh tật hiệu quả.
Viêm xoang sàng là một bệnh lý phổ biến có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự tư vấn y tế kịp thời là điều cần thiết để tránh biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh và giữ vệ sinh môi trường sạch sẽ cũng góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc viêm xoang sàng, người bệnh nên đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm bảo vệ sức khỏe và chất lượng cuộc sống lâu dài.