Viêm thanh quản là gì? Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Tìm hiểu chung về viêm thanh quản

Viêm thanh quản xảy ra khi dây thanh quản bị viêm. Tình trạng này có thể phát triển khi dây thanh âm (hay dây thanh quản) của bạn bị lạm dụng, kích ứng hoặc nhiễm trùng.

Khi dây thanh âm hoạt động bình thường, chúng mở và đóng một cách trơn tru, tạo ra âm thanh thông qua sự rung động. Tuy nhiên, khi dây thanh âm bị sưng, âm thanh đi qua chúng sẽ bị méo mó. Kết quả là giọng nói của bạn trở nên yếu hoặc khàn.

Có hai loại viêm thanh quản: cấp tính và mãn tính.

Viêm thanh quản cấp tính: Đây là tình trạng tạm thời, phổ biến và thường cải thiện khi nguyên nhân gây ra được điều trị. Mặc dù một số người sẽ dễ bị viêm thanh quản hơn, nhưng hầu hết người lớn đều mắc bệnh này khoảng vài năm một lần.

Viêm thanh quản mãn tính: Đây là khi tình trạng viêm kéo dài hơn ba tuần.

Triệu chứng viêm thanh quản

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm thanh quản

Hầu hết các triệu chứng của viêm thanh quản đều tạm thời và kéo dài dưới hai tuần. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Khàn giọng hoặc giọng yếu;

Mất giọng;

Đau họng;

Cảm giác ngứa rát hoặc khó chịu ở cổ họng;

Ho khan;

Khô họng.

Tác động của viêm thanh quản đối với sức khỏe

Khi bạn bị viêm thanh quản, dây thanh âm của bạn bị sưng và kích thích. Kết quả là giọng nói của bạn có thể bị ảnh hưởng, đôi khi chỉ còn lại tiếng thì thầm.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm thanh quản

Trong một số trường hợp hiếm gặp, tình trạng viêm dây thanh quản có thể gây khó thở, cần được cấp cứu ngay lập tức.

Nhiễm trùng do vi khuẩn gây viêm nắp thanh quản cũng có thể lan rộng từ nắp thanh quản và thanh quản sang các khu vực khác trong đường hô hấp hoặc vào máu. Nếu bạn bị nhiễm trùng do vi khuẩn, hãy tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị của bác sĩ để ngăn chặn sự lây lan của nhiễm trùng.

Nếu tình trạng tiềm ẩn như liệt dây thanh quản hoặc ung thư vòm họng là nguyên nhân gây viêm thanh quản, biến chứng có thể nghiêm trọng nếu không được điều trị. Liệt dây thanh quản có thể gây khó thở, khó nuốt, làm thức ăn đi vào phổi, dẫn đến viêm phổi. Ung thư vòm họng giai đoạn tiến triển có thể gây tử vong hoặc phải điều trị bằng phẫu thuật, hóa trị.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Trong hầu hết các trường hợp, viêm thanh quản có thể được kiểm soát bằng cách nghỉ ngơi và giữ giọng nói và bổ sung đủ nước. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng viêm thanh quản kéo dài hơn hai tuần, bạn nên đi khám bác sĩ.

Bạn cũng cần khám ngay lập tức nếu viêm thanh quản kèm theo các triệu chứng sau:

Khó thở;

Sốt dai dẳng không thuyên giảm;

Cơn đau ngày càng tăng;

Ho ra máu.

Nguyên nhân gây viêm thanh quản

Viêm thanh quản có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, tùy thuộc vào việc tình trạng của bạn là cấp tính hay mãn tính.

Viêm thanh quản cấp tính

Nhiễm trùng: Viêm thanh quản thường do nhiễm trùng từ vi khuẩn, virus hoặc nấm. Nguyên nhân phổ biến nhất là do virus (viêm thanh quản do virus), mặc dù vi khuẩn và nấm cũng có thể gây ra tình trạng này.

Căng dây thanh quản: Hét lớn, la hét hoặc hát quá to trong thời gian dài có thể khiến dây thanh quản va chạm liên tục, gây viêm nhiễm.

Uống quá nhiều rượu.

Viêm thanh quản mãn tính

Nếu viêm thanh quản kéo dài hơn ba tuần sẽ được gọi là viêm thanh quản mãn tính. Các nguyên nhân bao gồm:

Nhiễm trùng: Ít phổ biến (ví dụ, nhiễm nấm Candida hoặc tưa miệng).

Lạm dụng giọng nói: Thường gặp ở những người sử dụng giọng nói thường xuyên trong công việc như giáo viên, ca sĩ chuyên nghiệp, diễn viên.

Dị ứng: Chẳng hạn như sốt cỏ khô, viêm mũi dị ứng, hen suyễn.

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Axit từ dạ dày có thể trào ngược lên cổ họng và thanh quản, gây kích ứng.

Khói thuốc lá: Hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc thụ động có thể làm tổn thương dây thanh quản.

Chấn thương vùng cổ.

Bệnh lý tự miễn: Chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc lupus ban đỏ hệ thống (SLE).

Một số loại thuốc: Bao gồm thuốc xịt steroid, thuốc kháng histamin, một số thuốc điều trị huyết áp như thuốc ức chế men chuyển và thuốc lợi tiểu.

Nếu giọng nói thay đổi kéo dài hơn ba tuần, bạn nên đi khám bác sĩ để kiểm tra nguyên nhân.

Nguy cơ mắc phải viêm thanh quản

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm thanh quản?

Lạm dụng giọng nói khiến bạn có nguy cơ bị viêm thanh quản. Điều này có thể xảy ra nếu bạn sử dụng giọng nói nhiều hơn bình thường, chẳng hạn như hát theo trong một buổi hòa nhạc hoặc cổ vũ trong một trận bóng đá. Trẻ sơ sinh và trẻ em có thể bị viêm thanh quản do khóc liên tục hoặc thay đổi giọng nói, có thể là bắt chước động vật hoặc nhân vật hoạt hình.

Bạn có nhiều khả năng bị viêm thanh quản nếu bạn bị nhiễm trùng ảnh hưởng đến hơi thở, chẳng hạn như cảm cúm, viêm phế quản hoặc viêm xoang. Dị ứng và hen suyễn cũng khiến bạn dễ bị viêm thanh quản hơn, đặc biệt là nếu bạn sử dụng ống hít steroid.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm thanh quản

Làm việc xung quanh hóa chất, hút thuốc hoặc thuốc lá điện tử, hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ của bạn. Tương tự như vậy, nhạy cảm với hóa chất, chẳng hạn như hóa chất dùng để tạo mùi dầu gội và chất tẩy rửa quần áo.

Những yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm thanh quản bao gồm:

Trào ngược axit;

Lạm dụng rượu;

Hệ thống miễn dịch suy yếu.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm thanh quản

Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm viêm thanh quản

Bác sĩ sẽ nghĩ đến chẩn đoán viêm thanh quản khi bạn có các triệu chứng như khàn giọng, đau họng hoặc ho khan. Nếu các triệu chứng giảm dần trong vòng một hoặc hai tuần, bạn có thể không cần đến cơ sở y tế. Tuy nhiên, nếu cần thiết, bác sĩ có thể xác định xem bạn có bị viêm thanh quản hay không bằng các phương pháp sau:

Xét nghiệm: Bác sĩ sẽ kiểm tra và lấy mẫu dịch từ cổ họng. Sau đó, mẫu dịch sẽ được nuôi cấy để xác định sự phát triển của vi khuẩn hoặc virus. Nếu có sự xuất hiện của mầm bệnh gây nhiễm trùng, kết quả xét nghiệm sẽ dương tính.

Nội soi thanh quản: Một camera nhỏ gọi là ống nội soi sẽ được đưa qua mũi hoặc miệng để bác sĩ quan sát rõ hơn dây thanh âm của bạn.

Sinh thiết: Nếu phát hiện có nốt hoặc khối u trên dây thanh âm, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô nhỏ và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.

Phương pháp điều trị viêm thanh quản hiệu quả

Viêm thanh quản thường tự khỏi trong vòng một hoặc hai tuần. Cách tốt nhất để phục hồi là nghỉ ngơi, hạn chế sử dụng giọng nói và uống nhiều nước. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Loại thuốc được chỉ định sẽ phụ thuộc vào triệu chứng viêm thanh quản của bạn. Bác sĩ có thể kê đơn:

Thuốc kháng sinh: Nếu viêm thanh quản do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thêm kháng sinh cho bạn. Nhưng viêm thanh quản rất hiếm khi do vi khuẩn gây ra và thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng với viêm thanh quản do virus.

Thuốc chống nấm: Nếu viêm thanh quản liên quan đến nhiễm nấm candida, bạn có thể được chỉ định thuốc kháng nấm.

Corticosteroid: Những loại thuốc này giúp giảm sưng và viêm. Bác sĩ có thể kê đơn corticosteroid trong một số trường hợp đặc biệt.

Thuốc giảm đau: Nếu bạn cảm thấy đau hoặc khó chịu, có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen, naproxen hoặc ibuprofen.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa viêm thanh quản

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm thanh quản

Chế độ sinh hoạt:

Cho giọng nói của bạn được nghỉ ngơi. Nếu không phải sử dụng hàng ngày, giọng nói của bạn thường sẽ tự phục hồi. Nếu bạn phải nói trước đám đông, hãy sử dụng micro.

Tránh hát.

Uống nhiều nước: Ban đầu, việc nuốt có thể gây đau, nhưng bạn càng uống nhiều nước thì càng tốt. Tuy nhiên, hãy tránh xa rượu và caffeine.

Sử dụng máy tạo độ ẩm và bình xịt tinh dầu bạc hà nhất là trong phòng ngủ.

Súc miệng bằng nước muối ấm. Nước muối không chỉ làm dịu vùng bị đau mà còn làm giảm sưng.

Bạn cũng có thể ngậm viên ngậm trị đau họng, thường chứa các loại thảo mộc như khuynh diệp và bạc hà, được biết đến với tác dụng làm dịu cơn đau họng.

Tránh ở trong những căn phòng khô, nhiều khói hoặc nhiều bụi.

Tránh xa thuốc thông mũi vì chúng làm cổ họng của bạn bị khô.

Đừng thì thầm: Thực tế, điều đó sẽ khiến dây thanh quản của bạn phải chịu nhiều áp lực hơn.

Chế độ dinh dưỡng:

Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt, dâu tây), vitamin A (cà rốt, bí đỏ), kẽm (hàu, thịt gà) giúp tăng cường đề kháng của cơ thể.

Ăn súp, cháo dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng.

Tránh thực phẩm cứng, khô, dầu mỡ, chiên rán hay đồ cay nóng.

Phương pháp phòng ngừa viêm thanh quản hiệu quả

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn viêm thanh quản, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách thực hiện một số biện pháp sau:

Tránh hút hoặc tiếp xúc với thuốc lá: Không sử dụng các sản phẩm thuốc lá và tránh những nơi có khói thuốc thụ động.

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt, trái cây tươi và rau xanh vào chế độ ăn giúp tăng cường sức khỏe và giữ cho màng nhầy ở cổ họng trong tình trạng tốt.