Viêm tai giữa thủng màng nhĩ có nguy hiểm không và khi nào nên khám?

Viêm tai giữa thủng màng nhĩ là một trong những biến chứng thường gặp của viêm tai giữa kéo dài không được điều trị đúng cách. Bệnh không chỉ gây giảm thính lực, ù tai mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng như viêm xương chũm, liệt mặt hay thậm chí là áp xe não.

Viêm tai giữa thủng màng nhĩ có nguy hiểm không?

Viêm tai giữa mạn tính thủng màng nhĩ là một bệnh lý tai mũi họng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Trên thực tế, tình trạng này nếu kéo dài và không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.

Màng nhĩ là bộ phận mỏng, đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền âm thanh và bảo vệ tai giữa khỏi vi khuẩn, bụi bẩn và nước. Khi màng nhĩ bị thủng do viêm nhiễm kéo dài, khả năng bảo vệ này bị mất đi, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập sâu hơn, làm bệnh tiến triển nặng và tái phát liên tục.

Theo các chuyên gia, viêm tai giữa mạn tính thủng màng nhĩ kéo dài có thể gây ra một loạt biến chứng nguy hiểm như:

• Hình thành khối cholesteatoma (u biểu bì trong tai giữa): Đây là tổn thương phá hủy có thể ăn mòn xương chũm, lan rộng vào hốc tai, thậm chí xâm lấn lên vùng não, gây viêm màng não hoặc áp xe nội sọ.
• Thoái hóa niêm mạc tai giữa: Khi tình trạng viêm kéo dài, niêm mạc tai bị xơ hóa và mất chức năng, khiến việc hồi phục sau điều trị trở nên khó khăn.
• Điếc dẫn truyền: Chuỗi xương con trong tai giữa bị phá hủy, làm giảm khả năng nghe rõ âm thanh, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Liệt mặt: Do tổn thương dây thần kinh số VII chạy qua vùng tai giữa, khiến cơ mặt bị yếu hoặc mất vận động một bên.
• Ảnh hưởng đến trẻ nhỏ: Nếu bệnh xảy ra ở trẻ bị viêm cả hai tai, tình trạng điếc kéo dài có thể dẫn đến chậm phát triển ngôn ngữ, khó khăn trong giao tiếp và học tập.
• Đặc biệt, biến chứng áp xe ngoài màng cứng hoặc áp xe não là mối nguy lớn nhất. Khi vi khuẩn lan sâu vào hộp sọ, người bệnh có thể bị sốt cao, đau đầu dữ dội, co giật, thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Chính vì vậy, khi có các dấu hiệu như chảy mủ tai kéo dài, giảm thính lực, đau tai hoặc chóng mặt, người bệnh nên đến khám tại bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng càng sớm càng tốt. Việc phát hiện và điều trị sớm không chỉ giúp bảo tồn chức năng nghe mà còn ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm về sau.

Điều trị viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ

Theo bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ là tình trạng tổn thương màng nhĩ kéo dài, thường không thể tự lành và không đáp ứng với điều trị nội khoa. Việc sử dụng thuốc chỉ có tác dụng kiểm soát tình trạng viêm nhiễm tạm thời, giúp làm sạch dịch trong tai và giảm triệu chứng. Tuy nhiên, để phục hồi chức năng nghe và ngăn ngừa tái phát, người bệnh cần được can thiệp bằng phương pháp ngoại khoa.

Mục tiêu của điều trị ngoại khoa là đóng kín lỗ thủng màng nhĩ và phục hồi hệ thống dẫn truyền âm thanh trong tai giữa, từ đó cải thiện khả năng nghe và ngăn ngừa nhiễm trùng tái phát. Hiện nay, có hai nhóm phẫu thuật chính thường được áp dụng:

Phẫu thuật vá màng nhĩ (tympanoplasty)

Phẫu thuật vá màng nhĩ là phương pháp phổ biến nhất trong điều trị viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ. Bác sĩ có thể tiến hành vá màng nhĩ đơn thuần qua đường nội soi hoặc đường sau tai, tùy theo vị trí và kích thước lỗ thủng. Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể kết hợp mở sào bào thượng nhĩ để làm sạch vùng viêm, loại bỏ các mô bệnh lý hoặc mô hạt tồn tại lâu ngày.

Phẫu thuật tiệt căn xương chũm (mastoidectomy)

Phẫu thuật tiệt căn xương chũm được chỉ định khi bệnh nhân có biến chứng hoặc kèm theo cholesteatoma, một khối u biểu bì phát triển trong hòm nhĩ, gây phá hủy các cấu trúc xung quanh. Mục đích của phẫu thuật là loại bỏ hoàn toàn mô bệnh lý, ngăn ngừa tái phát viêm và bảo tồn tối đa chức năng nghe của bệnh nhân.

Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn chăm sóc của bác sĩ: giữ tai khô, tránh hắt hơi mạnh, không ngoáy tai, tái khám đúng lịch để theo dõi quá trình lành màng nhĩ. Khi được điều trị đúng và kịp thời, đa số bệnh nhân có thể phục hồi thính lực đáng kể, cải thiện chất lượng cuộc sống và hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng như viêm tai xương chũm, viêm màng não hay mất thính lực vĩnh viễn.

Các phương pháp phòng ngừa viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ

Viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ là hậu quả của tình trạng viêm tai giữa cấp kéo dài hoặc tái phát nhiều lần mà không được điều trị triệt để. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nghe mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây biến chứng nghiêm trọng như viêm xương chũm, viêm màng não hoặc mất thính lực vĩnh viễn. Theo bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, việc phòng ngừa đóng vai trò cực kỳ quan trọng, giúp bảo vệ thính giác và giảm thiểu nguy cơ tổn thương màng nhĩ lâu dài.

Để phòng tránh bệnh hiệu quả, mỗi người cần chú ý đến những biện pháp sau:

Chủ động điều trị các bệnh lý vùng tai - mũi - họng

Viêm tai giữa cấp, viêm VA, viêm mũi họng hay sâu răng đều là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm tai giữa mạn tính. Khi phát hiện có dấu hiệu như nghẹt mũi, chảy mủ tai, đau tai hoặc giảm thính lực, người bệnh cần thăm khám sớm để được điều trị dứt điểm, tránh để tình trạng viêm lan rộng và gây thủng màng nhĩ.

Theo dõi và xử lý kịp thời viêm tai giữa cấp

Nếu đã từng bị viêm tai giữa, việc theo dõi và tái khám định kỳ là rất quan trọng. Điều trị sớm, đúng phác đồ giúp ngăn ngừa tình trạng tái phát nhiều lần – nguyên nhân chính dẫn đến viêm tai giữa mạn tính và thủng nhĩ.

Tuân thủ đúng hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ

Khi được kê kháng sinh hoặc thuốc đặc trị, người bệnh cần uống đủ liều, đúng thời gian, tuyệt đối không tự ý ngừng thuốc khi thấy đỡ. Việc bỏ thuốc giữa chừng có thể khiến vi khuẩn kháng thuốc, làm bệnh tái phát và khó điều trị hơn trong tương lai.

Giữ vệ sinh tai mũi họng sạch sẽ

Hạn chế ngoáy tai, không để nước bẩn vào tai, che chắn khi bơi hoặc tắm, đồng thời tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và luyện tập đều đặn.

Việc chăm sóc và phòng ngừa viêm tai giữa mạn tính thủng nhĩ không chỉ giúp bảo vệ đôi tai khỏe mạnh mà còn góp phần duy trì chất lượng cuộc sống, giúp người bệnh tự tin giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày.

Tóm lại, viêm tai giữa thủng màng nhĩ là bệnh lý không thể chủ quan. Nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu như chảy dịch tai, nghe kém, ù tai hoặc đau nhói trong tai, cần nhanh chóng đến khám tại cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc điều trị sớm không chỉ giúp khôi phục thính lực mà còn phòng tránh hiệu quả các biến chứng nguy hiểm, bảo vệ an toàn cho sức khỏe lâu dài.