Hiện tượng tai chảy mủ không chỉ gây khó chịu, mất vệ sinh mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến tai giữa hoặc tai ngoài. Vậy nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tai chảy mủ là gì? Cách xử trí khi tai chảy mủ ra sao? Cách phòng ngừa tình trạng tai chảy mủ như thế nào? Lời giải đáp sẽ được bật mí ngay trong bài viết dưới đây.
Tổng quan về tình trạng tai chảy mủ
Tai chảy mủ là tình trạng dịch mủ chảy ra từ ống tai, thường kèm theo cảm giác đau, ngứa hoặc khó chịu. Đây là dấu hiệu cho thấy viêm nhiễm hoặc tổn thương trong tai, khác biệt hoàn toàn với dịch tai sinh lý (như ráy tai thông thường). Dịch sinh lý thường có màu vàng nhạt, không mùi hoặc mùi nhẹ, trong khi mủ bệnh lý lại có đặc điểm bất thường.
Dấu hiệu nhận biết mủ tai do viêm nhiễm bao gồm:
- Màu sắc: Mủ thường có màu vàng đục, xanh hoặc nâu, đôi khi lẫn máu.
- Mùi: Mùi hôi tanh đặc trưng của nhiễm trùng.
- Kết cấu: Dịch đặc, dính đôi khi loãng như nước nhưng không trong.
Bạn cần đi khám ngay nếu tai chảy mủ kèm theo các triệu chứng sau:
- Đau tai dữ dội hoặc kéo dài;
- Sốt cao, mệt mỏi;
- Giảm thính lực hoặc ù tai;
- Sưng đỏ ở vùng quanh tai;
- Chảy mủ kéo dài hơn 3 ngày hoặc tái phát thường xuyên.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tai chảy mủ
Tai chảy mủ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ nhiễm trùng thông thường đến các bệnh lý phức tạp hơn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất khiến tai chảy mủ, bạn đọc có thể tham khảo:
Viêm tai giữa cấp và mãn tính
Viêm tai giữa là nguyên nhân hàng đầu gây tai chảy mủ, đặc biệt ở trẻ em. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 60% trường hợp viêm tai giữa mãn tính ở trẻ em tại các quốc gia đang phát triển có liên quan đến hiện tượng tai chảy mủ. Viêm tai giữa cấp tính thường xảy ra sau cảm cúm hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên, trong khi dạng mãn tính có thể kéo dài nhiều tháng nếu không được điều trị đúng cách.

Viêm tai ngoài do nấm, vi khuẩn hoặc tai biến sau bơi lội
Viêm tai ngoài xảy ra khi nước đọng trong ống tai tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc nấm phát triển. Tình trạng này thường gây ngứa, đau và tai chảy mủ nếu nhiễm trùng nặng. Những người thường xuyên bơi lội hoặc sống ở môi trường ẩm ướt có nguy cơ cao gặp phải tình trạng tai chảy mủ.
Tổn thương màng nhĩ, chấn thương tai
Màng nhĩ bị thủng do chấn thương (dị vật, ngoáy tai sai cách) hoặc áp lực lớn (tiếng nổ, tát mạnh) có thể dẫn đến nhiễm trùng và tai chảy mủ. Việc tự ý ngoáy tai bằng tăm bông hoặc vật sắc nhọn là những nguyên nhân phổ biến gây tổn thương này.

U nhầy hoặc u hạt tai giữa
Dù hiếm gặp song u nhầy (cholesteatoma) hoặc u hạt trong tai giữa là những bệnh lý nguy hiểm. Chúng có thể phá hủy cấu trúc tai, gây tai chảy mủ kéo dài, giảm thính lực và dẫn đến biến chứng nghiêm trọng nếu không được phẫu thuật kịp thời.
Tai chảy mủ có nguy hiểm không?
Tai chảy mủ không chỉ là vấn đề thẩm mỹ hay khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Một số biến chứng đáng lo ngại bao gồm:
- Giảm hoặc mất thính lực: Viêm nhiễm kéo dài có thể làm tổn thương cấu trúc tai trong dẫn đến giảm thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn, ảnh hưởng lớn đến giao tiếp và học tập, đặc biệt ở trẻ em.
- Viêm màng não, áp xe não: Vi khuẩn từ tai có thể lan vào não, gây viêm màng não hoặc áp xe não – những tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
- Nhiễm trùng xương chũm: Viêm xương chũm là biến chứng khi nhiễm trùng lan từ tai giữa xuống xương sau tai, gây đau, sưng và cần phẫu thuật khẩn cấp.
- Ảnh hưởng tâm lý và giao tiếp: Trẻ em bị tai chảy mủ kéo dài có thể gặp khó khăn trong học tập, giao tiếp xã hội dẫn đến tự ti hoặc chậm phát triển ngôn ngữ.
Xử lý như thế nào khi tai chảy mủ?
Khi phát hiện tai chảy mủ, việc xử lý đúng cách là yếu tố then chốt để tránh biến chứng. Dưới đây là những bước cần thực hiện:
Đến gặp bác sĩ để thăm khám
Hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng ngay nếu:
- Tai chảy mủ kéo dài hơn 3 ngày.
- Tai chảy mủ kèm theo sốt, đau tai dữ dội hoặc giảm thính lực.
- Có tiền sử viêm tai giữa hoặc chấn thương tai.

Tuyệt đối không tự ý điều trị
Khi nhận thấy tai chảy mủ, bạn tuyệt đối không tự ý điều trị bởi hành động này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể:
- Không nhỏ thuốc không kê đơn: Nhiều loại thuốc nhỏ tai không phù hợp có thể làm tình trạng tồi tệ hơn.
- Không dùng tăm bông lấy mủ: Điều này có thể đẩy mủ sâu hơn hoặc làm tổn thương tai.
- Không tự ý rửa tai: Rửa tai sai cách có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ
Tùy vào nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định một trong các phương pháp điều trị sau đây:
- Kháng sinh: Dạng nhỏ tai hoặc uống để tiêu diệt vi khuẩn.
- Dẫn lưu mủ: Làm sạch tai bằng dụng cụ chuyên dụng tại cơ sở y tế.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp màng nhĩ thủng, u nhầy hoặc viêm tai mãn tính, phẫu thuật có thể cần thiết.
Chăm sóc tai tại nhà đúng cách
Bên cạnh việc tuân thủ điều trị, việc chăm sóc tại nhà đúng cách đóng vai trò vô cùng quan trọng. Theo đó, bạn cần:
- Giữ tai khô ráo, tránh để nước vào tai khi tắm hoặc bơi.
- Dùng khăn sạch lau nhẹ nhàng bên ngoài tai.
- Tuân thủ thuốc và tái khám đúng lịch.
Cách phòng ngừa hiện tượng tai chảy mủ hiệu quả
Phòng ngừa tai chảy mủ đòi hỏi sự chú ý đến vệ sinh và sức khỏe tổng thể. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa tai chảy mủ hiệu quả, bạn đọc có thể tham khảo:
- Giữ vệ sinh tai đúng cách: Lau sạch vành tai bằng khăn ẩm, hạn chế dùng tăm bông vì có thể đẩy ráy tai sâu hơn hoặc làm tổn thương ống tai.
- Tránh ngoáy tai thường xuyên: Không dùng vật sắc nhọn hoặc ngón tay để ngoáy tai vì dễ gây trầy xước và nhiễm trùng.
- Tiêm vắc xin phòng bệnh: Các loại vắc xin như vắc xin phế cầu và Hib giúp giảm nguy cơ viêm tai giữa - một nguyên nhân chính gây tai chảy mủ.
- Điều trị dứt điểm bệnh hô hấp: Cảm cúm, viêm họng hoặc viêm mũi nếu không được xử lý triệt để có thể dẫn đến viêm tai giữa.

Tai chảy mủ là triệu chứng không thể xem nhẹ bởi nó tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được điều trị đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và biết cách xử trí kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe tai – một cơ quan quan trọng trong giao tiếp và chất lượng cuộc sống. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu này, đừng chủ quan, hãy thăm khám chuyên khoa càng sớm càng tốt. Liên hệ Tiêm chủng Long Châu ngay hôm nay để được hỗ trợ tư vấn và đăng ký tiêm chủng bạn nhé.