Viêm da cơ địa có lây không? Cách điều trị và chăm sóc

Viêm da cơ địa còn gọi là chàm thể tạng, là bệnh da liễu mạn tính thường gặp ở nhiều lứa tuổi và dễ tái phát. Dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến tâm lý và chất lượng cuộc sống. Tìm hiểu về các phương pháp điều trị và hướng chăm sóc sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt hơn tình trạng này.

Bệnh viêm da cơ địa có lây không?

Viêm da cơ địa là bệnh mạn tính không lây truyền từ người sang người. Dù tiếp xúc trực tiếp với da tổn thương, dịch tiết hay máu của người bệnh thì bạn cũng sẽ không bị lây nhiễm.

Tuy nhiên, bệnh có yếu tố di truyền, trong gia đình có bố hoặc mẹ mắc bệnh thì con cái có nguy cơ cao mắc bệnh, đặc biệt khi bố mẹ đều mang bệnh thì tỷ lệ này có thể lên đến 80%.

Dù chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn nhưng viêm da cơ địa vẫn có thể được kiểm soát, hạn chế tái phát và giảm thiểu biến chứng lâu dài nhờ thói quen sinh hoạt lành mạnh, giữ vệ sinh da thường xuyên và tuân thủ phác đồ của bác sĩ.

*“Bệnh viêm da cơ địa có lây không?” là thắc mắc của rất nhiều người*

Nguyên nhân hình thành viêm da cơ địa

Hiện nay, y học vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân trực tiếp gây viêm da cơ địa. Tuy nhiên, đã có nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh là kết quả của sự kết hợp giữa nhiều yếu tố nguy cơ dưới đây:

Di truyền: Gia đình có cha mẹ hoặc anh chị em mắc bệnh thì nguy cơ con cái bị là cao hơn.
Cơ địa dị ứng: Người có tiền sử viêm mũi dị ứng, hen phế quản (hen suyễn) hoặc các bệnh dị ứng khác dễ bị viêm da cơ địa.
Môi trường: Khí hậu lạnh, hanh khô; môi trường ô nhiễm, nhiều bụi bẩn; tiếp xúc thường xuyên với hóa chất, xà phòng, hương liệu.
Lối sống, tâm lý: Căng thẳng kéo dài, hút thuốc lá làm bệnh dễ khởi phát và nặng hơn.
Suy giảm miễn dịch: Nhiễm trùng hoặc mắc bệnh lý cấp tính khiến hàng rào bảo vệ da yếu đi, tạo điều kiện cho viêm da cơ địa bùng phát.

Những yếu tố này không trực tiếp gây bệnh nhưng có thể kích hoạt đợt viêm cấp, làm bệnh nặng hơn và dễ tái phát. Vì vậy, kiểm soát môi trường sống và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa trong quản lý viêm da cơ địa lâu dài.

*Nguyên nhân viêm da cơ địa thường liên quan đến cơ địa dị ứng và di truyền*

Triệu chứng của viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa có thể xuất hiện ở nhiều độ tuổi, trong đó trẻ dưới 2 tuổi chiếm tỷ lệ cao. Các triệu chứng thay đổi tùy giai đoạn và đối tượng mắc bệnh.

Ở trẻ nhỏ, biểu hiện thường gặp là:

Phát ban đỏ kèm mụn nước nhỏ rải rác hoặc tập trung thành mảng, chủ yếu ở mặt, hai má, trán và rãnh mũi má.
Ngứa dữ dội, khiến trẻ gãi nhiều, dễ làm xây xước, chảy máu, thậm chí bội nhiễm.
Khi tổn thương kéo dài, da dày lên làm khó điều trị hơn.

Ở người lớn, bệnh thường tiến triển mạn tính với các dấu hiệu:

Mảng da dày, khô, bong vảy (lichen hóa).
Tổn thương khu trú nhiều ở các vị trí nếp gấp tự nhiên như khuỷu tay, khoeo chân, cổ gáy.
Da nứt nẻ, chảy máu, gây đau rát và ngứa ngáy kéo dài.

Dựa trên các triệu chứng lâm sàng có thể giúp chẩn đoán viêm da cơ địa. Một số trường hợp có thể xét nghiệm IgE huyết thanh hoặc các test dị nguyên để hỗ trợ xác định tình trạng dị ứng và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

*Viêm da cơ địa thường gây mụn nước, ngứa và bong tróc da*

Điều trị và chăm sóc người bị viêm da cơ địa

Hiện chưa có cách chữa trị đặc hiệu cho viêm da cơ địa, mục tiêu chủ yếu là giảm triệu chứng và ngăn tái phát. Việc điều trị cần được cá nhân hóa theo mức độ bệnh, kết hợp thuốc, chăm sóc da và điều chỉnh lối sống. Tuân thủ điều trị giúp kiểm soát tốt bệnh, hạn chế tái phát và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Điều trị

Các phương pháp điều trị phổ biến thường được áp dụng như:

Thuốc tại chỗ: Corticoid bôi ngoài, kem dưỡng ẩm giúp giảm viêm và phục hồi hàng rào bảo vệ da, không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Thuốc toàn thân: Corticoid đường uống, thuốc chống ngứa, kháng sinh (khi có bội nhiễm) được chỉ định trong trường hợp nặng.
Liệu pháp bổ trợ: Điều trị ánh sáng (UVB, UVA, PUVA) trong trường hợp lan tỏa; men vi sinh (probiotics) có vai trò dự phòng; bổ sung vitamin D và thực phẩm chức năng theo hướng dẫn y khoa.
Điều trị kết hợp: Kiểm soát đồng thời các bệnh khác như hen, viêm mũi dị ứng để giảm nguy cơ tái phát.

Chăm sóc và phòng ngừa tái phát

Để kiểm soát bệnh hiệu quả, người bệnh cần đặc biệt chú trọng đến chăm sóc và phòng ngừa tái phát bằng cách:

Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm ít nhất 2 lần/ngày, ưu tiên loại không mùi, dịu nhẹ, phù hợp với da nhạy cảm.
Chăm sóc da: Tắm bằng nước ấm trong 10 - 15 phút, dùng sữa tắm pH trung tính, tránh chất tẩy mạnh, thoa kem dưỡng ngay sau khi lau khô da.
Tránh tác nhân kích thích: Loại bỏ các yếu tố gây dị ứng, kích ứng như bụi bẩn, phấn hoa, lông thú, hóa chất, xà phòng, thực phẩm dễ gây dị ứng.
Điều chỉnh lối sống: Cắt móng tay, mặc quần áo chất liệu mềm, hạn chế gãi, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc và ăn uống cân bằng.
Kiểm soát môi trường: Giữ nhà cửa sạch sẽ, dùng máy lọc không khí hoặc máy tạo độ ẩm khi cần thiết, giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh.

*Chăm sóc da đúng cách giúp hạn chế tái phát viêm da cơ địa*

Viêm da cơ địa có lây không? Viêm da cơ địa không lây qua tiếp xúc mà liên quan chủ yếu đến cơ địa, di truyền và môi trường sống. Tuy nhiên, bệnh dễ tái phát và có nguy cơ bội nhiễm nếu không được chăm sóc đúng cách. Người bệnh cần duy trì dưỡng ẩm, tránh các tác nhân kích ứng và thăm khám bác sĩ da liễu để được tư vấn điều trị kịp thời.