Thỉnh thoảng trong các lần khám sức khỏe định kỳ, nhiều phụ nữ bất ngờ được thông báo có “u nang buồng trứng phải” mà không hề có biểu hiện gì bất thường. Điều này dễ khiến người bệnh lo lắng, băn khoăn liệu đây có phải là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hay không? Vậy u nang buồng trứng phải là gì và khi nào cần điều trị?
U nang buồng trứng phải là gì?
U nang buồng trứng phải là thuật ngữ chỉ tình trạng hình thành các khối u dạng nang chứa dịch tại buồng trứng bên phải của phụ nữ. Đây là một dạng u nang buồng trứng thường gặp, trong đó chỉ một bên buồng trứng - cụ thể là buồng trứng phải - xuất hiện các cấu trúc bất thường giống như túi chứa dịch, có thể có kích thước nhỏ vài mm cho đến vài cm.
U nang buồng trứng nói chung và u nang buồng trứng bên phải nói riêng là một hiện tượng phổ biến trong độ tuổi sinh sản. Trong nhiều trường hợp, các u nang này có tính chất lành tính, hình thành do rối loạn nội tiết hoặc hoạt động bất thường trong quá trình rụng trứng. Những u này thường không gây đau hay ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản và có thể tự biến mất sau một thời gian.

Tuy nhiên, không nên chủ quan. Một số u nang buồng trứng phải có thể phát triển âm thầm, đến khi phát hiện thì đã đạt kích thước lớn, gây áp lực lên các cơ quan lân cận hoặc dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: Xoắn buồng trứng, vỡ u nang, chèn ép bàng quang, ống dẫn trứng... Trong một số ít trường hợp, u nang còn có nguy cơ tiến triển ác tính nếu không được theo dõi và xử trí kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết u nang buồng trứng phải
U nang buồng trứng phải thường phát triển âm thầm và không gây ra biểu hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu. Chính vì vậy, nhiều trường hợp chỉ phát hiện ra khi đi siêu âm định kỳ hoặc kiểm tra sức khỏe sinh sản. Tuy nhiên, khi khối u phát triển về kích thước hoặc bắt đầu gây ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận, người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng điển hình như:
Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh trở nên không đều, có thể kéo dài hoặc rút ngắn bất thường. Ngoài ra, màu sắc kinh nguyệt có thể sẫm hơn hoặc nhạt bất thường, lượng máu kinh thay đổi thất thường.

Đau vùng bụng dưới hoặc vùng chậu: U nang buồng trứng phải khi phát triển lớn có thể gây cảm giác tức nặng, đau âm ỉ hoặc đau nhói ở khu vực bụng dưới bên phải. Cơn đau có thể lan ra vùng lưng dưới hoặc hông và thường rõ rệt hơn trong thời gian hành kinh, khi vận động mạnh hoặc quan hệ tình dục.
Chảy máu âm đạo ngoài chu kỳ: Một số trường hợp có hiện tượng ra máu bất thường không liên quan đến kỳ kinh. Đây là dấu hiệu cảnh báo cần được lưu ý.
Rối loạn tiểu tiện: Khối u ở buồng trứng phải có thể chèn ép lên bàng quang, gây cảm giác buồn tiểu liên tục, tiểu rắt hoặc tiểu khó.
Các triệu chứng trên không đặc trưng hoàn toàn cho u nang buồng trứng phải nhưng nếu xuất hiện cùng lúc và kéo dài, chị em không nên chủ quan. Việc thăm khám sớm tại các cơ sở y tế chuyên khoa sẽ giúp xác định nguyên nhân chính xác và có hướng điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.

U nang buồng trứng phải có cần phẫu thuật không?
Việc điều trị u nang buồng trứng phải không phải lúc nào cũng cần đến phẫu thuật. Quyết định có can thiệp mổ hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Vị trí và kích thước của khối u, bản chất lành hay ác tính, tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh cũng như nhu cầu sinh con trong tương lai.
Ở một số trường hợp, u nang buồng trứng phải có thể tự tiêu hoặc chỉ cần điều trị bằng thuốc kết hợp theo dõi định kỳ. Điều này thường áp dụng cho các u nang chức năng - loại u hình thành do rối loạn nội tiết và có khả năng thoái lui sau vài chu kỳ kinh nguyệt.
Tuy nhiên, khi u nang buồng trứng phải có kích thước lớn, phát triển nhanh, gây đau kéo dài, chèn ép cơ quan lân cận, có dấu hiệu xoắn, vỡ hoặc nghi ngờ ác tính thì bác sĩ sẽ cân nhắc đến phương án phẫu thuật để loại bỏ khối u, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Hiện nay, có hai hình thức mổ chính trong điều trị u nang buồng trứng phải:
- Mổ nội soi: Thường được áp dụng trong các trường hợp khối u nhỏ, lành tính, chưa gây biến chứng. Phương pháp này ít xâm lấn, vết mổ nhỏ, thời gian phục hồi nhanh và ít để lại sẹo.
- Mổ hở: Được chỉ định khi khối u lớn, có nguy cơ ung thư, hoặc nằm ở vị trí khó tiếp cận qua nội soi. Phẫu thuật mở giúp bác sĩ quan sát trực tiếp vùng bụng và xử lý triệt để hơn trong những ca phức tạp.

Đối với những phụ nữ vẫn mong muốn mang thai trong tương lai, việc giữ lại phần buồng trứng lành là ưu tiên hàng đầu nếu điều kiện cho phép. Vì vậy, chị em cần chia sẻ rõ ràng nguyện vọng với bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp nhất.
U nang buồng trứng phải tuy phần lớn là lành tính nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây biến chứng nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời. Việc thăm khám phụ khoa định kỳ, lắng nghe những thay đổi bất thường của cơ thể và chủ động kiểm tra khi có dấu hiệu nghi ngờ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản và phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến buồng trứng.
Tiêm vắc xin đầy đủ, đặc biệt các loại vắc xin phòng ngừa viêm nhiễm đường sinh dục - tiết niệu, là cách hỗ trợ gián tiếp giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản và giảm nguy cơ hình thành các u nang buồng trứng, bao gồm cả u nang buồng trứng phải. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các vắc xin chính hãng, dịch vụ tiêm an toàn với đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Gọi tổng đài 1800 6928 để được tư vấn miễn phí và đặt lịch tiêm sớm nhất.