Tư thế nằm sau sinh và những điều mẹ cần kiêng kỵ tuyệt đối sau khi sinh

Rất nhiều mẹ sau sinh chỉ tập trung vào việc ăn uống và chăm con mà vô tình bỏ qua yếu tố quan trọng là tư thế nằm sau sinh. Ít ai biết rằng tư thế nằm sai không chỉ gây đau lưng, cản trở lưu thông máu mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây mệt mỏi kéo dài và thậm chí làm chậm quá trình tiết sữa. Đặc biệt với mẹ sinh mổ, nếu nằm sai cách còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến vết thương và gây viêm nhiễm. Vậy đâu là tư thế nằm đúng cho mẹ sau sinh? 

Tầm quan trọng của tư thế nằm sau sinh

Sau khi vượt qua hành trình sinh nở, dù là sinh thường hay sinh mổ thì cơ thể người mẹ đều cần thời gian và điều kiện thích hợp để phục hồi. Một trong những yếu tố quan trọng nhưng thường bị bỏ qua chính là tư thế nằm sau sinh. Tư thế nằm đúng không chỉ giúp mẹ cảm thấy dễ chịu, giảm đau mà còn hỗ trợ quá trình nghỉ ngơi và phục hồi hiệu quả hơn.

Với những mẹ sinh mổ, phục hồi có thể kéo dài hơn do vết mổ cần thời gian lành và dễ bị ảnh hưởng nếu tư thế nằm không phù hợp. Trong khi đó, mẹ sinh thường cũng không tránh khỏi mệt mỏi, đau nhức vùng chậu và cần giấc ngủ chất lượng để hồi phục.

Trẻ sơ sinh thường bú từ 1,5 - 2 giờ mỗi cữ, khiến mẹ phải thức nhiều lần trong đêm. Cơ thể mẹ dễ suy kiệt, giảm tiết sữa, ảnh hưởng đến dinh dưỡng của bé và gây ra stress cho mẹ… nếu không được ngủ đủ hoặc ngủ không sâu. Do đó, tư thế nằm đúng sau sinh là chìa khóa giúp mẹ bỉm ngủ ngon, nhanh hồi phục và sẵn sàng chăm con thật tốt.

Tư thế nằm sau sinh thường tốt nhất 

Sinh thường là một quá trình tự nhiên nhưng đầy thử thách, khiến cơ thể mẹ chịu nhiều tổn thương sau sinh, đặc biệt là đau lưng. Để hỗ trợ phục hồi và giảm bớt khó chịu, mẹ có thể áp dụng các tư thế nằm sau:

• Nằm nghiêng sang trái: Đây là tư thế được bác sĩ khuyên dùng vì giúp lưu thông máu tốt hơn, hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa huyết áp. Đồng thời, nằm nghiêng còn làm giảm cảm giác đau và mang lại sự dễ chịu. Mẹ nên kê thêm một chiếc gối mỏng dưới bụng và hông để tăng sự thoải mái.
• Nâng cao phần thân trên khi ngủ: Việc nâng phần thân trên bằng gối giúp mẹ dễ dàng chìm vào giấc ngủ hơn và có một giấc ngủ sâu hơn. Mẹ có thể kê hai chiếc gối mỏng ở giữa đầu gối và hông để đạt cảm giác thư giãn tối đa.
• Ngủ trong tư thế ngồi: Dù ít phổ biến, tuy nhiên tư thế này rất hữu ích nếu mẹ muốn nghỉ ngơi nhanh và lấy lại sức. Mẹ có thể ngồi tựa vào ghế hoặc đầu giường, kết hợp với gối kê để tạo điểm tựa vững chắc cho lưng.

Tư thế nằm sau sinh mổ tốt nhất

Sau sinh mổ, cơ thể mẹ cần nhiều thời gian để hồi phục do phải chịu ảnh hưởng từ vết mổ và quá trình phẫu thuật. Việc lựa chọn đúng tư thế nằm không chỉ giúp mẹ cảm thấy dễ chịu hơn mà còn giảm áp lực lên vết thương, hỗ trợ quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi và nhanh chóng. Dưới đây là những tư thế nằm được khuyên dùng sau sinh mổ:

• Nằm ngửa: Đây là tư thế lý tưởng giúp mẹ thư giãn và không tạo áp lực lên vết mổ. Khi nằm ngửa, mẹ có thể kê chân lên gối êm để tránh mỏi. Tuy nhiên, khi muốn ngồi dậy từ tư thế này, mẹ nên chuyển sang nằm nghiêng trước, sau đó dùng tay chống và vịn vào giường để ngồi dậy từ từ, tránh gây đau đột ngột. Việc thay đổi tư thế cũng giúp tránh cảm giác nặng nề khi nằm quá lâu một chỗ.
• Nằm nghiêng: Tư thế này rất được các mẹ sau sinh mổ lựa chọn vì vừa dễ chịu vừa hỗ trợ lưu thông máu tốt. Đặc biệt, nằm nghiêng bên trái còn giúp cải thiện tiêu hóa. Đối với mẹ có huyết áp không ổn định, có thể kê thêm gối mềm phía sau lưng để tăng sự thoải mái và cảm giác an toàn khi nằm.
• Ngủ ngồi: Ngủ trong tư thế ngồi có thể hỗ trợ mẹ trong những giấc ngủ ngắn, nhất là khi cần cho con bú. Mẹ nên ngồi thẳng và dùng thêm gối tựa để giảm đau lưng và giữ tư thế ổn định. Tuy nhiên, mẹ nên ưu tiên nằm ngửa hoặc nghiêng để nghỉ ngơi lâu dài, bởi đây chỉ là giải pháp tạm thời.
• Kê cao phần thân trên: Nằm với phần thân trên được nâng nhẹ bằng chăn hoặc gối giúp mẹ dễ ngủ sâu và chuyển tư thế sang ngồi một cách nhẹ nhàng. Nếu có điều kiện, mẹ có thể dùng giường có khả năng điều chỉnh độ cao để tạo độ dốc thoải mái nhất khi nghỉ ngơi.

Những điều mẹ cần kiêng kỵ tuyệt đối sau khi sinh

Ngoài việc nghỉ ngơi hợp lý và chọn tư thế nằm phù hợp, có một số điều mẹ bắt buộc phải kiêng kỵ để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và quá trình hồi phục. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mẹ cần ghi nhớ:

• Tránh tắm bằng nước lạnh: Sau sinh, cơ thể mẹ yếu nên rất dễ bị nhiễm trùng và cảm lạnh. Việc sử dụng nước lạnh hoàn toàn không phù hợp. Mẹ nên tắm bằng nước ấm để giữ ấm cơ thể và đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
• Không ăn quá no: Mặc dù sau sinh thường mẹ dễ cảm thấy đói liên tục, nhưng ăn quá nhiều lại gây áp lực lên hệ tiêu hóa. Đặc biệt với mẹ sinh mổ, dạ dày bị ảnh hưởng khiến việc tiêu hóa chậm, dễ gây đầy hơi, táo bón, đau tức, thậm chí chảy máu.
• Tránh thực phẩm dầu mỡ, tái sống và đồ tanh: Cơ thể mẹ sau sinh rất yếu, vì vậy chỉ nên ăn thực phẩm ấm, được nấu chín kỹ. Các món sống như nem chua, nộm hoặc đồ hộp chứa nhiều chất bảo quản đều không tốt cho mẹ và bé, dễ gây rối loạn tiêu hóa hoặc nhiễm khuẩn đường ruột.
• Không nên nịt bụng sớm: Việc nịt bụng ngay sau sinh có thể gây hại nghiêm trọng. Nó khiến vùng bụng bí hơi, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và có thể gây viêm, mưng mủ vết mổ. Vì vậy, mẹ nên để cơ thể phục hồi tự nhiên trước khi nghĩ đến việc siết bụng hay lấy lại vóc dáng.

Việc lựa chọn tư thế nằm sau sinh phù hợp không chỉ giúp mẹ giảm đau, dễ chịu hơn mà còn góp phần quan trọng trong quá trình phục hồi thể chất và tinh thần sau sinh. Dù là sinh thường hay sinh mổ, mỗi giai đoạn đều cần tư thế nghỉ ngơi đúng cách để cải thiện tuần hoàn máu, chất lượng giấc ngủ và hạn chế biến chứng. Hãy lắng nghe cơ thể mình, áp dụng tư thế phù hợp và nghỉ ngơi thật khoa học để mẹ luôn khỏe mạnh, sẵn sàng đồng hành cùng con trong những năm tháng đầu đời.