Triệu chứng tắc ruột cần nhận biết sớm và đối tượng nguy cơ

Nhiều người thường nhầm lẫn triệu chứng tắc ruột với các rối loạn tiêu hóa thông thường như đầy hơi, táo bón hay đau bụng nhẹ. Sự nhầm lẫn này có thể dẫn đến việc chậm trễ điều trị, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Nắm rõ các dấu hiệu tắc ruột sẽ giúp bạn phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.

Các triệu chứng tắc ruột thường gặp

Dưới đây là những dấu hiệu tắc ruột điển hình mà bạn cần lưu ý để nhận biết sớm:

Đau bụng dữ dội, quặn từng cơn

Triệu chứng tắc ruột thường bắt đầu bằng những cơn đau bụng dữ dội, xảy ra từng đợt do ruột co bóp mạnh để cố gắng đẩy thức ăn hoặc chất lỏng qua vị trí tắc nghẽn. Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột, tập trung ở một vùng bụng hoặc lan tỏa.

• Ở giai đoạn đầu, đau thường xuất hiện từng cơn, cách quãng.
• Khi bệnh tiến triển nặng, cơn đau có thể trở nên liên tục và lan rộng khắp bụng, khiến bệnh nhân vô cùng khó chịu.

Bụng chướng bất thường

Bụng phình to bất thường, sờ thấy căng cứng và tức. Hiện tượng này xảy ra do sự tích tụ của chất lỏng, khí và thức ăn trong ruột không thể di chuyển qua chỗ tắc.

• Chướng bụng thường xuất hiện sau vài giờ bị tắc ruột.
• Tình trạng này có thể gây khó thở, cảm giác nặng nề và khó chịu khi di chuyển.

Bí trung tiện và đại tiện

Một dấu hiệu đặc trưng của tắc ruột là không thể xì hơi (trung tiện) hoặc đi ngoài (đại tiện). Đây là triệu chứng rõ ràng nhất trong trường hợp tắc ruột hoàn toàn.

• Trong tắc ruột bán phần, bệnh nhân vẫn có thể trung tiện nhưng lượng phân rất ít hoặc không đều.
• Tình trạng bí trung tiện và đại tiện kéo dài là dấu hiệu nguy hiểm, cần được kiểm tra ngay lập tức.

Buồn nôn và nôn

Buồn nôn và nôn là triệu chứng phổ biến, đặc biệt ở giai đoạn sớm. Khi ruột bị tắc, thức ăn và dịch tiêu hóa không thể di chuyển xuống dưới, dẫn đến hiện tượng trào ngược. Triệu chứng này thường đi kèm với cảm giác đầy bụng và khó chịu ở vùng bụng trên.

Triệu chứng toàn thân

Mất nước là tình trạng thường gặp ở hầu hết bệnh nhân bị tắc ruột. Nguyên nhân chính là do nôn ói liên tục, làm cơ thể mất nhiều dịch và điện giải. Người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu như khát nước, môi khô, da nhăn nheo, lượng nước tiểu giảm rõ rệt, thậm chí có nguy cơ rơi vào sốc do thể tích máu tuần hoàn bị giảm.

Đối tượng có nguy cơ bị tắc ruột

Tắc ruột có thể xảy ra ở bất kỳ ai, tuy nhiên một số nhóm người lại có nguy cơ cao hơn. Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và phát hiện bệnh sớm.

Người cao tuổi

Người lớn tuổi thường dễ gặp tình trạng tắc ruột do hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả và thường đi kèm với nhiều bệnh nền như u bướu, dính ruột sau mổ, hoặc các rối loạn thần kinh ruột.

Người từng phẫu thuật bụng

Những người đã trải qua phẫu thuật ổ bụng, đặc biệt là các ca liên quan đến ruột, dễ bị tắc ruột do hình thành các dải mô sẹo (dính ruột). Các dải này có thể gây chèn ép, làm cản trở dòng lưu thông trong ruột.

Bệnh nhân ung thư

Trong các trường hợp ung thư đường tiêu hóa, khối u có thể trực tiếp gây tắc nghẽn hoặc do tác dụng phụ của xạ trị, hóa trị. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến của tắc ruột ở bệnh nhân ung thư.

Người mắc bệnh viêm ruột

Những bệnh lý mạn tính như bệnh Crohn hay viêm loét đại tràng có thể tạo ra sẹo hoặc làm hẹp lòng ruột, dẫn đến tắc nghẽn. Vì vậy, bệnh nhân viêm ruột cần được theo dõi định kỳ và điều trị đúng phác đồ để hạn chế biến chứng.

Người bị thoát vị

Thoát vị, đặc biệt là thoát vị bẹn, có thể khiến một đoạn ruột bị kẹt trong khe thoát vị. Khi đó, dòng lưu thông trong ruột bị chặn lại, gây tắc ruột và cần can thiệp phẫu thuật khẩn cấp.

Cách phòng ngừa tắc ruột

Để giảm nguy cơ mắc tắc ruột, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Ăn uống lành mạnh: Bổ sung chất xơ từ rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước mỗi ngày để ruột hoạt động trơn tru.
• Vận động thường xuyên: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga giúp kích thích nhu động ruột.
• Theo dõi sau phẫu thuật: Nếu bạn từng phẫu thuật bụng, hãy tái khám định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như dính ruột.

Những thói quen này không chỉ giúp phòng ngừa tắc ruột mà còn cải thiện sức khỏe tiêu hóa nói chung.

Khi nào cần đi khám ngay?

Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện các dấu hiệu sau, hãy đến cơ sở y tế ngay lập tức:

• Đau bụng dữ dội, không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau thông thường.
• Bụng chướng to kèm theo nôn ói nhiều lần.
• Không thể đi ngoài hoặc trung tiện trong nhiều giờ liên tục.
• Có tiền sử phẫu thuật bụng, thoát vị hoặc các bệnh lý liên quan đến ruột.

Nhận biết sớm triệu chứng tắc ruột là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Các dấu hiệu như đau bụng dữ dội, bụng chướng, buồn nôn, bí trung tiện hoặc tiếng ruột bất thường đều cần được chú ý và xử lý kịp thời. Nếu nghi ngờ bản thân hoặc người thân có triệu chứng tắc ruột, hãy đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị. Đừng chần chừ, vì thời gian là yếu tố quyết định trong việc điều trị thành công tình trạng này.

Bảo vệ sức khỏe toàn diện cho gia đình bạn ngay hôm nay cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Với đội ngũ y tế tận tâm và nguồn vắc xin chính hãng, chúng tôi mang đến sự an toàn và yên tâm tuyệt đối. Hãy đặt lịch tiêm ngay để được chăm sóc kịp thời.