Trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không? Các phương pháp điều trị và chăm sóc trẻ đúng cách

Viêm phổi là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến và nguy hiểm ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những thời điểm giao mùa. Nhiều phụ huynh khi thấy con ho, sốt, thở khò khè thường băn khoăn rằng trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không, hay cần phải dùng thuốc và can thiệp y tế? Việc nhận biết đúng triệu chứng và áp dụng phương pháp điều trị, chăm sóc phù hợp sẽ giúp trẻ nhanh hồi phục và tránh biến chứng nguy hiểm.

Trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không?

Trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện nên rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, trong đó có viêm phổi. Việc trẻ có thể tự khỏi viêm phổi hay không phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của từng bé.

Trong một số trường hợp nhẹ, nhất là viêm phổi do virus, cơ thể trẻ có thể tự chống lại và phục hồi nhờ hệ miễn dịch nếu được chăm sóc tốt. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp viêm phổi ở trẻ em là do vi khuẩn, cần được điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tràn dịch màng phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng huyết, thậm chí tử vong.

Do đó, việc trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nặng nhẹ và khả năng được chẩn đoán sớm. Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu như ho, sốt, thở nhanh hoặc khò khè, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời. 

Trong đa số trường hợp, nếu viêm phổi do vi khuẩn và được phát hiện sớm, trẻ sẽ đáp ứng tốt với kháng sinh, thường cải thiện sau khoảng 3 - 5 ngày. Tuy nhiên, nếu bệnh có biến chứng, thời gian điều trị có thể kéo dài từ 2 - 4 tuần, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và khả năng đáp ứng của từng trẻ.

Các phương pháp điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ

Sau khi giải đáp thắc mắc trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không, nhiều phụ huynh tiếp tục quan tâm đến các phương pháp điều trị hiệu quả giúp con mau hồi phục. Việc điều trị viêm phổi ở trẻ em phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe tổng quát của trẻ.

Viêm phổi có thể do vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng gây ra. Dựa trên thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

• Trường hợp viêm phổi do virus, trẻ thường không cần sử dụng kháng sinh. Việc chăm sóc hỗ trợ tại nhà đóng vai trò quan trọng, gồm: Nghỉ ngơi đầy đủ, cung cấp đủ nước và dinh dưỡng, đồng thời theo dõi sát các biểu hiện lâm sàng.
• Với viêm phổi do vi khuẩn, bé có thể được điều trị bằng kháng sinh. Việc sử dụng đúng loại thuốc, đủ liều và đủ thời gian theo chỉ định bác sĩ giúp kiểm soát bệnh, hạn chế biến chứng và ngăn ngừa việc kháng kháng sinh.

Hầu hết các trường hợp viêm phổi nhẹ có thể điều trị ngoại trú nếu được chẩn đoán sớm và theo dõi đúng cách. Tuy nhiên, phụ huynh cần nhận biết các dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển nặng như: Sốt cao kéo dài, thở nhanh (theo ngưỡng tuổi), khó thở, rút lõm lồng ngực hoặc ăn uống kém. Khi xuất hiện các triệu chứng này, trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế để đánh giá và xử trí kịp thời.

Cách chăm sóc trẻ bị viêm phổi tại nhà

Chăm sóc hỗ trợ tại nhà đóng vai trò thiết yếu trong quá trình điều trị bệnh, bên cạnh việc xác định trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được hay không. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, phụ huynh cũng có thể giúp bé hồi phục nhanh hơn bằng những biện pháp chăm sóc phù hợp sau đây:

Kiểm soát thân nhiệt hợp lý

Khi trẻ bị sốt, ba mẹ có thể dùng phương pháp chườm ấm với nước ở nhiệt độ vừa phải để giúp hạ nhiệt. Nếu thân nhiệt của bé từ 38,5°C trở lên, bạn nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt đúng liều và đảm bảo khoảng cách giữa các lần dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Hỗ trợ dẫn lưu đờm

Vỗ rung lồng ngực đúng kỹ thuật giúp hỗ trợ trẻ tống xuất đờm hiệu quả. Thời điểm lý tưởng để thực hiện là trước bữa ăn hoặc sau ít nhất một giờ ăn. Khi thực hiện, cần tránh vỗ vào các vùng nhạy cảm như xương ức, cột sống và dạ dày, đồng thời tuân thủ hướng dẫn của nhân viên y tế. Với những trẻ chưa biết khạc đờm, có thể sử dụng thiết bị hút đờm phù hợp để hỗ trợ.

Vệ sinh cá nhân và môi trường

Giữ sạch mũi họng cho trẻ bằng cách dùng khăn giấy một lần. Nếu sử dụng khăn vải, phụ huynh cần giặt sạch và phơi khô hàng ngày. Bên cạnh đó, việc rửa tay thường xuyên và khử khuẩn đồ chơi, vật dụng cũng rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bé.

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ

Bạn nên ưu tiên cho trẻ ăn những món mềm, dễ nuốt và giàu dinh dưỡng. Ngoài ra, việc chia nhỏ các bữa ăn sẽ giúp bé tiếp nhận thức ăn dễ dàng hơn. Phụ huynh có thể kết hợp một số thảo dược như quất hấp mật ong, gừng hay chanh có thể hỗ trợ giảm ho ở trẻ trên 1 tuổi. Tuy nhiên, bạn không sử dụng mật ong cho trẻ dưới 12 tháng vì nguy cơ ngộ độc botulinum.

Trong quá trình chăm sóc, nếu bạn thấy trẻ xuất hiện những dấu hiệu sau thì ba mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời:

• Thở nhanh theo tuổi, khó thở, thở khò khè hoặc rít khi nghỉ;
• Rút lõm ngực;
• Tím môi hoặc đầu ngón tay;
• Trẻ bỏ bú/ăn uống kém;
• Lơ mơ, co giật;
• Sốt cao không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

Như vậy, việc chăm sóc đúng cách tại nhà kết hợp với điều trị y tế kịp thời là yếu tố then chốt giúp trẻ nhanh hồi phục khi bị viêm phổi. Hy vọng bài viết trên đã giải đáp thắc mắc trẻ bị viêm phổi có tự khỏi được không và cung cấp những phương pháp chăm sóc con yêu tại nhà. Ngoài ra, ba mẹ đừng quên luôn theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đến bác sĩ khi cần thiết để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bé.