Tìm hiểu về xét nghiệm HBeAg chẩn đoán viêm gan B

Xét nghiệm HBeAg là một trong những chỉ số quan trọng giúp bác sĩ đánh giá mức độ hoạt động và khả năng lây nhiễm của virus viêm gan B (HBV). Nhiều người khi nhận kết quả thường bối rối trước các thuật ngữ “HBeAg dương tính” hay “HBeAg âm tính”, không biết chúng thực sự có ý nghĩa gì đối với sức khỏe của mình.

Xét nghiệm HBeAg là gì?

Xét nghiệm HBeAg là một xét nghiệm máu quan trọng dùng để kiểm tra sự hiện diện của kháng nguyên e (HBeAg) - một loại protein được tạo ra bởi virus viêm gan B (HBV) trong quá trình virus nhân lên trong cơ thể. Khi kết quả xét nghiệm HBeAg dương tính, điều đó cho thấy virus đang hoạt động mạnh, tải lượng virus trong máu cao và người bệnh có khả năng lây nhiễm cao cho người khác.

Việc thực hiện xét nghiệm HBeAg không chỉ giúp xác định mức độ nhân đôi của virus mà còn giúp bác sĩ phân loại giai đoạn nhiễm bệnh (cấp tính, mãn tính, hay giai đoạn phục hồi). Đây cũng là căn cứ quan trọng để theo dõi hiệu quả điều trị ở bệnh nhân đang sử dụng thuốc kháng virus hoặc can thiệp y khoa.

Xét nghiệm HBeAg là một phần không thể thiếu trong quy trình chẩn đoán và theo dõi viêm gan B, giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và người bệnh chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe gan.

Kết quả xét nghiệm HBeAg và ý nghĩa

Kết quả xét nghiệm HBeAg phản ánh mức độ hoạt động của virus viêm gan B trong cơ thể, từ đó giúp bác sĩ đánh giá khả năng lây nhiễm và tình trạng tiến triển của bệnh.

HBeAg dương tính

Khi kết quả xét nghiệm HBeAg dương tính, điều đó có nghĩa là virus viêm gan B (HBV) đang nhân lên mạnh mẽ trong cơ thể. HBeAg là một kháng nguyên do virus tiết ra trong quá trình sao chép, vì vậy khi phát hiện được trong máu, nó cho thấy virus đang hoạt động tích cực và có khả năng lây nhiễm rất cao.

Giai đoạn này thường được gọi là giai đoạn viêm gan B hoạt động, có thể gây tổn thương tế bào gan, làm tăng men gan (ALT, AST) và dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan nếu không được kiểm soát kịp thờ

Cần làm gì khi HBeAg dương tính?

• Người bệnh nên đến bác sĩ chuyên khoa gan mật để được chỉ định làm thêm các xét nghiệm như HBV-DNA, men gan, siêu âm gan hoặc FibroScan nhằm đánh giá mức độ tổn thương gan.
• Nếu virus hoạt động mạnh và men gan tăng cao, bác sĩ có thể chỉ định điều trị kháng virus (như Tenofovir hoặc Entecavir).
• Không tự ý dùng thuốc hoặc ngừng điều trị vì có thể khiến virus kháng thuốc và bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Thực hiện biện pháp phòng ngừa lây nhiễm: Không dùng chung kim tiêm, dao cạo, bàn chải đánh răng, quan hệ tình dục an toàn và khuyến khích người thân tiêm vắc xin viêm gan B.

HBeAg dương tính không đồng nghĩa với bệnh quá nặng, nhưng là dấu hiệu cảnh báo virus đang hoạt động mạnh. Phát hiện sớm và theo dõi đúng cách sẽ giúp kiểm soát virus, ngăn biến chứng và bảo vệ gan hiệu quả.

HBeAg âm tính

Khi kết quả xét nghiệm HBeAg âm tính, điều này thường cho thấy virus viêm gan B (HBV) đang ít hoạt động hoặc đã bị hệ miễn dịch của cơ thể kiểm soát. Tuy nhiên, để hiểu rõ ý nghĩa của kết quả này, người bệnh cần xem xét kết hợp thêm các chỉ số khác như HBsAg, Anti-HBe, HBV-DNA và men gan (ALT, AST).

Khi HBeAg âm tính đi kèm với Anti-HBe dương tính và HBV-DNA thấp, điều này chứng tỏ virus đang trong giai đoạn “ngủ yên”, khả năng lây nhiễm thấp.

Cần làm gì khi HBeAg âm tính:

• Dù kết quả HBeAg âm tính, người bệnh vẫn nên kiểm tra định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi hoạt động của virus.
• Bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm HBV-DNA và men gan để xác định virus còn hoạt động hay không.
• Duy trì lối sống lành mạnh, tránh rượu bia, thuốc lá và thực phẩm chế biến sẵn để giảm gánh nặng cho gan.

HBeAg âm tính nhưng HBV-DNA cao

Không phải lúc nào HBeAg âm tính cũng đồng nghĩa với việc virus ngừng hoạt động. Một số người có kết quả HBeAg âm tính nhưng HBV-DNA vẫn cao, đây là dạng viêm gan B thể đột biến (mutant HBV). Ở thể này, virus đã thay đổi cấu trúc gen, không còn tạo ra HBeAg nhưng vẫn nhân lên và gây tổn thương gan âm thầm.

• Dạng bệnh này thường khó phát hiện sớm nếu chỉ xét nghiệm HBeAg.
• Người bệnh có thể có men gan tăng nhẹ hoặc dao động thất thường, dễ bị bỏ qua.
• Nếu không theo dõi định kỳ, bệnh có thể tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.

Việc hiểu đúng kết quả xét nghiệm HBeAg giúp người bệnh chủ động theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm nguy cơ tiến triển bệnh và có hướng điều trị hiệu quả, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cần chuẩn bị gì trước khi xét nghiệm HBeAg?

Trước khi thực hiện xét nghiệm HBeAg, người bệnh không cần chuẩn bị quá phức tạp, nhưng một số lưu ý nhỏ có thể giúp kết quả chính xác và phản ánh đúng tình trạng sức khỏe.

• Không cần nhịn ăn: Xét nghiệm HBeAg chỉ cần lấy máu nên bạn không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm. Tuy nhiên, nếu được chỉ định làm thêm các xét nghiệm khác (như men gan, mỡ máu hoặc đường huyết), bác sĩ có thể yêu cầu nhịn ăn 8 - 10 tiếng.
• Tránh dùng rượu bia và thuốc trước khi xét nghiệm: Trong vòng 24 giờ trước khi xét nghiệm, bạn nên tránh uống rượu, bia, cà phê hoặc sử dụng thuốc bổ gan, kháng sinh, vitamin vì có thể làm sai lệch kết quả. Nếu đang dùng thuốc điều trị bệnh lý khác, hãy thông báo cho bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
• Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng hoặc thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến một số chỉ số sinh học trong máu. Vì vậy, hãy nghỉ ngơi đầy đủ và uống đủ nước trước khi đi xét nghiệm.
• Lựa chọn cơ sở y tế uy tín: Để đảm bảo kết quả chính xác, bạn nên thực hiện xét nghiệm HBeAg tại bệnh viện hoặc trung tâm xét nghiệm đạt chuẩn, có hệ thống máy móc hiện đại và bác sĩ chuyên khoa gan mật theo dõi.

Việc chuẩn bị đúng cách trước khi xét nghiệm HBeAg giúp bạn có kết quả đáng tin cậy, từ đó bác sĩ có thể đánh giá chính xác mức độ hoạt động của virus viêm gan B và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.

Xét nghiệm HBeAg không chỉ là một con số hay kết quả trên giấy tờ, mà là chìa khóa quan trọng giúp bác sĩ đánh giá hoạt động của virus viêm gan B và hướng điều trị phù hợp. Dù kết quả là dương tính hay âm tính, người bệnh cũng không nên chủ quan hoặc quá lo lắng, mà cần kết hợp thêm các xét nghiệm khác như HBsAg, Anti-HBe, HBV-DNA, men gan (ALT, AST) để có bức tranh toàn diện về tình trạng gan.