Bệnh lao phổi không chỉ ảnh hưởng đến hệ hô hấp mà còn làm suy giảm thể lực, gây mệt mỏi kéo dài nếu không được điều trị đúng cách. Bên cạnh việc tuân thủ các loại thuốc kháng lao do bác sĩ kê đơn, chế độ chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tái phát. Cách trị bệnh lao phổi tại nhà như thế nào để đảm bảo hiệu quả mà vẫn an toàn cho người bệnh lẫn người xung quanh? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Bệnh lao phổi là gì? Nguyên nhân gây bệnh lao phổi
Lao phổi là một bệnh nhiễm trùng mạn tính do vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis gây ra, ảnh hưởng chủ yếu đến nhu mô phổi nhưng cũng có thể lan rộng đến các cơ quan khác như xương, hạch bạch huyết, màng não hoặc màng bụng. Đây là một trong những bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm nhất trên toàn cầu, lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, phát tán vi khuẩn ra môi trường.

Ở thể lao phổi, vi khuẩn tấn công trực tiếp vào phổi, làm tổn thương nhu mô phổi và gây ra các biểu hiện lâm sàng như ho kéo dài, ho ra đờm, ho ra máu, đau ngực, khó thở, sốt về chiều, đổ mồ hôi ban đêm, sụt cân không rõ nguyên nhân và mệt mỏi kéo dài. Bệnh tiến triển âm thầm và có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân chính gây lao phổi là do sự xâm nhập của vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis vào cơ thể thông qua không khí. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm vi khuẩn cũng sẽ phát bệnh. Những người có hệ miễn dịch suy giảm, như bệnh nhân HIV/AIDS, người mắc bệnh đái tháo đường, bệnh nhân đang điều trị ung thư hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch sẽ có nguy cơ cao hơn. Ngoài ra, người cao tuổi, trẻ em, người sống trong điều kiện chật chội, kém vệ sinh hoặc tiếp xúc gần với bệnh nhân lao cũng thuộc nhóm nguy cơ.
Vi khuẩn lao sau khi xâm nhập có thể bị hệ miễn dịch kiểm soát và tồn tại dưới dạng lao tiềm ẩn. Tuy nhiên, khi sức đề kháng suy giảm, vi khuẩn sẽ hoạt động trở lại, gây nên bệnh lao hoạt động với khả năng lây nhiễm cao cho cộng đồng.
Bệnh lao phổi có chữa được không?
Bệnh lao phổi có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và tuân thủ đúng phác đồ điều trị do bác sĩ chuyên khoa chỉ định. Phác đồ điều trị thường kéo dài từ 6–9 tháng, bao gồm sử dụng kết hợp nhiều loại thuốc kháng lao theo hướng dẫn của Chương trình chống lao quốc gia và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Việc điều trị cần được giám sát chặt chẽ nhằm tránh tình trạng kháng thuốc hoặc tái phát. Sau quá trình điều trị, người bệnh sẽ được chỉ định làm các xét nghiệm kiểm tra như chụp X-quang phổi, xét nghiệm đờm để đánh giá hiệu quả điều trị và xác nhận tình trạng khỏi bệnh.
Ngoài việc dùng thuốc, chăm sóc dinh dưỡng, nghỉ ngơi và nâng cao miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi tổn thương phổi và duy trì sức khỏe lâu dài.
Cách trị bệnh lao phổi tại nhà
Cách trị bệnh lao phổi tại nhà cần được thực hiện nghiêm túc, dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả điều trị và ngăn ngừa lây lan trong cộng đồng. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ thuốc chống lao theo hướng dẫn và kết hợp chăm sóc toàn diện tại nhà để nâng cao khả năng phục hồi.
Tuân thủ phác đồ điều trị bằng thuốc
Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị thuốc chống lao theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamide và Ethambutol. Việc sử dụng thuốc cần đủ liều, đúng thời gian và không tự ý ngưng thuốc, nhằm hạn chế tình trạng vi khuẩn lao kháng thuốc. Trong quá trình dùng thuốc, người bệnh cần theo dõi các tác dụng phụ như buồn nôn, đau dạ dày, mệt mỏi, vàng da và báo cho bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.

Cách ly và kiểm soát nguy cơ lây nhiễm
Trong giai đoạn đầu điều trị, người bệnh cần cách ly tại nhà để hạn chế nguy cơ lây nhiễm cho người thân và cộng đồng. Luôn đeo khẩu trang khi tiếp xúc, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy. Không nên sử dụng phương tiện giao thông công cộng hay đến nơi đông người trong thời gian đang có nguy cơ lây bệnh. Người bệnh nên ở phòng riêng, thông thoáng, được vệ sinh thường xuyên và không tiếp khách, đặc biệt là trẻ em hoặc người suy giảm miễn dịch.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý và sinh hoạt khoa học
Một chế độ dinh dưỡng giàu năng lượng và dưỡng chất là cách trị bệnh lao phổi tại nhà giúp người bệnh lao phục hồi nhanh hơn. Thực phẩm nên giàu protein, vitamin A, C, E, vitamin nhóm B và kẽm để hỗ trợ miễn dịch và phục hồi tổn thương. Đồng thời, người bệnh cần tránh rượu bia, thuốc lá, chất kích thích và nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể có điều kiện phục hồi tốt nhất.
Tái khám định kỳ và theo dõi sức khỏe
Người bệnh cần đến cơ sở y tế theo lịch hẹn để tái khám, đánh giá hiệu quả điều trị thông qua xét nghiệm đờm, chụp X-quang phổi hoặc các chỉ số liên quan.

Điều trị lao phổi bao lâu thì khỏi?
Thời gian điều trị lao phổi phụ thuộc vào mức độ bệnh, đáp ứng của cơ thể với thuốc và loại vi khuẩn lao gây bệnh. Trong đa số trường hợp, người mắc lao phổi nhạy thuốc (lao thông thường) cần điều trị kéo dài ít nhất 6 tháng với phác đồ kết hợp 4 thuốc kháng lao bao gồm Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamide và Ethambutol. Đây là thời gian tối thiểu để tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn lao đang hoạt động và ngăn ngừa nguy cơ tái phát.
Đối với trường hợp lao kháng thuốc, tức vi khuẩn lao không đáp ứng với một hoặc nhiều thuốc kháng lao chính, thời gian điều trị sẽ kéo dài hơn đáng kể, thường từ 18 đến 24 tháng, thậm chí lâu hơn. Quá trình điều trị lao kháng thuốc đòi hỏi sự theo dõi sát sao, tuân thủ tuyệt đối phác đồ và kiểm soát tác dụng phụ của thuốc.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách trị bệnh lao phổi tại nhà một cách an toàn và hiệu quả. Việc chủ động chăm sóc sức khỏe, kết hợp điều trị đúng cách và nâng cao nhận thức sẽ góp phần quan trọng trong quá trình hồi phục, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm cho những người xung quanh.