Bệnh tay chân miệng là một bệnh lý phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt vào các thời điểm giao mùa hoặc khi dịch bệnh bùng phát. Ngoài các triệu chứng điển hình như sốt, phát ban, loét miệng, nhiều phụ huynh còn nhận thấy trẻ có biểu hiện gãi liên tục, khó chịu ở vùng da nổi ban. Trong bài viết sức khỏe dưới đây, Tiêm chủng Long Châu sẽ giải đáp chi tiết về triệu chứng ngứa, nguyên nhân, cách xử lý an toàn tại nhà và những dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay.
Tay chân miệng có ngứa không?
Tay chân miệng có ngứa không? Đây là thắc mắc phổ biến của nhiều độc giả. Theo các chuyên gia, bệnh tay chân miệng có thể gây ngứa, tuy nhiên không phải tất cả các trường hợp đều gặp phải triệu chứng này. Cảm giác ngứa thường xuất hiện khi các nốt ban hoặc mụn nước bắt đầu khô, bong vảy hoặc trong giai đoạn phục hồi.
Ngứa thường bắt đầu từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 5 của bệnh, khi các mụn nước vỡ ra, da khô và bong tróc. Tùy thuộc vào cơ địa, độ tuổi và tình trạng miễn dịch của trẻ, mức độ ngứa có thể từ nhẹ (chỉ hơi khó chịu) đến nặng (trẻ gãi liên tục). Nếu trẻ gãi quá nhiều, da có thể bị trầy xước dẫn đến nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn, làm bệnh nặng hơn.
Vì vậy, nếu bạn thắc mắc bé bị tay chân miệng bị ngứa phải làm sao hoặc trẻ bị ngứa khi tay chân miệng có nguy hiểm không, hãy tìm hiểu thêm về nguyên nhân và cách chăm sóc phù hợp để đảm bảo an toàn cho bé.

Vì sao trẻ bị tay chân miệng lại cảm thấy ngứa?
Tay chân miệng có ngứa không? Mặc dù ngứa không phải là triệu chứng điển hình và phổ biến nhất của bệnh tay chân miệng nhưng ở một số trẻ (hoặc người lớn, đặc biệt khi bị nhiễm trùng), cảm giác ngứa có thể xuất hiện. Một số nguyên nhân gây ngứa khi bị chân tay miệng có thể kể đến như:
Quá trình lành vết thương
Khi các mụn nước hoặc nốt ban do tay chân miệng bắt đầu khô lại, quá trình tái tạo da diễn ra. Lớp da mới hình thành có thể gây cảm giác ngứa ngáy tương tự như khi lành các vết thương ngoài da. Giai đoạn này thường xuất hiện khi bệnh bắt đầu thuyên giảm, khoảng ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 sau khi khởi phát.
Nhiễm trùng thứ phát
Nếu trẻ gãi mạnh làm vỡ các mụn nước, vi khuẩn từ môi trường hoặc từ tay trẻ có thể xâm nhập vào vùng da tổn thương. Điều này gây viêm, sưng đỏ và làm tình trạng ngứa trở nên nghiêm trọng hơn. Nhiễm trùng thứ phát không chỉ làm tăng cảm giác khó chịu mà còn có thể kéo dài thời gian hồi phục.

Phản ứng miễn dịch của cơ thể
Bệnh tay chân miệng do virus Coxsackie hoặc Enterovirus gây ra. Khi hệ miễn dịch của trẻ hoạt động để chống lại virus, nó có thể gây ra các phản ứng viêm nhẹ trên da dẫn đến cảm giác ngứa. Tình trạng này thường rõ rệt hơn ở những trẻ có cơ địa nhạy cảm hoặc da dễ bị kích ứng.
Bé bị tay chân miệng bị ngứa phải làm sao?
Khi trẻ bị tay chân miệng và có dấu hiệu ngứa, cha mẹ cần áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng cách để giảm khó chịu cho bé và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc trẻ bị ngứa do tay chân miệng, bạn đọc có thể tham khảo:
- Giữ vệ sinh sạch sẽ: Tắm cho trẻ bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, không chứa hương liệu mạnh để làm sạch da và loại bỏ vi khuẩn. Lau khô nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh lên vùng da có nốt ban.
- Cắt móng tay ngắn: Móng tay dài có thể làm trầy xước da khi trẻ gãi, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Nếu trẻ còn nhỏ, cha mẹ có thể đeo bao tay vải mềm để hạn chế gãi.
- Mặc quần áo thoáng mát: Sử dụng quần áo cotton rộng rãi, thấm hút mồ hôi để tránh kích ứng da. Tránh các chất liệu tổng hợp hoặc quần áo chật gây cọ xát vào vùng da nhạy cảm.
- Sử dụng kem dưỡng hoặc thuốc giảm ngứa: Theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ có thể bôi kem chứa kẽm oxit hoặc calamine để làm dịu da. Những sản phẩm này giúp giảm ngứa và hỗ trợ quá trình lành da.
- Cho trẻ uống đủ nước: Uống nhiều nước, nước ép trái cây hoặc dung dịch oresol giúp thanh lọc cơ thể, tăng cường trao đổi chất và đẩy nhanh quá trình hồi phục.
- Chế độ ăn phù hợp: Ưu tiên các món ăn mềm, dễ tiêu như cháo, súp để tránh kích ứng các vết loét trong miệng đồng thời cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ.
- Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc corticoid hoặc kháng sinh bôi ngoài da nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ. Việc sử dụng sai thuốc có thể làm tình trạng da của trẻ tồi tệ hơn hoặc gây tác dụng phụ nguy hiểm.

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Mặc dù ngứa là triệu chứng phổ biến trong bệnh tay chân miệng, một số trường hợp có thể là dấu hiệu cảnh báo biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay nếu nhận thấy các dấu hiệu sau:
- Ngứa dữ dội: Trẻ gãi liên tục, không ngủ được, vùng da bị gãi có dấu hiệu chảy máu, sưng đỏ.
- Dấu hiệu nhiễm trùng: Vùng da nổi ban xuất hiện mủ, đỏ tấy, có mùi hôi hoặc lan rộng.
- Sốt cao kéo dài: Trẻ sốt trên 38.5°C liên tục hơn 2 ngày, không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường.
- Biểu hiện bất thường: Trẻ lừ đừ, nôn ói, co giật, run tay chân, li bì hoặc có dấu hiệu tổn thương dây thần kinh trung ương.

Những điều cần lưu ý để phòng ngừa tay chân miệng tái phát
Để giảm nguy cơ trẻ tái nhiễm bệnh tay chân miệng và hạn chế lây lan trong cộng đồng, cha mẹ cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Dạy trẻ rửa tay thường xuyên: Hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi chơi đùa.
- Khử khuẩn môi trường sống: Định kỳ vệ sinh đồ chơi, sàn nhà, tay nắm cửa và các bề mặt trẻ thường tiếp xúc bằng dung dịch khử khuẩn an toàn.
- Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh: Tránh cho trẻ tiếp xúc với người nghi nhiễm bệnh hoặc đến nơi đông người trong mùa dịch.
- Cho trẻ nghỉ học khi mắc bệnh: Nếu trẻ đang bị tay chân miệng, hãy để trẻ nghỉ học để tránh lây lan cho bạn bè và cộng đồng.
- Tăng cường sức đề kháng: Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ với thực phẩm giàu vitamin A, C, kẽm và các vi chất khác để tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.

Tóm lại, tay chân miệng có ngứa không là một câu hỏi hoàn toàn chính đáng và cần được hiểu đúng. Ngứa là triệu chứng thường gặp trong giai đoạn hồi phục của bệnh, đặc biệt khi các nốt ban khô và bong tróc. Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng trải qua tình trạng này và mức độ ngứa có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa. Cha mẹ cần giữ vệ sinh sạch sẽ, chăm sóc da đúng cách, cắt móng tay ngắn và theo dõi sát sao các triệu chứng của trẻ. Nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường như ngứa dữ dội, nhiễm trùng hoặc sốt cao kéo dài, hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức.
Bằng cách thực hiện các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa hợp lý, cha mẹ có thể giúp bé vượt qua bệnh tay chân miệng một cách an toàn và nhanh chóng. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của Tiêm chủng Long Châu.