Trong nhịp sống hối hả ngày nay, hầu như ai cũng từng trải qua stress. Tuy nhiên, nhiều người vẫn xem nhẹ và không nhận thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm mà stress gây ra. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), stress là một trong những yếu tố nguy cơ lớn ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Vậy tác hại của stress là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Top 10 tác hại của stress đối với sức khỏe con người
Stress tác động tiêu cực đến nhiều khía cạnh của cơ thể và tâm trí. Dưới đây là 10 tác hại nghiêm trọng mà stress có thể gây ra, giúp bạn nhận diện và phòng tránh kịp thời.
Rối loạn giấc ngủ
Một trong những tác hại của stress phổ biến nhất là gây mất ngủ hoặc ngủ không sâu giấc. Khi tâm trí bị căng thẳng, não bộ khó thư giãn, khiến bạn trằn trọc, khó đi vào giấc ngủ hoặc dễ tỉnh giấc giữa đêm. Thiếu ngủ kéo dài làm cơ thể mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể.

Gây rối loạn tim mạch
Khi cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng, nhịp tim tăng nhanh và huyết áp có xu hướng tăng cao. Nếu tình trạng này kéo dài, hệ tim mạch sẽ chịu áp lực lớn, dẫn đến các vấn đề như tăng huyết áp mạn tính, xơ vữa động mạch hoặc thậm chí là nguy cơ nhồi máu cơ tim. Stress làm cơ thể tiết ra adrenaline và cortisol, hai hormone gây co mạch và tăng áp lực lên tim, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng.
Suy giảm hệ miễn dịch
Tác hại của stress đối với hệ miễn dịch là điều không thể xem nhẹ. Căng thẳng kéo dài làm tăng nồng độ hormone cortisol, ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch. Điều này khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, virus, dẫn đến các bệnh như cảm cúm, nhiễm khuẩn hoặc viêm nhiễm. Người thường xuyên stress có thể nhận thấy họ dễ bị ốm hơn so với những người có tinh thần thoải mái.
Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Stress có thể gây ra nhiều vấn đề cho hệ tiêu hóa. Khi căng thẳng, cơ thể chuyển hướng năng lượng từ các chức năng không thiết yếu như tiêu hóa sang các cơ quan cần phản ứng nhanh. Kết quả là người bệnh có thể gặp phải tình trạng đau dạ dày, khó tiêu, đầy hơi hoặc hội chứng ruột kích thích. Một số người còn bị giảm cảm giác thèm ăn hoặc ăn quá mức, dẫn đến rối loạn dinh dưỡng.

Tăng nguy cơ trầm cảm và lo âu
Stress kéo dài có thể làm mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não, đặc biệt là serotonin và dopamine, dẫn đến nguy cơ mắc rối loạn lo âu hoặc trầm cảm. Người bị stress thường xuyên cảm thấy bất an, lo lắng quá mức hoặc mất hứng thú với các hoạt động hàng ngày. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể trở thành bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe tinh thần.
Giảm trí nhớ và khả năng tập trung
Stress ảnh hưởng trực tiếp đến vùng hippocampus trong não – khu vực chịu trách nhiệm về trí nhớ và khả năng học tập. Khi căng thẳng, khả năng ghi nhớ thông tin mới hoặc tập trung vào công việc sẽ giảm đáng kể. Người bị stress thường xuyên cảm thấy khó khăn trong việc đưa ra quyết định hoặc dễ quên những chi tiết quan trọng, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập.
Thúc đẩy hành vi tiêu cực
Nhiều người tìm đến các hành vi không lành mạnh để đối phó với stress, chẳng hạn như hút thuốc lá, uống rượu bia hoặc sử dụng chất kích thích. Những thói quen này không chỉ không giải quyết được gốc rễ của vấn đề mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như ung thư, bệnh gan hoặc các vấn đề tâm lý khác, khiến tác hại của stress trở nên trầm trọng hơn.

Ảnh hưởng đến làn da và tóc
Stress kéo dài gây rối loạn hormone, làm tăng tiết dầu trên da và dẫn đến tình trạng mụn trứng cá, lão hóa da sớm hoặc các bệnh da liễu như vảy nến. Ngoài ra, căng thẳng cũng có thể gây rụng tóc do ảnh hưởng đến chu kỳ phát triển của nang tóc. Nhiều người nhận thấy tóc mỏng đi hoặc da kém tươi sáng khi phải đối mặt với áp lực kéo dài.
Giảm hiệu suất công việc và học tập
Khi tâm trí bị chi phối bởi căng thẳng, khả năng tập trung và xử lý công việc sẽ giảm đáng kể. Người bị stress thường dễ mắc sai lầm, mất động lực và giảm năng suất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập, sự nghiệp mà còn làm giảm sự tự tin và cảm giác hài lòng trong cuộc sống.
Gây mâu thuẫn trong các mối quan hệ
Tác hại của stress không chỉ dừng lại ở cá nhân mà còn lan sang các mối quan hệ xã hội. Người bị căng thẳng thường dễ cáu gắt, mất kiểm soát cảm xúc, dẫn đến tranh cãi hoặc hiểu lầm với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Những xung đột này có thể làm rạng nứt các mối quan hệ quan trọng, gây thêm áp lực tinh thần.
Vì sao cần nhận diện sớm tác hại của stress?
Stress không chỉ tác động đến một khía cạnh mà ảnh hưởng toàn diện đến sức khỏe thể chất, tinh thần và các mối quan hệ xã hội. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu của stress giúp bạn chủ động tìm cách kiểm soát trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng.
Nhận diện sớm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống. Khi bạn hiểu rõ tác hại của stress, bạn sẽ có động lực để thay đổi thói quen, xây dựng lối sống lành mạnh và duy trì trạng thái tinh thần tích cực hơn.

Cách giảm tác hại của stress hiệu quả
Để giảm thiểu tác hại của stress, bạn cần áp dụng các biện pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả giúp kiểm soát căng thẳng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Rèn luyện thể dục thường xuyên
Các hoạt động thể chất như chạy bộ, yoga hoặc bơi lội không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn kích thích sản xuất endorphin – hormone tạo cảm giác hạnh phúc. Chỉ cần 30 phút vận động mỗi ngày, bạn có thể giảm đáng kể mức độ căng thẳng, cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ thể và tâm trí. Một giấc ngủ chất lượng từ 7 – 8 tiếng mỗi đêm giúp giảm nồng độ cortisol, cải thiện khả năng tập trung và tăng cường sức đề kháng. Để ngủ ngon hơn, hãy tạo thói quen đi ngủ đúng giờ, tránh sử dụng điện thoại trước khi ngủ và giữ phòng ngủ thoáng mát, yên tĩnh.
Ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống cân bằng giúp cơ thể chống lại tác động tiêu cực của stress. Hãy bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C và thực phẩm chứa omega-3 như cá hồi, hạt chia. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ cà phê, rượu bia và các loại đồ ăn chứa nhiều đường, vì chúng có thể làm tăng cảm giác lo âu và ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
Thư giãn tinh thần
Các hoạt động như thiền, nghe nhạc nhẹ, đọc sách hoặc đi dạo trong không gian xanh giúp tâm trí thư giãn và giảm áp lực. Thiền định là một phương pháp hiệu quả để cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc và tăng cường sự tập trung. Chỉ cần dành 10 – 15 phút mỗi ngày cho các hoạt động thư giãn, bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt.

Tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia
Nếu cảm thấy stress kéo dài và không thể kiểm soát, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia sức khỏe tinh thần. Họ có thể cung cấp các phương pháp trị liệu phù hợp, chẳng hạn như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), giúp bạn quản lý cảm xúc và xây dựng chiến lược đối phó với căng thẳng hiệu quả hơn.
Stress không chỉ là một cảm giác tạm thời mà là một yếu tố nguy cơ lớn, gây ra hàng loạt vấn đề về sức khỏe thể chất, tinh thần và xã hội. Hiểu rõ tác hại của stress và áp dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Hãy cùng bảo vệ sức khỏe cho cả nhà tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu nhé! Ở đây có đầy đủ vắc xin, đội ngũ y tế tận tình và quy trình tiêm an toàn, nhanh chóng. Hãy đặt lịch tiêm ngay hôm nay để an tâm cho sức khỏe mai sau!