Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là hiện tượng phổ biến khiến nhiều mẹ lo lắng về sức khỏe sinh sản. Nếu bạn cũng đang có chung nỗi lo lắng này thì đừng bỏ qua bài viết sức khỏe hôm nay của Tiêm chủng Long Châu nhé. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách khắc phục hiệu quả để sớm lấy lại cân bằng cho cơ thể, đảm bảo sức khỏe lâu dài.
Tổng quan về tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là tình trạng chu kỳ kinh nguyệt không đều sau khi mẹ sinh con. Hiện tượng này có thể biểu hiện qua việc kinh nguyệt đến sớm, đến muộn, kéo dài bất thường hoặc thậm chí mất kinh trong nhiều tháng. Trong phần lớn các trường hợp, đây là một phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể khi đang điều chỉnh lại hệ nội tiết sau quá trình mang thai và sinh nở, đặc biệt ở những mẹ cho con bú hoàn toàn.
Về nguyên nhân
Theo các chuyên gia sản khoa, rối loạn kinh nguyệt sau sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó không thể không kể đến một số nguyên nhân phổ biến như:
- Sự thay đổi nội tiết tố: Sau sinh, hormone prolactin tăng cao để hỗ trợ tiết sữa đồng thời làm ức chế quá trình rụng trứng dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều. Estrogen - hormone điều hòa kinh nguyệt cũng giảm đáng kể trong giai đoạn này, ảnh hưởng đến sự ổn định của chu kỳ. Có thể nói rằng sự thay đổi nội tiết tố là nguyên nhân chính gây ra rối loạn kinh nguyệt sau sinh
- Stress và căng thẳng: Căng thẳng và stress do chăm sóc con nhỏ cũng góp phần làm trầm trọng tình trạng rối loạn kinh nguyệt. Việc thiếu ngủ, mệt mỏi hoặc lo âu kéo dài có thể làm mất cân bằng hormone khiến chu kỳ kinh nguyệt trở nên thất thường hơn.
- Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý: Đây cũng là một yếu tố quan trọng. Việc thiếu hụt các dưỡng chất như sắt, vitamin B6 hoặc omega-3 có thể làm chậm quá trình phục hồi nội tiết dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.
- Cho con bú hoàn toàn: Việc cho con bú hoàn toàn có thể trì hoãn sự trở lại của kinh nguyệt. Hormone prolactin ức chế quá trình rụng trứng khiến nhiều mẹ không có kinh trong suốt thời gian cho con bú hoặc chu kỳ trở lại không đều.
- Bệnh lý phụ khoa: Mặc dù ít gặp song bệnh phụ khoa cũng là một nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt sau sinh cần lưu ý. Các vấn đề như u xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung hoặc buồng trứng đa nang có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt sau sinh, đặc biệt nếu kèm theo các triệu chứng bất thường như rong kinh hoặc máu có mùi hôi.

Về dấu hiệu nhận biết
Kinh nguyệt trở lại quá sớm hoặc quá muộn là dấu hiệu phổ biến của tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh. Tùy cơ địa và việc cho con bú, kinh nguyệt có thể xuất hiện sau 6 tuần hoặc muộn hơn, thậm chí 6 – 12 tháng sau sinh. Khi bị rối loạn kinh nguyệt sau sinh, chị em có thể có các dấu hiệu khác như:
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều với lượng máu kinh ra quá nhiều, quá ít hoặc kéo dài bất thường. Một số mẹ có thể trải qua các chu kỳ ngắn dưới 21 ngày hoặc dài trên 35 ngày.
- Đau bụng kinh dữ dội hơn bình thường, kéo dài nhiều ngày cũng là một dấu hiệu cần chú ý. Những cơn đau này có thể khác so với trước khi mang thai, gây khó chịu đáng kể.
- Triệu chứng kèm theo như mệt mỏi, cáu gắt, khó chịu hoặc mất ngủ cũng có thể xuất hiện. Những dấu hiệu này thường liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết và cần được theo dõi kỹ.

Ảnh hưởng của rối loạn kinh nguyệt sau sinh đến người phụ nữ
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh kéo dài có thể gây ra một số tác động tiêu cực đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.
Tác động đến sức khỏe sinh sản
Thực tế cho thấy, nếu tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh không được khắc phục, chất lượng trứng có thể suy giảm, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai trong tương lai. Chưa kể, việc xác định thời điểm rụng trứng trở nên khó khăn khi chu kỳ kinh nguyệt không đều. Điều này gây cản trở cho các mẹ muốn mang thai lần tiếp theo, đặc biệt nếu chu kỳ quá ngắn hoặc quá dài.
Ngoài ra, nguy cơ bỏ sót các bệnh lý phụ khoa cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Rối loạn kinh nguyệt sau sinh đôi khi bị nhầm lẫn với các vấn đề như u xơ tử cung, buồng trứng đa nang hoặc viêm nội mạc tử cung khiến việc chẩn đoán và điều trị bị chậm trễ.
Tác động đến chất lượng cuộc sống
Ngoài sức khỏe sinh sản, rối loạn kinh nguyệt sau sinh còn có thể khiến chất lượng cuộc sống của phái đẹp bị suy giảm. Theo đó:
- Sự mất cân bằng nội tiết do rối loạn kinh nguyệt có thể làm tăng cảm giác lo âu hoặc trầm cảm sau sinh. Nhiều mẹ cảm thấy căng thẳng hơn khi chu kỳ kinh nguyệt không ổn định, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.
- Giảm ham muốn tình dục là một hệ quả khác. Sự thay đổi hormone và cảm giác khó chịu do rối loạn kinh nguyệt có thể khiến mẹ giảm hứng thú trong đời sống vợ chồng, ảnh hưởng đến mối quan hệ.

Làm gì khi bị rối loạn kinh nguyệt sau sinh?
Như đã trình bày phía trên, rối loạn kinh nguyệt sau sinh ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của người phụ nữ. Vậy làm sao để cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh?
Dưới đây là một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh, bạn đọc có thể tham khảo:
Thay đổi lối sống
Lối sống khoa học và lành mạnh được chứng minh là có khả năng cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt nói chung và rối loạn kinh nguyệt sau sinh nói riêng. Theo các chuyên gia, chị em nên:
- Ăn uống đủ dưỡng chất: Đây là bước đầu tiên để cải thiện rối loạn kinh nguyệt sau sinh. Một chế độ ăn giàu rau xanh, protein, omega-3 từ cá hồi, hạt óc chó và các loại hạt giúp hỗ trợ hoạt động nội tiết. Uống đủ nước và tránh thực phẩm chế biến sẵn cũng rất quan trọng.
- Ngủ đủ giấc và giảm stress: Việc làm này giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn. Mẹ nên tranh thủ nghỉ ngơi khi bé ngủ, chia sẻ việc chăm con với người thân và thử các bài tập thư giãn như thiền hoặc yoga để giảm căng thẳng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc các bài tập phục hồi cơ sàn chậu có thể giúp điều hòa hormone. Sau 6 tuần (sinh thường) hoặc 8 tuần (sinh mổ), mẹ có thể bắt đầu vận động nhẹ để kích thích tuần hoàn máu và cải thiện chu kỳ kinh nguyệt.

Theo dõi chu kỳ kinh
Ghi chú chu kỳ kinh nguyệt là cách hiệu quả để phát hiện bất thường. Mẹ nên ghi lại thời gian xuất hiện kinh, lượng máu, cảm giác đau và các triệu chứng kèm theo. Sử dụng ứng dụng theo dõi chu kỳ trên điện thoại cũng là một công cụ hữu ích.
Thăm khám định kỳ
Khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng giúp mẹ kiểm tra sức khỏe sinh sản và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Nếu có dấu hiệu bất thường như rong kinh hoặc đau bụng dữ dội, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm tử cung và buồng trứng để chẩn đoán chính xác.

Sử dụng thuốc
Để cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh, mẹ có thể sử dụng thuốc. Việc sử dụng thuốc điều hòa kinh nguyệt hoặc hormone chỉ nên thực hiện theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể kê đơn thuốc bổ sung nội tiết hoặc điều trị các bệnh lý phụ khoa liên quan.
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là hiện tượng phổ biến và thường không nguy hiểm nhưng mẹ cần theo dõi kỹ để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Hiểu rõ nguyên nhân, các dấu hiệu bất thường giúp chị em chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản. Bằng cách thay đổi lối sống, theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và thăm khám định kỳ, mẹ có thể khắc phục hiệu quả tình trạng này. Nếu rối loạn kéo dài quá 1 năm hoặc kèm theo triệu chứng bất thường, hãy đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đảm bảo sức khỏe lâu dài cho cả mẹ và bé. Cảm ơn bạn đọc đã dành thời gian theo dõi hết bản tin sức khỏe hôm nay của Tiêm chủng Long Châu.