Phân loại co giật lành tính ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Co giật lành tính thường xuất hiện đột ngột, nhưng nó không phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Thực tế, co giật lành tính không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ trong tương lai. Tuy vậy, phụ huynh cần phải nắm vững những đặc điểm của co giật lành tính để có thể xử lý kịp thời khi tình huống này xảy ra.

Tình trạng co giật ở trẻ em là gì?

Co giật ở trẻ sơ sinh là tình trạng rối loạn chức năng não do sự phóng điện bất thường, xảy ra một cách thoáng qua. Lúc này, trẻ có thể có các cơn co giật toàn thân, co giật ở chi, hoặc có các cử động không bình thường ở khu vực mặt như miệng, lưỡi,... hay biểu hiện của rối loạn thần kinh thực vật. Những dấu hiệu này thường diễn ra nhanh chóng và ngắn ngủi, dễ bị bỏ qua hoặc không chú ý. Đây có thể là tình trạng co giật sinh lý trẻ sơ sinh hoặc cũng có thể là biểu hiện của một căn bệnh nào đó.

Một số phân loại co giật lành tính ở trẻ sơ sinh

Hầu hết các cơn co giật ở trẻ sơ sinh đều lành tính, thường xảy ra bất ngờ, kéo dài trong thời gian ngắn và trẻ vẫn hoàn toàn bình thường khi không co giật.

Co giật sơ sinh lành tính không có yếu tố gia đình

Đặc điểm của co giật lành tính ở trẻ sơ sinh không có yếu tố gia đình bao gồm:

• Thời gian xuất hiện: Co giật sơ sinh lành tính không liên quan đến yếu tố gia đình thường xuất hiện trong tuần đầu đời, từ 1 đến 7 ngày tuổi, phổ biến là vào ngày thứ 5.
• Đối tượng: Trẻ sinh đủ tháng, cân nặng bình thường, lúc sinh không bị ngạt hoặc chấn thương do sản khoa. Bé trai thường gặp nhiều hơn bé gái.
• Thời gian co giật: Các cơn co giật thường ngắn, kéo dài khoảng 1 - 3 phút. Một số ít trẻ có thể bị co giật liên tục, với thời gian co giật lặp lại từ 1 - 20 giờ, thậm chí có thể kéo dài đến 3 ngày.
• Biểu hiện: Các cơn co giật sơ sinh lành tính không có yếu tố gia đình bắt đầu bằng các cơn giật cơ ở một bên cơ thể, sau đó lan sang bên còn lại (hiếm khi xảy ra ở toàn bộ cơ thể), có thể kèm theo ngừng thở.
• Đặc điểm sau cơn co giật: Sau khi co giật, trẻ có thể bị giảm trương lực cơ kéo dài trong nhiều ngày, kèm theo trạng thái ngủ gà.
• Tiên lượng: Nếu khám thần kinh khi trẻ đang co giật hoặc trước khi co giật, kết quả cho thấy trẻ hoàn toàn bình thường. Vì vậy, co giật sơ sinh lành tính dạng này hiếm khi ảnh hưởng đến sự phát triển tâm thần vận động của trẻ và không tiềm ẩn nguy cơ tiến triển thành bệnh động kinh trong giai đoạn sau này của trẻ.

Co giật sơ sinh lành tính có yếu tố gia đình

Đặc điểm của co giật lành tính ở trẻ sơ sinh có yếu tố gia đình bao gồm:

• Thời gian xuất hiện: Các cơn co giật sơ sinh lành tính có yếu tố gia đình thường khởi phát khi trẻ được 2 - 3 ngày tuổi, tuy nhiên một số trường hợp có thể xuất hiện muộn hơn, vào khoảng 3 tuần hoặc 1 tháng sau sinh.
• Đối tượng: Thường gặp ở trẻ sinh ra khỏe mạnh, trong đó trẻ trai có tỷ lệ mắc cao hơn trẻ gái.
• Thời gian co giật: Thời gian mỗi cơn co giật thường ngắn, chỉ khoảng 1 - 2 phút. Nếu tái phát, các cơn có thể tiếp tục cho đến khi trẻ được 7 ngày tuổi hoặc kéo dài trong vài tuần sau sinh.
• Biểu hiện: Đặc trưng của co giật sơ sinh lành tính có yếu tố gia đình là các cơn co giật kèm co cứng cơ, có thể đi kèm ngừng thở.
• Tiên lượng: Khi thăm khám thần kinh và làm điện não đồ vào thời điểm trẻ không co giật, kết quả cho thấy bình thường. Dạng co giật này liên quan đến yếu tố di truyền từ một đoạn gen ngắn trên nhiễm sắc thể số 20. Mặc dù có khả năng tiến triển, nhưng nếu được can thiệp điều trị đúng cách, tiên lượng bệnh thường tốt và ít ảnh hưởng đến phát triển tâm thần vận động. Trẻ mắc thể co giật này cần được theo dõi, hạn chế sốt cao để phòng tránh nguy cơ co giật tái phát và biến chứng động kinh thứ phát sau này.

Co giật sơ sinh lành tính ở trẻ còn bú mẹ

Đặc điểm của co giật lành tính ở trẻ sơ sinh bú mẹ bao gồm:

• Thời gian xuất hiện: Dạng co giật sơ sinh lành tính này thường gặp ở trẻ dưới 12 tháng tuổi, trong giai đoạn trẻ còn đang bú mẹ.
• Đối tượng: Tỷ lệ mắc thường cao hơn ở bé trai so với bé gái.
• Thời gian co giật: Các cơn co giật thường diễn ra ngắn, xuất hiện rải rác nhiều lần trong ngày.
• Biểu hiện: Trẻ có thể bị co giật lan tỏa từ khuôn mặt, thân mình đến tay chân nhưng ở mức độ nhẹ. Trong lúc xảy ra cơn co giật, trẻ vẫn tỉnh táo. Các cơn thường không xảy ra khi trẻ đang ngủ sâu.
• Tiên lượng: Khi thăm khám thần kinh trong lúc trẻ không co giật, kết quả thường hoàn toàn bình thường. Dạng co giật này nhìn chung không ảnh hưởng đáng kể đến phát triển vận động hay trí tuệ của trẻ. Tuy nhiên, một số trường hợp hiếm có thể tiến triển thành động kinh khi trẻ lớn lên.

Co giật ở trẻ em có phòng ngừa được không?

Nếu trẻ từng có tiền sử co giật, cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ và ghi nhận cụ thể từng cơn để có hướng xử trí phù hợp. Trong trường hợp trẻ được chẩn đoán động kinh, tuyệt đối không được tự ý ngừng sử dụng thuốc chống động kinh, vì điều này có thể khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn.

Bên cạnh đó, chế độ ăn hàng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến tần suất và mức độ co giật của trẻ. Do đó, cha mẹ nên lưu ý những điểm sau:

• Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các thực phẩm giàu protein và canxi như thịt nạc, tôm, cua, trứng, hải sản,...
• Tăng cường bổ sung rau xanh trong bữa ăn hàng ngày như cải xanh, cải xoăn, súp lơ, mồng tơi, bắp cải, mâm xôi,...
• Hạn chế cho trẻ sử dụng thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện, phẩm màu, chất bảo quản như đồ ăn nhanh, nước ngọt có ga,...
• Ngoài ra, hãy tạo cho trẻ một lối sống khoa học như ngủ sớm trước 10 giờ tối, không thức khuya, và chỉ nên tiếp xúc với thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, tivi trong những trường hợp cần thiết.

Mặc dù tình trạng co giật ở trẻ có thể khiến cha mẹ lo lắng, nhưng trong nhiều trường hợp, đây chỉ là co giật lành tính và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ. Việc theo dõi sát sao, duy trì lối sống khoa học và thực hiện đúng hướng dẫn điều trị từ bác sĩ sẽ giúp kiểm soát tốt tình trạng này, đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện cho bé.

Tiêm vắc xin không chỉ bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm mà còn giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin an toàn và hiệu quả với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm. Các tiện ích vượt trội tại Long Châu như cơ sở vật chất đạt chuẩn, dịch vụ nhanh chóng sẽ đảm bảo sự an tâm cho phụ huynh. Đặt lịch hẹn ngay qua số hotline miễn phí 18006928.