Vào những thời điểm giao mùa hay khi thời tiết thay đổi thất thường, các bệnh lý hô hấp như viêm họng dễ dàng tấn công cả người lớn lẫn trẻ nhỏ. Một trong những biểu hiện điển hình là sốt viêm họng, khiến nhiều người bối rối khi chăm sóc bản thân hoặc con trẻ. Mặc dù cùng một nguyên nhân, nhưng các dấu hiệu và phản ứng của cơ thể ở hai độ tuổi này lại có nhiều điểm khác biệt. Hiểu đúng để phân biệt sẽ giúp phát hiện bệnh sớm, có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả hơn.
Phân biệt sốt viêm họng ở người lớn và trẻ em
Viêm họng là một bệnh lý rất phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ đến người trưởng thành, đặc biệt là trong những thời điểm giao mùa hoặc thời tiết lạnh, khô như mùa đông. Bệnh có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc đi kèm với các tình trạng viêm nhiễm khác như viêm amidan, viêm VA, viêm mũi, viêm xoang,...
Nguyên nhân chính gây ra viêm họng thường liên quan đến nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn. Một số loại virus thường gặp bao gồm: Adenovirus, virus cúm, virus sởi,... Trong khi đó, các loại vi khuẩn có thể gây viêm họng thường là liên cầu khuẩn, phế cầu khuẩn, tụ cầu vàng,… Ngoài ra, những yếu tố kích thích từ môi trường như khói thuốc lá, bụi bẩn, dị ứng kéo dài, phòng ngủ bí bách, nhiệt độ không phù hợp hoặc không khí ô nhiễm cũng có thể khiến niêm mạc họng bị tổn thương và dẫn đến viêm.

Một trong những triệu chứng điển hình nhất của viêm họng là sốt. Cả người lớn và trẻ nhỏ khi bị viêm họng đều có thể sốt với nhiều mức độ khác nhau. Người bệnh có thể sốt nhẹ khoảng 38°C hoặc sốt cao trên 39°C, kèm theo cảm giác ớn lạnh, đau đầu, đau mỏi cơ thể, chán ăn và mệt mỏi. Cổ họng sẽ đau rõ rệt, đặc biệt là khi nuốt, kể cả khi nuốt nước bọt hay thức ăn mềm. Cơn đau đôi khi lan lên tai. Ngoài ra, người bệnh có thể xuất hiện thêm triệu chứng ho, khàn tiếng, sưng đau các hạch vùng cổ hoặc góc hàm.
Ở trẻ nhỏ, việc phát hiện viêm họng có thể khó khăn hơn do trẻ chưa thể diễn đạt cảm giác của mình. Cha mẹ cần chú ý khi trẻ có biểu hiện sốt cao kèm theo bỏ bú, bú ít, quấy khóc, ngủ không ngon, thường xuyên há miệng khi ngủ hoặc có biểu hiện khó chịu kéo dài. Những dấu hiệu này dễ bị nhầm lẫn với tình trạng trẻ mọc răng nên cần theo dõi kỹ và cho trẻ đi khám nếu triệu chứng không cải thiện.
Việc sớm nhận biết nguyên nhân và biểu hiện của sốt viêm họng sẽ giúp người bệnh được điều trị đúng cách, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục.
Hướng dẫn xử lý khi bị sốt viêm họng ở cả trẻ nhỏ và người lớn
Hướng dẫn xử lý khi bị sốt viêm họng ở cả trẻ nhỏ và người lớn giúp giảm nhanh các triệu chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục.
Xử lý sốt viêm họng ở trẻ nhỏ
Khi trẻ bị sốt do viêm họng, điều quan trọng đầu tiên là cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và xác định nguyên nhân gây bệnh. Tùy vào tình trạng viêm họng là do virus hay vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau hoặc kháng sinh phù hợp.
Tại nhà, cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách để hỗ trợ quá trình điều trị:
- Cho trẻ uống thuốc đúng liều, đúng giờ theo đơn của bác sĩ.
- Khuyến khích trẻ uống nhiều nước, nhất là nước ấm, để làm dịu cổ họng và hỗ trợ hạ sốt tự nhiên.
- Chườm ấm hoặc lau người bằng nước ấm khi trẻ sốt cao hoặc ra nhiều mồ hôi.
- Giữ ấm vùng cổ, ngực và mũi họng cho trẻ, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi trời lạnh.
- Vệ sinh họng hàng ngày bằng cách cho trẻ súc miệng với nước muối sinh lý, nếu trẻ đủ lớn để thực hiện.
- Với trẻ còn bú mẹ, nên cho trẻ bú nhiều hơn để bổ sung nước và dinh dưỡng.

Nếu trẻ đã được dùng kháng sinh mà sau 24 - 48 giờ vẫn không cải thiện, có dấu hiệu sốt cao liên tục, bỏ ăn hoặc quấy khóc nhiều, cần đưa trẻ đến bệnh viện để được theo dõi kỹ hơn và điều chỉnh phương pháp điều trị.
Xử lý sốt viêm họng ở người lớn
Dù là người trưởng thành, khỏe mạnh, khi bị sốt viêm họng cũng không nên chủ quan. Viêm họng nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng như viêm amidan, viêm tai giữa, viêm xoang hoặc thấp tim (nếu do liên cầu khuẩn nhóm A gây ra).
Người lớn nên đến bác sĩ để được kê đơn thuốc phù hợp, đặc biệt là khi có sốt cao, đau họng dữ dội, mệt mỏi kéo dài hoặc có dấu hiệu sưng hạch cổ. Trong quá trình điều trị:
- Dùng thuốc đúng chỉ dẫn, không tự ý ngưng thuốc khi thấy đỡ.
- Tái khám nếu sau vài ngày điều trị triệu chứng không cải thiện.
- Nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế nói nhiều và giữ ấm cơ thể.
- Ăn uống đủ chất, bổ sung rau xanh, trái cây, vitamin C và uống nhiều nước để hỗ trợ sức đề kháng và giúp bệnh mau khỏi.
Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp người bệnh, dù là trẻ em hay người lớn, nhanh chóng vượt qua giai đoạn sốt viêm họng một cách an toàn và hiệu quả.

Những điều cần lưu ý khi bị sốt do viêm họng
Sốt là một trong những triệu chứng điển hình khi cơ thể phản ứng với tình trạng viêm họng. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà thời gian và mức độ nghiêm trọng của sốt viêm họng có thể khác nhau.
Nếu viêm họng do virus gây ra thường là các loại virus cảm cúm như Adenovirus, virus cúm, sởi,… thì các triệu chứng sốt và đau họng thường tự thuyên giảm sau khoảng 3 - 5 ngày. Người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi, uống nhiều nước, giữ ấm cơ thể và dùng thuốc hạ sốt nếu cần thiết theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tuy nhiên, nếu nguyên nhân là vi khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A bệnh thường nghiêm trọng hơn và cần được điều trị bằng kháng sinh đúng phác đồ. Trong trường hợp không điều trị sớm hoặc điều trị sai cách, tình trạng viêm họng có thể kéo dài quá 10 ngày và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm ở tuần thứ hai hoặc ba. Một số biến chứng thường gặp gồm:
- Áp xe quanh amidan hoặc thành họng (đặc biệt ở trẻ từ 1 - 2 tuổi).
- Viêm tai giữa, viêm xoang cấp.
- Viêm phổi, viêm thanh khí phế quản.
- Các biến chứng nặng như viêm thận, viêm khớp, viêm cơ tim, nhiễm trùng huyết, hoặc sốc nhiễm độc.
Những biến chứng này không chỉ khó điều trị mà còn có thể đe dọa đến tính mạng, nhất là ở trẻ nhỏ. Do đó, việc phát hiện sớm và xử lý kịp thời khi bị sốt viêm họng là vô cùng quan trọng.
Để phòng ngừa hiệu quả, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:
- Vệ sinh răng miệng đúng cách: Đánh răng 2 lần/ngày, súc họng bằng nước muối loãng.
- Rửa tay sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài để hạn chế hít phải bụi bẩn, khói xe.
- Tránh uống nước quá lạnh hoặc quá nóng để bảo vệ lớp niêm mạc họng.
- Điều chỉnh nhiệt độ máy lạnh ở mức dễ chịu (khoảng 26 - 28°C), không để gió thổi trực tiếp vào mặt hoặc vùng cổ.
- Đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin theo khuyến nghị.
- Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin, luyện tập thể dục nhẹ nhàng để tăng sức đề kháng.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin phân biệt sốt viêm họng ở người lớn và trẻ em. Việc phân biệt rõ sẽ giúp phụ huynh và người bệnh chủ động hơn trong theo dõi tình trạng sức khỏe, đồng thời tránh được những sai lầm trong quá trình điều trị. Quan trọng hơn cả, hãy đưa trẻ hoặc người bệnh đến cơ sở y tế khi sốt kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường để được thăm khám và điều trị kịp thời. Chủ động chăm sóc đúng cách chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.