Nổi mề đay sau sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý an toàn

Khoảng thời gian sau sinh là giai đoạn nhạy cảm với nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần của người mẹ. Trong đó, tình trạng nổi mề đay sau sinh là một vấn đề thường gặp nhưng lại ít được quan tâm đúng mức. Những nốt mẩn đỏ, ngứa ngáy xuất hiện trên da không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng chăm sóc bé của mẹ. Vậy vì sao lại bị nổi mề đay sau sinh, cách nhận biết và xử lý như thế nào để đảm bảo an toàn? Cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Nổi mề đay sau sinh là gì?

Nổi mề đay là phản ứng dị ứng trên da với biểu hiện là các nốt mẩn đỏ, ngứa, sưng tấy. Với phụ nữ sau sinh, tình trạng này thường xảy ra trong vài tuần hoặc vài tháng đầu sau khi sinh, do sự thay đổi nội tiết tố, hệ miễn dịch yếu đi và một số yếu tố môi trường tác động.

Theo chuyên trang y tế Mayo Clinic, nổi mề đay có thể được kích hoạt bởi nhiều yếu tố và thường không xác định rõ nguyên nhân cụ thể. Hiện chưa có con số thống kê chính xác về tỷ lệ nổi mề đay sau sinh, nhưng đây là tình trạng có thể gặp do thay đổi miễn dịch và nội tiết.

Nguyên nhân gây nổi mề đay sau sinh

Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn chủ động phòng tránh và điều trị phù hợp. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

Thay đổi nội tiết tố

Sau khi sinh, cơ thể người mẹ trải qua sự thay đổi hormone estrogen và progesterone. Điều này khiến hệ miễn dịch hoạt động bất thường, dễ phản ứng quá mức với các tác nhân bình thường như thức ăn, thời tiết hoặc chất tẩy rửa.

Căng thẳng và rối loạn tâm lý

Phụ nữ sau sinh thường chịu nhiều áp lực từ việc chăm sóc con, mất ngủ kéo dài, và thay đổi vai trò trong gia đình. Căng thẳng kéo dài có thể là yếu tố kích hoạt nổi mề đay sau sinh.

Dị ứng thực phẩm hoặc thuốc

Một số loại thức ăn như hải sản, sữa bò, trứng gà hoặc các loại thuốc (bao gồm cả thuốc lợi sữa, giảm đau sau sinh) có thể gây phản ứng dị ứng dẫn đến nổi mề đay.

Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus

Cơ thể mẹ sau sinh còn yếu nên dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, virus. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến mề đay mạn tính.

Các yếu tố khác

Thời tiết thay đổi, sử dụng mỹ phẩm không phù hợp, tiếp xúc với chất tẩy rửa mạnh… đều có thể là tác nhân gây nổi mề đay sau sinh.

Dấu hiệu nhận biết nổi mề đay sau sinh

Các dấu hiệu có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, với mức độ nhẹ hoặc nặng tùy cơ địa:

• Xuất hiện các nốt mẩn đỏ hoặc mảng sưng trên da, thường ở tay, chân, bụng hoặc lưng.
• Ngứa dữ dội, đặc biệt vào ban đêm.
• Có thể kèm theo cảm giác nóng rát, châm chích.
• Trong trường hợp nặng, có thể kèm sưng môi, mí mắt hoặc khó thở (cần cấp cứu ngay).

Lưu ý: Nếu nổi mề đay sau sinh kéo dài trên 6 tuần, hoặc tái phát liên tục, mẹ nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.

Nổi mề đay sau sinh có ảnh hưởng đến em bé không?

Đây là thắc mắc của rất nhiều mẹ. Câu trả lời là nổi mề đay sau sinh không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của em bé, trừ khi mẹ sử dụng thuốc điều trị không đúng chỉ định.

Tuy nhiên, tình trạng ngứa ngáy kéo dài có thể làm mẹ mệt mỏi, mất ngủ, dẫn đến suy giảm chất lượng sữa và ảnh hưởng đến khả năng chăm sóc bé. Ngoài ra, nếu mẹ đang cho con bú và dùng thuốc chống dị ứng, cần có sự tư vấn của bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến nguồn sữa.

Cách xử lý nổi mề đay sau sinh an toàn và hiệu quả

Nổi mề đay sau sinh tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây nhiều phiền toái, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của mẹ. Để cải thiện tình trạng này một cách an toàn, mẹ cần áp dụng đúng phương pháp xử lý và chăm sóc phù hợp.

Chăm sóc tại nhà

Dưới đây là một số cách đơn giản, an toàn và dễ thực hiện mà mẹ có thể áp dụng hàng ngày:

• Giữ da sạch và khô: Tắm bằng nước ấm, tránh nước nóng. Sử dụng sữa tắm dịu nhẹ, không có hương liệu.
• Tránh gãi: Dù rất ngứa, nhưng gãi nhiều có thể làm tổn thương da, dễ nhiễm trùng.
• Chườm lạnh: Có thể giảm cảm giác ngứa và sưng tấy.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Tránh thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, đồ cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn.
• Uống đủ nước và ngủ đủ giấc: Tăng cường sức đề kháng.

Thực hiện đều đặn những thói quen này không chỉ giúp giảm nhanh triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu mà còn hỗ trợ mẹ lấy lại thể trạng và làn da khỏe mạnh sau sinh.

Sử dụng thuốc

Nếu các biện pháp tại nhà không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định:

• Thuốc kháng histamin: Giúp giảm ngứa, sưng.
• Thuốc bôi ngoài da: Giảm viêm, giảm ngứa (kem chứa corticoid nhẹ, thuốc mỡ tự nhiên).
• Trong trường hợp nặng: Có thể cần dùng thuốc chống viêm đường uống, tuy nhiên phải thận trọng trong giai đoạn cho con bú.

Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị nổi mề đay sau sinh nếu chưa tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên đến cơ sở y tế khi:

• Nổi mề đay kéo dài trên 7 ngày, tái phát thường xuyên.
• Mẩn ngứa lan rộng, ảnh hưởng đến hô hấp, tim mạch (đau ngực, sưng họng, khó thở).
• Sử dụng thuốc tại nhà không hiệu quả.
• Cần tư vấn thuốc phù hợp khi đang cho con bú.

Phòng ngừa nổi mề đay sau sinh như thế nào?

• Chăm sóc da đúng cách: Tránh xà phòng hoặc sản phẩm chứa hóa chất mạnh.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Tăng rau xanh, trái cây, tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ: Tránh bụi, lông thú cưng, nấm mốc.
• Hạn chế căng thẳng: Tập thiền, yoga nhẹ nhàng, ngủ đủ giấc.
• Tiêm ngừa đầy đủ: Một số trường hợp dị ứng da có liên quan đến rối loạn miễn dịch, việc tiêm vắc xin đúng lịch sẽ giúp nâng cao sức đề kháng.

Nổi mề đay sau sinh là hiện tượng không hiếm gặp và có thể được kiểm soát tốt nếu mẹ hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý đúng đắn. Việc chăm sóc da, điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và chủ động tìm kiếm sự tư vấn y tế là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.

Nếu bạn đang lo lắng về các biểu hiện sau sinh, bao gồm cả các dấu hiệu da liễu như nổi mề đay, hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được các chuyên gia y tế tư vấn và hỗ trợ. Tại đây, bạn sẽ được hướng dẫn đầy đủ về lịch tiêm chủng sau sinh cho mẹ và bé.