Ghẻ mủ là gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Khi những cơn ngứa râm ran của bệnh ghẻ thông thường không được điều trị hoặc bị gãi quá nhiều, cánh cửa sẽ mở ra cho vi khuẩn xâm nhập, biến những nốt sẩn đơn thuần thành ghẻ mủ. Tình trạng này không chỉ khiến người bệnh đau đớn, khó chịu hơn mà còn làm phức tạp quá trình điều trị. Ghẻ mủ không chỉ là vấn đề da liễu đơn thuần mà còn là dấu hiệu của việc nhiễm trùng thứ phát cần được xử lý khẩn cấp. Hãy cùng tìm hiểu về những dấu hiệu đặc trưng của ghẻ mủ, các yếu tố nguy cơ và những phương pháp điều trị qua bài viết dưới đây.

Ghẻ mủ là gì?

Ghẻ mủ là một dạng bệnh da liễu do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra, loại ký sinh trùng có khả năng đào đường hầm và ký sinh trong lớp thượng bì của da. Đây là bệnh lý ngoài da khá phổ biến, thường gặp ở những cộng đồng đông đúc, điều kiện vệ sinh kém hoặc môi trường, nguồn nước bị ô nhiễm. Bệnh dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân.

Khi mắc ghẻ mủ, bệnh nhân thường xuất hiện triệu chứng sau 1-2 tuần kể từ khi bị nhiễm ký sinh trùng. Các biểu hiện đặc trưng bao gồm: Ngứa dữ dội, nhất là về đêm hoặc khi trời nóng; sự xuất hiện các đường hầm ngoằn ngoèo màu trắng xám ở kẽ tay, kẽ chân, cổ tay; các nốt mụn mủ hoặc mụn nước ở các vị trí như nách, mông, quanh rốn, cùi tay. Nếu cào gãi mạnh, các nốt này dễ vỡ, gây chảy dịch mủ, hình thành sẹo thâm hoặc mảng mề đay.

Nếu không điều trị kịp thời, ghẻ mủ có thể tiến triển nặng, gây bội nhiễm, viêm da mạn tính hoặc biến chứng eczema, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe làn da.

Nguyên nhân gây bệnh ghẻ mủ

Ghẻ mủ là bệnh lý da liễu dễ lây lan trong cộng đồng, đặc biệt ở những nơi có điều kiện sinh hoạt kém. Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh giúp người dân chủ động phòng ngừa và hạn chế lây nhiễm. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

• Lây trực tiếp qua tiếp xúc gần: Ký sinh trùng Sarcoptes scabiei có thể truyền từ người bệnh sang người lành thông qua các hành vi tiếp xúc thân mật như bắt tay, ôm ấp, nằm chung giường hay quan hệ tình dục. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường gặp trong phạm vi gia đình hoặc cộng đồng nhỏ.
• Lây gián tiếp qua đồ dùng cá nhân: Việc sử dụng chung quần áo, chăn gối, màn, khăn tắm, chiếu hoặc các vật dụng cá nhân khác với người mắc ghẻ mủ làm tăng nguy cơ lây truyền ký sinh trùng sang da người khỏe mạnh.
• Môi trường sống đông đúc, vệ sinh kém: Các khu vực có mật độ dân cư cao và điều kiện vệ sinh hạn chế như ký túc xá, doanh trại, nhà trẻ, trại giam, bệnh viện là nơi ký sinh trùng dễ phát tán và lây lan mạnh.

Dấu hiệu nhận biết ghẻ mủ

Ghẻ mủ là một thể lâm sàng nặng của bệnh ghẻ, do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra và có biểu hiện đặc trưng bởi tình trạng bội nhiễm vi khuẩn trên nền tổn thương ghẻ. Dưới đây là những dấu hiệu đặc trưng của ghẻ mủ:

• Ngứa dữ dội, đặc biệt về đêm: Bệnh nhân thường xuất hiện ngứa rát dai dẳng, tăng lên rõ rệt về ban đêm do ký sinh trùng hoạt động mạnh, khiến giấc ngủ bị gián đoạn, ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày.
• Tổn thương da đặc hiệu: Xuất hiện các đường hang ngoằn ngoèo, dài vài milimet, màu trắng xám hoặc hơi nâu, thường thấy ở các vùng kẽ tay, kẽ chân, cổ tay, bẹn, quanh rốn, nơi da mỏng, dễ xâm nhập.
• Mụn mủ và mụn nước: Tại vị trí ký sinh trùng xâm nhập, tổn thương tiến triển thành các mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ, dễ vỡ khi cào gãi, gây rỉ dịch vàng, tạo điều kiện cho vi khuẩn bội nhiễm.
• Vết loét, chàm hóa: Khi gãi nhiều, vùng da tổn thương có thể loét, đóng vảy, để lại sẹo thâm hoặc mảng chàm hóa nếu không được điều trị kịp thời.
• Tổn thương lan tỏa: Ở những trường hợp nặng hoặc suy giảm miễn dịch, tổn thương có thể lan rộng khắp cơ thể, gây biến chứng viêm mô tế bào, nhiễm trùng huyết.

Điều trị ghẻ mủ

Ghẻ mủ là thể nặng của bệnh ghẻ do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra, thường kèm theo tình trạng bội nhiễm vi khuẩn. Vì vậy, việc điều trị cần phối hợp nhiều biện pháp nhằm tiêu diệt ký sinh trùng, kiểm soát nhiễm khuẩn và ngăn ngừa lây lan.

• Thuốc diệt ký sinh trùng tại chỗ: Sử dụng các thuốc bôi chứa permethrin 5%, benzyl benzoate 25%, crotamiton 10% hoặc lưu huỳnh mỡ 5-10% theo hướng dẫn của bác sĩ. Thuốc thường được bôi toàn thân (trừ vùng mặt) và lặp lại sau 5-7 ngày để diệt hết ký sinh trùng và trứng.
• Thuốc uống diệt ký sinh trùng: Trong trường hợp nặng hoặc khó kiểm soát, bác sĩ có thể chỉ định ivermectin đường uống với liều thích hợp để tiêu diệt Sarcoptes scabiei hiệu quả hơn.
• Điều trị nhiễm khuẩn kèm theo: Khi có mụn mủ, viêm loét hoặc dấu hiệu bội nhiễm, cần phối hợp kháng sinh tại chỗ hoặc đường uống (như cephalexin, cloxacillin…) để kiểm soát vi khuẩn.
• Kiểm soát triệu chứng ngứa: Thuốc kháng histamin đường uống (loratadin, cetirizin…) được dùng nhằm giảm ngứa, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
• Vệ sinh và phòng lây lan: Giặt, phơi nắng hoặc luộc quần áo, chăn ga, khăn tắm của người bệnh để tiêu diệt ký sinh trùng. Điều trị đồng thời cho các thành viên sống chung hoặc có tiếp xúc gần để tránh tái nhiễm.
• Theo dõi tái khám: Người bệnh cần tái khám định kỳ theo hẹn để bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ khi cần thiết.

Ghẻ mủ có nguy hiểm không?

Ghẻ mủ là bệnh da liễu do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra, không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Các nốt mụn mủ dễ vỡ gây bội nhiễm, viêm da lan rộng và thậm chí viêm cầu thận cấp. Bệnh lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp, đặc biệt ở môi trường đông người. Vì vậy, ghẻ mủ không chỉ là bệnh ngoài da thông thường mà cần được thăm khám, điều trị sớm để tránh biến chứng.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh ghẻ mủ, từ đó chủ động nhận diện các dấu hiệu, nắm được nguyên nhân gây bệnh cũng như áp dụng các biện pháp điều trị, phòng ngừa hiệu quả. Nếu nghi ngờ mắc ghẻ mủ, bạn nên đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.