Những thông tin quan trọng về niêm mạc tử cung chị em cần biết

Không ít chị em phụ nữ chỉ chú ý đến chu kỳ kinh nguyệt mà ít khi quan tâm đến yếu tố nền tảng đứng sau - niêm mạc tử cung. Dù không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng lớp niêm mạc mỏng manh này lại nắm giữ vai trò quyết định trong việc duy trì kinh nguyệt đều đặn và khả năng sinh sản khỏe mạnh. 

Niêm mạc tử cung

Niêm mạc tử cung đóng vai trò trung tâm trong chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản của phụ nữ. Dù chỉ là một lớp mô mỏng bên trong tử cung, nhưng chính sự thay đổi định kỳ của nó lại phản ánh sức khỏe sinh lý và nội tiết nữ giới. Chị em cần tìm hiểu rõ về đặc điểm, vị trí và cấu trúc của niêm mạc tử cung.

Niêm mạc tử cung là gì?

Niêm mạc tử cung, hay còn gọi là nội mạc tử cung, là lớp niêm mạc lót bên trong lòng tử cung, có vai trò chuẩn bị điều kiện lý tưởng để trứng thụ tinh làm tổ và phát triển thành thai nhi. Mỗi chu kỳ kinh nguyệt, dưới tác động của hormone buồng trứng, lớp này sẽ dày lên. Nếu không có thai, lớp niêm mạc sẽ bong ra, tạo thành máu kinh và đánh dấu chu kỳ mới.

Theo các chuyên gia sản phụ khoa, niêm mạc tử cung nhạy cảm với sự điều chỉnh của hormone estrogen và progesterone. Bất kỳ sự rối loạn nào trong hoạt động nội tiết hoặc tổn thương mô niêm mạc đều có thể dẫn đến các vấn đề phụ khoa như lạc nội mạc tử cung, tăng sản hoặc ung thư niêm mạc tử cung.

Niêm mạc tử cung nằm ở đâu?

Niêm mạc tử cung nằm ở lớp trong cùng của thành tử cung - một cơ quan rỗng có hình quả lê nằm ở vùng chậu. Đây là lớp mô tiếp xúc trực tiếp với lòng tử cung và chính là nơi phôi thai sẽ bám vào nếu quá trình thụ tinh diễn ra thành công.

Độ dày của lớp niêm mạc này thay đổi theo từng giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt và độ tuổi sinh sản. Bé gái trước dậy thì hay phụ nữ sau mãn kinh thường có niêm mạc mỏng và ít biến động. Ngược lại, ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, niêm mạc tử cung thay đổi liên tục theo chu kỳ hormon mỗi tháng.

Cấu tạo của niêm mạc tử cung

Về mặt cấu trúc, niêm mạc tử cung gồm hai lớp chính:

• Lớp đáy (basalis): Đây là lớp sâu nhất, bám chặt vào cơ tử cung và đóng vai trò nền móng. Lớp đáy không bị bong ra trong kỳ kinh nguyệt, mà luôn tồn tại để tái tạo lớp niêm mạc mới sau mỗi chu kỳ.
• Lớp chức năng (functionalis): Lớp trên cùng, chịu sự thay đổi rõ rệt theo nội tiết. Chính lớp này sẽ dày lên để chuẩn bị đón phôi thai. Khi không có sự thụ tinh, lớp chức năng bong tróc và bị đẩy ra ngoài cùng với máu kinh.

Trong giai đoạn trước rụng trứng, tuyến nội mạc và mạch máu tăng sinh mạnh mẽ, giúp niêm mạc trở nên dày, giàu dinh dưỡng, hỗ trợ việc làm tổ và nuôi dưỡng thai sớm. Nếu không có thai, hormone giảm, niêm mạc bong ra và chu kỳ bắt đầu lại.

Độ dày của niêm mạc tử cung bình thường 

Độ dày của lớp niêm mạc là một chỉ số sinh học quan trọng trong đánh giá sức khỏe sinh sản của nữ giới. Lớp niêm mạc này không chỉ là nơi phôi thai bám vào làm tổ, mà còn có nhiệm vụ nuôi dưỡng thai nhi trong giai đoạn đầu trước khi nhau thai hình thành hoàn chỉnh.

Ngoài ra, chính sự bong tróc của lớp niêm mạc này - khi không có sự thụ thai xảy ra - sẽ tạo nên kinh nguyệt hàng tháng. Bởi vậy, theo dõi sự thay đổi độ dày niêm mạc tử cung giúp bác sĩ hiểu được tình trạng nội tiết, chu kỳ rụng trứng cũng như tiềm năng sinh sản của người phụ nữ.

Độ dày niêm mạc tử cung theo từng giai đoạn của chu kỳ

Niêm mạc tử cung sẽ thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt:

• Ngay sau kỳ kinh nguyệt: Lúc này niêm mạc mỏng nhất, chỉ từ 3 - 4 mm do lớp chức năng vừa bị bong ra.
• Giữa chu kỳ - giai đoạn rụng trứng: Dưới tác động của estrogen, niêm mạc dày lên, đạt khoảng 8 - 12 mm, đây là giai đoạn tối ưu để phôi thai làm tổ nếu có thụ tinh.
• Cuối chu kỳ (trước kỳ kinh mới): Thông thường đạt khoảng 10 - 14 mm, sẵn sàng cho việc làm tổ hoặc sẽ bong ra nếu không có thai. Độ dày lý tưởng để thụ thai: Khoảng 7 – 12 mm được coi là độ dày lý tưởng cho quá trình làm tổ của phôi thai.

Niêm mạc tử cung dày hay mỏng có ý nghĩa gì?

Độ dày mỏng của niêm mạc tử cung sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng thụ thai cũng như các bệnh lý:

• Niêm mạc tử cung mỏng: Khi độ dày duy trì dưới 7 - 8 mm, khả năng thụ thai sẽ giảm đi đáng kể. Lớp mô quá mỏng không đủ điều kiện để phôi bám vào và phát triển. Thậm chí nếu quá trình làm tổ diễn ra, thai cũng khó phát triển khỏe mạnh do thiếu dưỡng chất từ máu nuôi niêm mạc.
• Niêm mạc tử cung dày: Khi niêm mạc vượt quá 20 mm, đây là dấu hiệu bất thường. Thường gặp ở phụ nữ bị rối loạn nội tiết, đa nang buồng trứng, rong kinh hoặc vô kinh. Lớp niêm mạc dày quá mức làm mất cân bằng nội tiết, gây trở ngại cho quá trình phóng noãn và thụ thai.

Trong thai kỳ, niêm mạc thay đổi ra sao?

Nếu quá trình thụ thai diễn ra thành công, dưới tác động của hormone thai kỳ, lớp niêm mạc tử cung tiếp tục dày lên và chuyển thành màng rụng - cấu trúc giúp bảo vệ và nuôi dưỡng thai nhi trong giai đoạn đầu. Nhờ vào sự thay đổi này, phôi thai được giữ lại và phát triển ổn định trong lòng tử cung.

Cách giữ niêm mạc tử cung luôn khỏe mạnh

Lớp niêm mạc tử cung dày vừa đủ, phát triển đúng chu kỳ là điều kiện quan trọng để thụ thai và nuôi dưỡng thai nhi. Để hỗ trợ điều này, chị em nên:

• Tập thể dục đều đặn: Giúp máu lưu thông tốt đến tử cung, hỗ trợ niêm mạc phát triển khỏe mạnh.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giúp cân bằng hormone nội tiết, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
• Ăn uống lành mạnh: Ưu tiên rau xanh, trái cây, ngũ cốc, hạn chế đồ chế biến sẵn, chất kích thích.
• Giữ tinh thần thoải mái: Tránh căng thẳng để nội tiết không bị rối loạn.
• Khám phụ khoa định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề ảnh hưởng đến tử cung và khả năng sinh sản.

Niêm mạc tử cung tuy là một lớp mô mỏng nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Việc hiểu rõ về cấu tạo, chức năng và những yếu tố ảnh hưởng đến độ dày của niêm mạc sẽ giúp chị em chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, đặc biệt là khi có kế hoạch mang thai. Hãy duy trì lối sống lành mạnh, theo dõi chu kỳ kinh nguyệt đều đặn và khám phụ khoa định kỳ để đảm bảo lớp niêm mạc tử cung luôn ở trạng thái khỏe mạnh, sẵn sàng cho quá trình thụ thai và thai kỳ an toàn.

Một lớp niêm mạc tử cung khỏe mạnh không chỉ hỗ trợ trứng đã thụ tinh làm tổ thuận lợi mà còn góp phần duy trì thai kỳ an toàn. Tiêm vắc xin đầy đủ trước khi mang thai giúp tăng cường sức đề kháng, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng - yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng niêm mạc tử cung. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói tiêm tiền thai sản chính hãng, an toàn, được tư vấn bởi đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm. Gọi 1800 6928 để được hỗ trợ đặt lịch tiêm phù hợp.