Những dấu hiệu rụng trứng khi đang cho con bú

Nhiều bà mẹ sau sinh thường thắc mắc: “Liệu mình có thể mang thai khi vẫn đang cho con bú?” Câu trả lời là có, bởi rụng trứng vẫn có thể xảy ra dù kinh nguyệt chưa trở lại đều đặn. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu rụng trứng khi đang cho con bú sẽ giúp các mẹ có quyết định phù hợp về sức khỏe sinh sản cũng như tránh những thai kỳ ngoài ý muốn. Hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chủ đề này qua bài viết dưới đây.

Việc cho con bú có tác động đến quá trình rụng trứng của mẹ không?

Câu trả lời là có và ảnh hưởng này khá rõ rệt. Từ lâu, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bà mẹ cho con bú thường chậm có kinh và rụng trứng trở lại sau sinh hơn so với những người không cho con bú. Điều này đồng nghĩa với việc khả năng có thai cũng giảm trong thời gian cho con bú, đặc biệt là trong vài tháng đầu.

Tuy nhiên, mỗi người mỗi khác. Thời điểm kinh nguyệt và rụng trứng quay lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, số lần sinh, tần suất và thời lượng cho con bú mỗi ngày. Nói chung, cho con bú càng thường xuyên và lâu dài thì thời gian không rụng trứng càng kéo dài. Bên cạnh đó, ở một số phụ nữ, trứng có thể rụng trước cả khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện và điều này xảy ra phổ biến hơn ở những người không cho con bú. Vì thế, đừng nghĩ rằng chưa có kinh là chưa thể mang thai.

Nguyên nhân chính khiến việc cho con bú ảnh hưởng đến rụng trứng là do hormone prolactin, hormone giúp sản xuất sữa mẹ. Khi mẹ cho con bú, nồng độ prolactin tăng cao và ức chế quá trình rụng trứng. Đây được xem là một biện pháp tránh thai tự nhiên, nhưng không hoàn toàn đáng tin cậy nếu áp dụng lâu dài.

Các chuyên gia khuyến nghị nếu mẹ muốn hoãn mang thai sau sinh, nên cân nhắc sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác như bao cao su. Các phương pháp này an toàn khi đang cho con bú. Một số loại thuốc tránh thai cũng có thể dùng, nhưng cần trao đổi kỹ với bác sĩ vì vẫn còn nhiều tranh cãi về tính phù hợp của chúng trong giai đoạn này.

Tóm lại, cho con bú không chỉ nuôi dưỡng em bé mà còn ảnh hưởng mạnh đến khả năng sinh sản của mẹ, đặc biệt là trong những tháng đầu sau sinh.

Những dấu hiệu rụng trứng khi đang cho con bú

Mặc dù việc cho con bú có thể làm chậm quá trình rụng trứng, nhưng không có nghĩa là nó ngăn rụng trứng hoàn toàn. Trên thực tế, nhiều mẹ bắt đầu rụng trứng trở lại sau 3 – 6 tháng sau sinh, ngay cả khi chưa có kinh. Vậy làm sao để nhận biết? Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy rụng trứng có thể đang quay trở lại, dù bạn vẫn đang cho con bú:

• Dịch nhầy cổ tử cung thay đổi: Mẹ có thể nhận thấy dịch âm đạo trở nên trong, dai và trơn, giống như lòng trắng trứng, đây là dấu hiệu kinh điển của rụng trứng. Nó giúp tinh trùng dễ di chuyển, tăng khả năng thụ thai.
• Nhiệt độ cơ thể tăng nhẹ: Nếu bạn theo dõi nhiệt độ cơ thể khi mới thức dậy, bạn có thể nhận thấy nhiệt độ tăng nhẹ khoảng 0,3 – 0,5°C trong vài ngày liên tiếp. Đây là dấu hiệu cho thấy rụng trứng vừa xảy ra. Lưu ý: Nên dùng nhiệt kế kỹ thuật số và đo vào cùng một thời điểm mỗi sáng để có kết quả chính xác.
• Đau bụng mức độ nhẹ hoặc đau một bên bụng: Một số mẹ cảm thấy đau lâm râm hoặc nhói nhẹ ở bụng dưới, thường chỉ xảy ra ở một bên, một hiện tượng bình thường khi trứng rụng.
• Tăng ham muốn tình dục: Hormone sinh sản thường tăng cao quanh thời điểm rụng trứng. Nếu cảm thấy ham muốn tăng bất thường, có thể đó là cơ thể đang phát tín hiệu "thụ thai"!
• Ngực nhạy cảm hơn: Một số mẹ nhận thấy đau ngực kèm cảm giác tức nhẹ trong giai đoạn rụng trứng. Tuy nhiên, cần phân biệt với cảm giác đau do bé bú.
• Thói quen cho bú thay đổi: Khi rụng trứng quay lại, bạn có thể thấy bé bú thưa hơn hoặc thời gian bú ngắn lại do sự thay đổi hormone ảnh hưởng đến phản xạ tiết sữa.
• Kinh nguyệt đã trở lại: Nếu bắt đầu thấy xuất hiện kinh trở lại, dù chưa đều đặn, thì đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy chu kỳ sinh sản đang hoạt động trở lại. Khi đó, không nên chỉ dựa vào phương pháp cho bú để tránh thai nữa.

Dù đang cho con bú, bạn vẫn có thể rụng trứng và mang thai, nhất là sau vài tháng hậu sản. Nếu chưa muốn có thai sớm, hãy sử dụng thêm các biện pháp tránh thai an toàn, ngay cả khi bạn chưa thấy kinh quay lại.

Sau khi cho con bú bao lâu thì có kinh trở lại?

Sau khi sinh, thời gian kinh nguyệt quay lại của mỗi bà mẹ sẽ khác nhau. Một số phụ nữ có thể có kinh lại chỉ sau vài tháng, trong khi những người khác có thể phải chờ đợi cả năm hoặc lâu hơn. Thời gian này phụ thuộc vào thói quen cho con bú của bé và mức độ nhạy cảm của cơ thể đối với hormone prolactin, hormone giúp kích thích tiết sữa và ức chế quá trình rụng trứng. Vì vậy, khi bạn cho con bú, đặc biệt là cho bú mẹ hoàn toàn, kinh nguyệt sẽ thường bị chậm trở lại.

Kinh nguyệt có thể quay lại khi bé bú ít hơn, khi bạn bắt đầu cho bé uống sữa công thức bổ sung, khi bé ngủ lâu hơn vào ban đêm hoặc khi bé bắt đầu ăn dặm. Tuy nhiên, khi kinh nguyệt trở lại, chu kỳ của bạn có thể không đều, đặc biệt trong những tháng đầu. Điều này hoàn toàn bình thường vì cơ thể vẫn đang thích nghi với việc vừa cho con bú vừa quay lại chu kỳ sinh lý. Thậm chí, bạn có thể không biết rõ mình đã rụng trứng hay chưa, vì có thể rụng trứng trước khi kinh nguyệt xuất hiện.

Nhận biết những dấu hiệu rụng trứng khi đang cho con bú là điều cần thiết để phụ nữ có thể chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản. Dù việc nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm thay đổi nội tiết tố và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, nhưng khả năng rụng trứng và mang thai vẫn hiện hữu. Vì vậy, việc theo dõi cơ thể, lắng nghe những thay đổi và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần là cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.