Sốt về đêm ở trẻ nhỏ có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố như nhiễm siêu vi, viêm đường hô hấp, mọc răng, rối loạn miễn dịch hoặc tác động từ môi trường. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của trẻ mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sốt về đêm, các dấu hiệu nhận biết quan trọng và hướng điều trị hiệu quả, an toàn cho bé yêu.
Trẻ sốt về đêm là gì? Dấu hiệu nhận biết
Sốt về đêm ở trẻ em là tình trạng thân nhiệt tăng cao vào ban đêm, trong khi ban ngày trẻ có thể vẫn sinh hoạt, ăn uống và chơi đùa bình thường. Tình trạng này thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi. Theo định nghĩa y khoa, trẻ được coi là sốt khi nhiệt độ đo ở miệng từ 38°C trở lên (hoặc 38,5°C khi đo hậu môn).
Mặc dù phần lớn các trường hợp sốt lành tính, nhưng nếu không được theo dõi và xử trí kịp thời, sốt cao vào ban đêm có thể dẫn đến các biến chứng như co giật do sốt, đặc biệt ở nhóm trẻ có tiền sử co giật hoặc nhạy cảm thần kinh.

Dấu hiệu nhận biết trẻ sốt về đêm:
- Thân nhiệt tăng cao (trên 37,5°C) vào ban đêm.
- Mặt đỏ bừng, da ấm hoặc nóng.
- Trẻ mệt mỏi, quấy khóc, dễ cáu gắt, ngủ li bì.
- Ngủ không sâu, trằn trọc hoặc thức giấc nhiều lần.
- Ra nhiều mồ hôi khi ngủ.
- Thở nhanh, nhịp tim tăng.
- Trong một số trường hợp có thể kèm co giật, bỏ bú, tiêu chảy, phát ban.
Cha mẹ không nên chủ quan khi trẻ sốt về đêm, đặc biệt nếu tình trạng kéo dài trên 2 - 3 ngày hoặc đi kèm các biểu hiện bất thường. Cha mẹ cần theo dõi sát sao và đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám, xác định nguyên nhân là điều cần thiết để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân trẻ sốt về đêm
Sốt về đêm là một trong những hiện tượng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Đây có thể là phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể hoặc là dấu hiệu cảnh báo một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Nhìn chung, các nguyên nhân gây sốt về đêm ở trẻ được chia thành hai nhóm chính: Không do nhiễm trùng và do nhiễm trùng.
Sốt không do nhiễm trùng
Đây là nhóm nguyên nhân ít nguy hiểm hơn, thường mang tính chất nhất thời và không cần điều trị đặc hiệu, tuy nhiên vẫn cần theo dõi sát để tránh nhầm lẫn với các bệnh lý khởi phát ban đầu.
- Mọc răng: Khi mọc răng, trẻ thường sốt nhẹ kèm theo tình trạng chảy nước miếng, quấy khóc, bỏ bú. Cơn sốt thường kéo dài không quá 48 giờ và không gây ra biến chứng nghiêm trọng.
- Sốt sau tiêm chủng: Trẻ có thể phản ứng với thành phần của vắc xin trong vòng 24-72 giờ sau tiêm. Sốt thường nhẹ, tự hết và không cần dùng kháng sinh.
- Ủ ấm quá mức: Việc mặc quá nhiều lớp quần áo hoặc đắp chăn dày vào ban đêm khiến thân nhiệt trẻ tăng lên bất thường, dễ gây sốt nhẹ và đổ mồ hôi trộm.
- Thay đổi thời tiết: Sự dao động nhiệt độ trong ngày khiến cơ thể trẻ chưa kịp thích nghi, từ đó dễ phát sinh sốt về đêm, đặc biệt ở trẻ có cơ địa nhạy cảm.
- Bệnh lý ác tính: Một số bệnh như ung thư máu, rối loạn huyết học có thể khởi đầu với triệu chứng sốt kéo dài, hay gặp vào chiều tối và ban đêm, kèm theo tình trạng mệt mỏi, sút cân.

Sốt do nhiễm trùng
Đây là nhóm nguyên nhân phổ biến và cần đặc biệt lưu ý vì có thể tiến triển nhanh chóng và đòi hỏi theo dõi sát sao:
- Nhiễm siêu vi hoặc vi khuẩn: Các bệnh lý hô hấp như viêm họng, viêm amidan, cảm cúm,... thường khởi đầu bằng sốt cao, kèm theo ho, nghẹt mũi và mệt mỏi toàn thân.
- Sốt xuất huyết, sởi, sốt phát ban: Các bệnh truyền nhiễm này gây sốt cao kéo dài kèm theo phát ban, xuất huyết dưới da hoặc các biểu hiện toàn thân nặng hơn.
- Viêm phổi, viêm tai giữa: Trẻ thường sốt cao vào ban đêm, có dấu hiệu thở nhanh, khò khè hoặc đau tai, chảy dịch tai, dễ nhầm lẫn với cảm thông thường.
- Nhiễm trùng tiết niệu: Hay gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ với biểu hiện sốt kéo dài, tiểu buốt, tiểu lắt nhắt và có thể có mùi khai bất thường.
- Viêm màng não, nhiễm trùng huyết: Là các bệnh lý nguy hiểm đe dọa tính mạng, thường có biểu hiện sốt cao, nôn, cổ cứng, lừ đừ cần được đưa đi cấp cứu ngay.

Cách điều trị trẻ sốt về đêm
Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý khi trẻ bị sốt về đêm, bởi đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý tiềm ẩn và dễ dẫn đến biến chứng nếu không được can thiệp kịp thời. Việc điều trị cần kết hợp giữa các biện pháp hạ sốt tại nhà và theo dõi sát các biểu hiện lâm sàng, nhằm đảm bảo an toàn và giúp trẻ nhanh chóng hồi phục. Dưới đây là một số cách điều trị trẻ sốt về đêm mà cha mẹ nên tham khảo:
- Theo dõi thân nhiệt thường xuyên: Đo nhiệt độ 15-30 phút/lần trong giai đoạn sốt cao nhằm đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp và phát hiện sớm nguy cơ sốt co giật.
- Chườm ấm hạ sốt: Dùng khăn ấm lau vùng nách, bẹn, trán, tuyệt đối không lau ở vùng ngực. Thay khăn sau mỗi 5-10 phút để duy trì hiệu quả điều nhiệt.
- Sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều: Dùng paracetamol theo cân nặng (10–15mg/kg/lần), cách nhau tối thiểu 4-6 giờ. Ibuprofen có thể được sử dụng cho trẻ trên 6 tháng tuổi. Không nên dùng aspirin cho trẻ em do nguy cơ hội chứng Reye.
- Bổ sung nước và điện giải: Khuyến khích trẻ uống nước, sữa, nước ép trái cây hoặc dung dịch oresol để phòng tránh mất nước do sốt.
- Tạo môi trường nghỉ ngơi thoáng mát: Đảm bảo phòng ngủ có độ thông khí tốt, mặc quần áo mỏng, thấm hút mồ hôi.
- Đưa trẻ đi khám nếu sốt kéo dài: Nếu sốt > 48 giờ hoặc kèm theo co giật, lừ đừ, bỏ bú, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.

Trẻ sốt về đêm là tình trạng khá phổ biến nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu cha mẹ không theo dõi và xử trí kịp thời. Cha mẹ cần luôn theo dõi sát thân nhiệt, quan sát biểu hiện bất thường và không nên chủ quan khi trẻ sốt kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu nguy hiểm. Trong mọi trường hợp nghi ngờ, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và hướng dẫn điều trị đúng cách, giúp bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.