Trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không? Cách cho trẻ uống sữa đúng

Kiết lỵ là một trong những bệnh tiêu chảy cấp thường gặp ở trẻ nhỏ, gây mất nước và suy dinh dưỡng nếu không được chăm sóc đúng cách. Trong đó, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không khiến nhiều gia đình băn khoăn. Hiểu rõ điều này sẽ giúp cha mẹ chăm sóc trẻ tốt hơn, hạn chế biến chứng và rút ngắn thời gian bệnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết, từ cơ chế bệnh đến cách xử lý phù hợp dựa trên các nguồn y khoa đáng tin cậy.

Trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không?

Trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không? Câu trả lời là có, nhưng cần phân biệt giữa sữa mẹ và sữa công thức, đồng thời theo dõi sát sao các triệu chứng để có điều chỉnh kịp thời. Dưới đây là câu trả lời chi tiết:

Đối với sữa mẹ

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho trẻ, đặc biệt trong giai đoạn bệnh. Trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không nếu là sữa mẹ? Câu trả lời là có, và thậm chí nên tiếp tục. Sữa mẹ chứa kháng thể, chất lỏng và các dưỡng chất cần thiết giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, bù nước và nhanh hồi phục. Các nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến khích duy trì bú mẹ ngay cả khi trẻ bị tiêu chảy hoặc kiết lỵ, vì điều này giúp giảm nguy cơ mất nước và suy dinh dưỡng.

Đối với sữa công thức

Với trẻ dùng sữa công thức, một số bé có thể gặp tình trạng không dung nạp lactose tạm thời khi bị kiết lỵ, do tổn thương niêm mạc ruột làm giảm khả năng tiêu hóa đường lactose trong sữa. Điều này có thể gây đầy bụng, tiêu chảy nặng hơn hoặc khó chịu. Trong trường hợp này, cha mẹ nên:

• Theo dõi phản ứng của trẻ khi uống sữa công thức.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ để chuyển sang sữa không chứa lactose hoặc sữa thủy phân (dễ tiêu hóa hơn) trong thời gian trẻ bị bệnh.
• Nếu trẻ vẫn dung nạp tốt, có thể tiếp tục sử dụng sữa công thức.

Tại sao dinh dưỡng, đặc biệt là sữa, lại quan trọng khi trẻ bị kiết lỵ?

Dinh dưỡng đóng vai trò cốt lõi trong việc hỗ trợ trẻ hồi phục khi bị kiết lỵ. Việc duy trì cung cấp sữa phù hợp mang lại nhiều lợi ích, nhưng ngừng sữa không đúng cách có thể gây ra những nguy cơ nghiêm trọng.

Nguy cơ khi trẻ bỏ sữa

Trẻ ngừng uống sữa đột ngột có thể đối mặt với nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện như:

• Mất nguồn năng lượng chính: Sữa là nguồn cung cấp năng lượng và dưỡng chất quan trọng, đặc biệt với trẻ nhỏ. Việc ngừng sữa hoàn toàn có thể khiến trẻ thiếu hụt năng lượng, dẫn đến suy dinh dưỡng.
• Tăng nguy cơ sụt cân: Trẻ bị kiết lỵ thường mất nước và chất dinh dưỡng qua phân. Nếu không được bổ sung đầy đủ, trẻ dễ sụt cân và chậm phục hồi.
• Ảnh hưởng lâu dài: Thiếu dinh dưỡng trong giai đoạn bệnh có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến trẻ dễ mắc bệnh khác.

Lợi ích của việc tiếp tục cho trẻ dùng sữa

Duy trì thói quen uống sữa đều đặn mang lại nhiều lợi ích thiết thực, giúp trẻ phục hồi nhanh chóng và nâng cao sức đề kháng:

• Bù nước và điện giải: Sữa, đặc biệt là sữa mẹ, cung cấp chất lỏng giúp bù lại lượng nước mất do tiêu chảy.
• Đảm bảo dưỡng chất: Sữa chứa protein, vitamin và khoáng chất cần thiết để duy trì sự phát triển và hỗ trợ quá trình hồi phục.
• Tăng cường miễn dịch: Sữa mẹ chứa các kháng thể giúp trẻ chống lại vi khuẩn và virus gây kiết lỵ, chẳng hạn như Shigella hoặc Entamoeba histolytica.

Vì vậy, việc duy trì sữa trong chế độ ăn của trẻ là rất quan trọng, miễn là được thực hiện đúng cách.

Cách cho trẻ uống sữa đúng cách khi bị kiết lỵ

Để đảm bảo trẻ nhận được lợi ích từ sữa mà không làm tình trạng kiết lỵ nặng thêm, cha mẹ cần áp dụng các biện pháp sau:

Đối với trẻ bú mẹ

Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng quan trọng, dưới đây là một vài điều mà các mẹ cần lưu ý:

• Tiếp tục cho bú thường xuyên: Chia thành nhiều cữ nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và cần duy trì đều đặn.
• Không ngừng bú mẹ: Nhiều cha mẹ lo lắng rằng bú mẹ sẽ làm tiêu chảy nặng hơn, nhưng điều này không đúng. Sữa mẹ dễ tiêu hóa và hỗ trợ trẻ vượt qua bệnh nhanh hơn.

Đối với trẻ uống sữa công thức

Trẻ dùng sữa công thức cũng cần được điều chỉnh cách cho bú để hỗ trợ tiêu hóa và phục hồi tốt hơn:

• Trẻ dưới 4 tháng tuổi: Nếu buộc phải sử dụng sữa công thức khi bị tiêu chảy kéo dài, nên chọn loại sữa có hàm lượng lactose thấp hoặc có thể dùng sữa công thức không chứa lactose.
• Trẻ lớn hơn: Có thể dùng sữa chua thay sữa động vật hoặc giới hạn sữa động vật 50 ml/kg/ngày.
• Không nên pha loãng sữa: Giữ tỷ lệ pha sữa theo công thức chuẩn.
• Theo dõi triệu chứng: Nếu trẻ có dấu hiệu đầy bụng, chướng hơi hoặc tiêu chảy nặng hơn sau khi uống sữa, hãy tạm ngừng và tham khảo ý kiến bác sĩ. Có thể cần chuyển sang sữa không chứa lactose hoặc sữa thủy phân.

Lưu ý bổ sung

Dưới đây là một số điều mà phụ huynh cần lưu ý khi chăm sóc trẻ bị kiết lỵ:

• Kết hợp bù nước: Sử dụng dung dịch oresol (theo hướng dẫn của bác sĩ) để bù nước và điện giải song song với việc cho trẻ uống sữa.
• Bổ sung thực phẩm dễ tiêu: Khi trẻ bắt đầu ăn lại, ưu tiên các món mềm như cháo loãng, súp rau củ, chuối chín hoặc táo nghiền để hỗ trợ tiêu hóa.
• Chia nhỏ bữa: Tránh ép trẻ uống quá nhiều sữa trong một lần. Chia nhỏ lượng sữa thành nhiều cữ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.

Khi nào cần đưa trẻ bị kiết lỵ đi khám bác sĩ?

Kiết lỵ ở trẻ có thể trở nên nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời. Cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay nếu trẻ có các dấu hiệu sau:

• Mất nước nghiêm trọng: Trẻ khát nhiều, mắt trũng, môi khô, ít đi tiểu hoặc nước tiểu sẫm màu.
• Phân có máu nhầy: Đây là dấu hiệu điển hình của kiết lỵ do vi khuẩn hoặc amip, cần điều trị đặc hiệu.
• Sốt cao hoặc co giật: Nhiệt độ cơ thể trên 38.5°C kéo dài, trẻ li bì hoặc co giật.
• Từ chối ăn uống: Trẻ không chịu bú, uống sữa hoặc ăn bất kỳ thực phẩm nào, kèm theo nôn mửa nhiều.

Việc can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như mất nước cấp, nhiễm trùng huyết hoặc suy dinh dưỡng.

Trẻ bị kiết lỵ có uống sữa được không? Câu trả lời là có, nhưng cần thực hiện đúng cách. Trẻ bú mẹ nên tiếp tục bú thường xuyên, vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng và kháng thể quan trọng. Với trẻ dùng sữa công thức, cha mẹ cần theo dõi khả năng dung nạp lactose và tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh loại sữa nếu cần. Ngoài ra, việc bù nước bằng oresol, bổ sung thực phẩm dễ tiêu và theo dõi các dấu hiệu nguy hiểm là yếu tố then chốt để trẻ nhanh hồi phục. Chăm sóc đúng cách không chỉ giúp trẻ vượt qua kiết lỵ mà còn đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh lâu dài.

Đừng chờ đến khi bệnh tật gõ cửa mới lo lắng! Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe cho bạn và gia đình ngay hôm nay tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, quy trình tiêm an toàn và nguồn vắc xin chính hãng, Long Châu cam kết mang đến sự an tâm trọn vẹn cho từng mũi tiêm. Đặt lịch hẹn ngay để được phục vụ nhanh chóng và chu đáo!