Người lớn bao lâu tẩy giun 1 lần​? Lưu ý khi uống thuốc tẩy giun

Giun ký sinh có thể tồn tại âm thầm trong cơ thể người lớn, gây ra các vấn đề như đau bụng, suy nhược, thiếu máu, thậm chí ảnh hưởng đến gan và đường ruột. Không ít người nghĩ rằng chỉ trẻ em mới cần tẩy giun, nhưng trên thực tế, người trưởng thành cũng cần được tẩy giun định kỳ để đảm bảo sức khỏe. Vậy người lớn bao lâu tẩy giun 1 lần​? Câu trả lời sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Người lớn bao lâu tẩy giun 1 lần​?

Tẩy giun định kỳ không chỉ cần thiết cho trẻ em mà còn rất quan trọng đối với người trưởng thành, đặc biệt là ở những khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao. Giun sán ký sinh có thể tồn tại âm thầm trong đường ruột, gây ra nhiều hệ lụy như thiếu máu, rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng và ảnh hưởng đến miễn dịch. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người lớn nên tẩy giun ít nhất 1–2 lần mỗi năm, tùy vào yếu tố nguy cơ và điều kiện sống. Tần suất tẩy giun định kỳ cần được điều chỉnh theo nhóm đối tượng cụ thể:

Phụ nữ trong độ tuổi sinh nở và đang không mang thai

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản thường đối mặt với nguy cơ thiếu máu, đặc biệt nếu chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hoặc mất máu nhiều. Nhiễm giun nhất là giun móc, có thể làm tình trạng này nặng hơn. Do đó, phụ nữ chưa mang thai nhưng đang trong độ tuổi sinh con nên tẩy giun định kỳ mỗi 6–12 tháng, nhất là khi có tiếp xúc với đất bẩn, sống ở vùng nhiệt đới, hoặc nuôi thú cưng trong nhà.

Việc tẩy giun không chỉ giúp cải thiện hấp thu dưỡng chất mà còn góp phần chuẩn bị tốt hơn cho thai kỳ nếu có kế hoạch sinh con.

Phụ nữ đang mang thai

Với phụ nữ mang thai, tẩy giun phải được thực hiện thận trọng và chỉ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa sản. WHO khuyến cáo có thể tẩy giun an toàn trong tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba bằng các thuốc như albendazole hoặc mebendazole, nếu sống tại vùng có nguy cơ nhiễm giun cao và đang có triệu chứng rõ ràng.

Tẩy giun đúng thời điểm và đúng thuốc giúp giảm nguy cơ thiếu máu thai kỳ, tăng hấp thu vi chất, hỗ trợ phát triển thai nhi khỏe mạnh mà không ảnh hưởng đến mẹ và bé.

Các đối tượng khác

• Người có nuôi thú cưng: Nguy cơ nhiễm giun móc hoặc giun đũa từ chó mèo cao hơn, nên tẩy giun mỗi 6 tháng.
• Người lao động tiếp xúc với đất, nông dân, công nhân xây dựng: Do thường xuyên tiếp xúc với nguồn lây nhiễm, nhóm này cần tẩy giun mỗi 6 tháng.
• Người hay ăn thực phẩm sống hoặc tái: Có nguy cơ nhiễm sán lá gan, sán dây,... nên tẩy giun định kỳ và đi khám khi có biểu hiện rối loạn tiêu hóa kéo dài.
• Người sống ở khu vực đô thị có vệ sinh tốt: Có thể tẩy giun 1 lần/năm, kết hợp giữ vệ sinh, ăn chín uống sôi để giảm nguy cơ tái nhiễm.

Tại sao người lớn cần tẩy giun?

Một trong những lý do quan trọng nhất khiến người lớn cần tẩy giun là để cải thiện khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng. Khi có giun ký sinh trong ruột, chúng cạnh tranh nguồn dưỡng chất từ thực phẩm nạp vào hằng ngày. Điều này đồng nghĩa với việc dù ăn uống đầy đủ, cơ thể vẫn không nhận được đủ dưỡng chất cần thiết. Hậu quả là cơ thể trở nên mệt mỏi, thiếu năng lượng, da xanh xao hoặc thậm chí có biểu hiện thiếu máu kéo dài. 

Không chỉ gây ảnh hưởng đến tiêu hóa, giun ký sinh còn làm suy yếu hệ miễn dịch. Các loại giun như giun đũa, giun móc hay sán dây có thể cản trở quá trình sản xuất bạch cầu, những tế bào giữ vai trò chủ lực trong việc bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Khi hệ miễn dịch bị gián đoạn, bạn dễ mắc các bệnh vặt như cảm cúm, viêm họng, tiêu chảy hay nhiễm trùng da. 

Bên cạnh đó, tẩy giun định kỳ còn mang lại lợi ích lâu dài trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Khi cơ thể không còn bị chi phối bởi các ký sinh trùng đường ruột sẽ cảm thấy khỏe khoắn hơn, tinh thần minh mẫn hơn và ít mắc bệnh vặt. Những triệu chứng mơ hồ như mệt mỏi kéo dài, rối loạn tiêu hóa, chán ăn hay đau bụng âm ỉ cũng có thể được cải thiện đáng kể sau khi tẩy giun.

Người lớn dễ mắc những loại giun sán nào?

Một số loại giun sán thường gặp ở người lớn bao gồm:

• Giun đũa: Là một trong những loại giun phổ biến nhất. Người nhiễm giun đũa thường bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng, thậm chí tắc ruột nếu giun quá nhiều.
• Giun kim: Sống ở ruột già và đẻ trứng quanh hậu môn vào ban đêm, gây ngứa hậu môn, mất ngủ, khó chịu.
• Sán dây: Là loại ký sinh trùng dài, sống trong ruột non. Người lớn dễ nhiễm sán dây nếu ăn phải thịt bò hoặc thịt heo chưa nấu chín kỹ có chứa ấu trùng.
• Sán lá gan và sán lá phổi: Thường nhiễm do ăn hải sản sống hoặc rau sống nhiễm ấu trùng.
• Giun tóc: Là loại giun nhỏ sống ở ruột già, gây viêm ruột, tiêu chảy kéo dài, thiếu máu, đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch yếu hoặc dinh dưỡng kém.
• Giun móc: Có khả năng xuyên qua da khi tiếp xúc với đất bẩn, đặc biệt nếu đi chân trần. Giun móc hút máu ở ruột non, có thể gây thiếu máu nghiêm trọng, mệt mỏi và da xanh xao.
• Giun lươn: Loại giun này đặc biệt nguy hiểm ở những người suy giảm miễn dịch vì có thể gây ra nhiễm trùng lan rộng, thậm chí đe dọa tính mạng.

Lưu ý khi uống thuốc tẩy giun

Việc tẩy giun định kỳ nhìn chung là an toàn và hiệu quả, tuy nhiên một số người có thể gặp phải tác dụng phụ sau khi dùng thuốc. Hầu hết các phản ứng này nhẹ và chỉ kéo dài trong thời gian ngắn. Dưới đây là một số tác dụng phụ thường gặp:

• Buồn nôn hoặc nôn: Một số người có thể cảm thấy khó chịu ở dạ dày, buồn nôn hoặc nôn sau khi uống thuốc. Triệu chứng này thường thoáng qua.
• Tiêu chảy nhẹ: Do cơ thể đang đào thải giun và ký sinh trùng ra ngoài.
• Đau hoặc quặn bụng: Khi giun bị tiêu diệt và bị đẩy ra khỏi cơ thể, một số người có thể cảm thấy đau bụng hoặc cơn co thắt nhẹ.
• Mệt mỏi, uể oải: Một số người cảm thấy hơi mệt sau khi uống thuốc, nhưng tình trạng này thường tự hết sau vài giờ đến một ngày.

Để đảm bảo việc tẩy giun hiệu quả và không gây hại, nên tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Trước khi quyết định tẩy giun, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để xác định có cần tẩy giun hay không, đồng thời được tư vấn loại thuốc phù hợp, chỉ định liều lượng chính xác dựa trên tuổi, cân nặng và tình trạng sức khỏe tổng thể
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc tuân thủ đúng liều lượng bác sĩ khuyến nghị
• Không tự ý tăng liều hoặc uống nhiều loại thuốc tẩy giun cùng lúc.
• Một số loại thuốc cần lặp lại liều sau 2 tuần để diệt sạch trứng giun, vì vậy hãy làm theo đúng hướng dẫn.
• Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường sống để tránh nhiễm giun sán.

Sau khi tẩy giun, hãy quan sát cơ thể để nhận biết sớm các phản ứng bất thường. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào kéo dài hoặc nặng hơn (sốt, tiêu chảy nhiều, phát ban,...) hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra.

Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc: “Người lớn bao lâu tẩy giun 1 lần​?”. Tẩy giun định kỳ là một biện pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ sức khỏe đường ruột và toàn thân. Việc duy trì thói quen này, kết hợp với vệ sinh cá nhân và ăn uống an toàn, sẽ giúp phòng ngừa nhiễm giun và những biến chứng do ký sinh trùng gây ra.