Nghiến răng khi ngủ không chỉ đơn thuần là một thói quen vô thức mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo rối loạn chức năng hoặc vấn đề về tâm lý, thần kinh. Việc sớm phát hiện và can thiệp đúng cách sẽ giúp phòng ngừa những hậu quả nghiêm trọng về lâu dài, bảo vệ sức khỏe răng miệng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Vậy nên hãy cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu về vấn đề này ngay trong bài viết sau!
Nghiến răng khi ngủ có nguy hiểm không?
Nghiến răng khi ngủ là hành vi siết chặt hoặc nghiến hai hàm răng vào nhau trong lúc ngủ mà người bệnh không kiểm soát được. Tình trạng này thường xảy ra vào ban đêm (nghiến răng lúc ngủ) nhưng một số người cũng có thể nghiến răng khi tỉnh, dù ít phổ biến hơn. Mức độ nguy hiểm của nghiến răng khi ngủ:
- Tổn thương răng miệng: Men răng bị mài mòn, răng dễ nứt gãy, ê buốt hoặc mất thẩm mỹ do bề mặt răng phẳng bất thường.
- Đau hàm và rối loạn khớp thái dương hàm: Siết chặt hàm liên tục gây đau cơ hàm, đau đầu, hoặc rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ), khiến việc há miệng, nhai thức ăn trở nên khó khăn.
- Ảnh hưởng giấc ngủ và sức khỏe tâm thần: Nghiến răng khi ngủ làm gián đoạn giấc ngủ, gây mệt mỏi, khó chịu, và có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề tâm lý như lo âu, trầm cảm.

Nguyên nhân gây nghiến răng khi ngủ phổ biến nhất hiện nay
Hiểu rõ nguyên nhân nghiến răng khi ngủ là bước đầu tiên để kiểm soát và điều trị hiệu quả. Dưới đây là những yếu tố chính gây ra tình trạng này:
- Căng thẳng và lo âu: Đây là nguyên nhân nghiến răng khi ngủ hàng đầu, đặc biệt ở người trưởng thành. Áp lực công việc, học tập hoặc các vấn đề cá nhân có thể kích hoạt phản xạ nghiến răng vô thức.
- Rối loạn thần kinh: Các bệnh lý như Parkinson, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm hoặc rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) có thể làm tăng nguy cơ nghiến răng khi ngủ.
- Cấu trúc răng hàm bất thường: Lệch khớp cắn, mất răng lâu ngày hoặc răng mọc không đều có thể gây áp lực lên hàm, dẫn đến nghiến răng.
- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người thân bị nghiến răng khi ngủ, bạn có nguy cơ cao hơn mắc tình trạng này.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc chống trầm cảm nhóm hoặc thuốc hướng thần có thể gây nghiến răng như tác dụng phụ.
- Thói quen xấu: Nhai kẹo cao su thường xuyên, cắn bút, hoặc tiêu thụ nhiều cà phê, rượu có thể kích thích cơ hàm hoạt động quá mức, làm tăng nguy cơ nghiến răng khi ngủ.

Dấu hiệu nhận biết sớm chứng nghiến răng khi ngủ
Nghiến răng khi ngủ thường khó tự phát hiện vì xảy ra trong lúc ngủ. Tuy nhiên, bạn có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
- Âm thanh nghiến răng: Người ngủ cùng thường nghe thấy tiếng nghiến răng hoặc siết hàm, đặc biệt vào ban đêm.
- Đau hoặc mỏi cơ hàm: Cảm giác đau, mỏi hàm khi thức dậy, đặc biệt vào buổi sáng, là dấu hiệu phổ biến.
- Mòn răng, nứt răng: Răng bị mài mòn, bề mặt phẳng bất thường, nứt hoặc ê buốt khi ăn uống.
- Rối loạn khớp thái dương hàm: Khó há miệng, nghe tiếng “lục cục” khi nhai hoặc cảm giác đau gần tai.
- Đau đầu và rối loạn giấc ngủ: Đau đầu vùng thái dương, mệt mỏi do giấc ngủ bị gián đoạn là những dấu hiệu liên quan.
Để phát hiện sớm, bạn nên khám nha sĩ định kỳ. Nha sĩ có thể kiểm tra men răng, khớp cắn và phát hiện các dấu hiệu tổn thương do nghiến răng khi ngủ.

Nghiến răng khi ngủ có chữa được không? Các phương pháp phổ biến
Nghiến răng khi ngủ hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị nếu áp dụng đúng phương pháp. Dưới đây là các cách điều trị nghiến răng khi ngủ phổ biến, từ giải quyết nguyên nhân gốc rễ đến các biện pháp hỗ trợ:
Điều trị nguyên nhân gốc
Một số biện pháp như:
- Giảm căng thẳng: Liệu pháp tâm lý, yoga, thiền hoặc các kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu có thể giảm stress, từ đó hạn chế nghiến răng khi ngủ.
- Điều chỉnh thuốc: Nếu nghi ngờ nghiến răng do tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc hướng thần, hãy trao đổi với bác sĩ để thay đổi liều lượng hoặc loại thuốc.
- Trị bệnh nền: Điều trị các rối loạn thần kinh như Parkinson, trầm cảm hoặc rối loạn giấc ngủ có thể giúp giảm tình trạng nghiến răng.
Biện pháp nha khoa
Các biện pháp nha khoa giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng nghiến răng khi ngủ như:
- Sử dụng máng chống nghiến: Máng chống nghiến (night guard) là dụng cụ được nha sĩ thiết kế riêng, đeo khi ngủ để bảo vệ răng và giảm áp lực lên hàm.
- Điều chỉnh khớp cắn: Nếu nghiến răng do lệch khớp cắn, nha sĩ có thể chỉnh nha hoặc phục hình răng để cải thiện cấu trúc hàm.
- Phục hồi khớp thái dương hàm: Liệu pháp vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật nhẹ có thể được áp dụng trong trường hợp rối loạn khớp thái dương hàm nghiêm trọng.
Lối sống và thói quen hỗ trợ
Ngoài ra bạn cũng cần lưu ý các yếu tố sau:
- Tránh kích thích trước khi ngủ: Hạn chế uống cà phê, rượu hoặc hút thuốc vào buổi tối để giảm kích thích cơ hàm.
- Ngừng nhai kẹo cao su: Nhai kẹo cao su thường xuyên có thể làm cơ hàm quen với việc siết chặt, làm tăng nguy cơ nghiến răng.
- Thư giãn cơ hàm: Thực hiện các bài tập thư giãn hàm (như massage nhẹ vùng hàm, chườm ấm) trước khi đi ngủ để giảm căng cơ.

Nghiến răng khi ngủ là tình trạng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ, vì có thể gây tổn thương răng miệng, đau hàm và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị như dùng máng chống nghiến, giảm stress hoặc điều chỉnh lối sống sẽ giúp bạn kiểm soát hiệu quả tình trạng này.
Nếu nghiến răng kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, đừng ngần ngại gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe răng miệng và cải thiện chất lượng cuộc sống!