Nấm mông là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Nấm mông là một trong những vấn đề về da khá phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Bệnh xuất hiện khi các loại nấm da tấn công vùng da mông, gây ra tình trạng ngứa ngáy, đỏ rát và khó chịu. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nấm mông có thể lan rộng, ảnh hưởng đến các vùng da khác và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. 

Nấm mông là gì?

Nấm mông là một bệnh lý da liễu do vi nấm dạng sợi hoặc nấm men gây ra. Vùng bị ảnh hưởng chủ yếu là hai bên mông, nhưng cũng có thể lan vào khu vực bẹn hoặc xuống đùi. Bệnh thường khiến người mắc cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, và nếu không được điều trị kịp thời, nấm có thể lây lan rộng ra các vùng da khác trên cơ thể, thậm chí gây nhiễm trùng ngoài da.

Dấu hiệu nhận biết nấm mông

Nấm da mông thường khó phát hiện ở giai đoạn đầu, vì các triệu chứng chỉ rõ ràng khi vi nấm hoặc nấm men đã phát triển mạnh và gây tổn thương da. Dưới đây là một số biểu hiện giúp bạn nhận biết bệnh:

Nấm mông dạng hắc lào:

• Thương tổn ban đầu xuất hiện dưới dạng các dát đỏ, vảy cứng, có thể kèm theo mụn nước hình tròn hoặc bầu dục, lan từ rìa vào trung tâm.
• Vùng bị ảnh hưởng thường là mông, kẽ mông, có thể lan xuống bẹn hoặc hai bên đùi.
• Triệu chứng phổ biến là ngứa ngáy, khó chịu, đi kèm ra nhiều mồ hôi.

Nấm mông dạng lang ben:

• Biểu hiện thường bắt đầu từ những đốm nhỏ màu hồng trên da, sau đó lan rộng và chuyển sang màu hồng nhạt, nâu hoặc trắng.
• Thương tổn có hình bầu dục, kích thước từ 1 - 3 cm, bề mặt có thể xuất hiện vảy trắng mịn.
• Khác với hắc lào, nấm lang ben ít gây ngứa, không đau, ngay cả khi ra mồ hôi.
• Vị trí thường gặp là lưng, ngực, cổ và mông.

Nguyên nhân và tác nhân gây nấm mông

Tác nhân gây bệnh: Nấm mông, thường do một số loại nấm sợi (dermatophytes) như Epidermophyton, Trichophyton, Microsporum, hoặc một số nấm men như Pityrosporum ovale gây ra. Những vi nấm này phát triển tốt ở nhiệt độ khoảng 25 - 30°C và độ pH từ 6,9 - 7,2. Trên cơ thể người, chúng thường xuất hiện ở các vùng da kín, ẩm ướt, ra nhiều mồ hôi và pH phù hợp, bao gồm vùng bẹn, mông, ngực, lưng giữa hai bả vai, nách, kẽ tay và chân.

Dạng nấm ở mông:

• Hắc lào chủ yếu do nấm sợi dermatophytes gây ra.
• Lang ben chủ yếu do nấm men Pityrosporum ovale gây ra.

Nguyên nhân liên quan đến thói quen sinh hoạt: Vùng mông là khu vực da kín, thường được che bởi quần áo và đồ lót. Trẻ em, người lớn phải nằm lâu, hoặc những người dùng bỉm thường xuyên sẽ tạo môi trường ẩm, nóng, thuận lợi cho nấm phát triển. Thói quen vệ sinh kém cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm nấm da mông.

Điều trị nấm mông như thế nào?

Để xác định chính xác loại nấm gây bệnh nấm da mông, người bệnh nên đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện chuyên khoa da liễu để được bác sĩ thăm khám và thực hiện soi nấm tươi dưới kính hiển vi. Kết quả này giúp bác sĩ chẩn đoán đúng loại nấm và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Nguyên tắc điều trị chung: Việc chữa nấm da mông cần bôi thuốc đúng loại nấm đã được xác định, đảm bảo nồng độ và liều lượng theo hướng dẫn. Không nên cạo hay làm tổn thương da trước khi bôi thuốc; chỉ cần vệ sinh nhẹ nhàng bằng nước muối. Thông thường, nấm da ở mông cần điều trị trong khoảng 3 - 4 tuần để tránh tái phát. Sau đây là một số biện pháp điều trị nấm da mông phổ biến là hắc lào và lang ben.

Điều trị hắc lào

Thuốc bôi tại chỗ: Các dẫn xuất Imidazole như Ketoconazole, Clotrimazole, Econazole…

• Cách dùng: Bôi 2 - 3 lần/ngày, lan rộng ra vài mm quanh vùng tổn thương để hạn chế lây lan. Sau khi thương tổn biến mất, có thể tiếp tục bôi thêm vài ngày.
• Ưu điểm: Mùi nhẹ, không màu, ít gây viêm tấy.
• Nhược điểm: Có thể gây dị ứng nhẹ; nếu xuất hiện ban đỏ, ngứa nhiều hơn, cần ngừng bôi.

Thuốc uống toàn thân: Nhóm Imidazole như Ketoconazole, Miconazole, Clotrimazole.

• Dùng cho trường hợp tái phát nhiều hoặc lan rộng, theo chỉ định bác sĩ.
• Ưu điểm: Hiệu quả với bệnh lan rộng trên cơ thể.
• Nhược điểm: Cần thận trọng với người mắc bệnh gan, thận vì nguy cơ tác dụng phụ nặng.

Điều trị lang ben

Nếu tổn thương nhẹ, khu trú, có thể chỉ cần bôi thuốc tại chỗ chứa các hoạt chất kháng nấm như Ketoconazole, Clotrimazole, Miconazole, Bifonazole…

Trường hợp tổn thương lan rộng, cần kết hợp thuốc uống toàn thân, bao gồm nhóm Imidazole, nhóm Allylamin hoặc Griseofulvin, dưới sự chỉ định của bác sĩ.

Mặc dù nấm da mông không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng lại mang đến cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Việc xác định chính xác loại nấm và tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ là rất quan trọng để tránh lạm dụng thuốc, dùng thuốc toàn thân không đúng liều gây các biến chứng không mong muốn.

Lưu ý khi điều trị nấm mông

Một số biện pháp phòng ngừa nấm da ở vùng mông:

Giữ vệ sinh vùng da mông luôn sạch sẽ và khô thoáng

Việc duy trì vùng da mông sạch sẽ, không ẩm ướt là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa nấm phát triển. Sau khi đi vệ sinh hoặc ra mồ hôi, bạn nên lau khô nhẹ nhàng và vệ sinh bằng nước sạch hoặc các sản phẩm dịu nhẹ, tránh dùng xà phòng có chất tẩy mạnh gây kích ứng da.

Không dùng chung khăn, quần áo hoặc ga trải giường với người khác

Vi khuẩn và nấm da có thể lây lan qua các vật dụng cá nhân. Vì vậy, nên sử dụng riêng khăn tắm, quần lót, ga trải giường và thay giặt thường xuyên để hạn chế nguy cơ lây nhiễm chéo.

Ưu tiên quần áo rộng rãi, thoáng khí và hút mồ hôi tốt

Quần bó sát, chất liệu tổng hợp dễ giữ ẩm có thể tạo môi trường thuận lợi cho nấm phát triển. Chọn quần áo bằng vải cotton hoặc các chất liệu thoáng mát, thấm hút mồ hôi sẽ giúp da mông luôn khô ráo và thông thoáng.

Duy trì cân nặng ở mức hợp lý

Thừa cân, béo phì làm tăng nếp gấp da và dễ gây ra tình trạng ẩm ướt, tăng nguy cơ nấm da. Giữ cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn cân đối và tập luyện đều đặn sẽ góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh.

Hạn chế cào gãi và chà xát mạnh

Việc gãi hoặc chà xát quá mức có thể làm tổn thương da, tạo điều kiện cho nấm phát triển và lan rộng. Khi ngứa, nên dùng khăn mềm lau nhẹ hoặc áp dụng các biện pháp làm dịu da thay vì cào mạnh.

Xây dựng chế độ sinh hoạt và ăn uống lành mạnh

Một cơ thể khỏe mạnh với hệ miễn dịch tốt sẽ chống lại nấm hiệu quả hơn. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước, ngủ đủ giấc và hạn chế các thực phẩm nhiều đường, đồ uống có cồn sẽ giúp bảo vệ da và tăng khả năng phòng bệnh.

Hy vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp bạn nắm rõ hơn về nấm mông. Ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và có phương án điều trị kịp thời, nhằm bảo vệ làn da và ngăn ngừa bệnh lan rộng.