Mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối thai kỳ không chỉ khiến mẹ mệt mỏi, mất nước mà còn có thể tiềm ẩn một số rủi ro nếu không xử lý kịp thời và đúng cách. Nguyên nhân gây tiêu chảy có thể xuất phát từ chế độ ăn uống, nhiễm khuẩn hoặc là dấu hiệu chuyển dạ sớm. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ bầu hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm của tình trạng này và hướng dẫn cách xử trí an toàn để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé trong giai đoạn cuối thai kỳ.
Nguyên nhân khiến mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối
Mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ sinh lý thai kỳ cho đến yếu tố bệnh lý, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe mẹ và thai nhi. Về mặt cơ chế, khi bước vào tam cá nguyệt thứ ba, đặc biệt là giai đoạn cuối thai kỳ, hệ tiêu hóa của thai phụ trở nên nhạy cảm hơn do sự thay đổi nội tiết tố và áp lực từ tử cung mở rộng.

Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Nhiễm khuẩn hoặc virus đường ruột: Đây là nguyên nhân thường gặp, có thể do ăn phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh hoặc nhiễm các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn E. coli, Salmonella, rotavirus, norovirus,...
- Ngộ độc thực phẩm: Sử dụng thức ăn ôi thiu, không rõ nguồn gốc hoặc chế biến không hợp vệ sinh có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy cấp.
- Thay đổi chế độ dinh dưỡng đột ngột: Việc bổ sung quá nhiều chất xơ, chất béo hoặc thực phẩm lạ khiến hệ tiêu hóa không kịp thích ứng có thể gây rối loạn tiêu hóa.
- Tác dụng phụ của vitamin và khoáng chất: Một số viên uống bổ sung có thể chứa hàm lượng dưỡng chất cao vượt mức dung nạp, khiến hệ tiêu hóa bị quá tải và dẫn đến tình trạng đào thải qua đường tiêu hóa.
- Rối loạn nội tiết tố: Sự thay đổi hormone progesterone và estrogen trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến nhu động ruột, gây ra tiêu chảy hoặc táo bón luân phiên.

Mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối có nguy hiểm không?
Tình trạng mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối không nên xem nhẹ, bởi đây là giai đoạn cơ thể thai phụ đã có nhiều thay đổi sinh lý phức tạp, sức đề kháng suy giảm, đồng thời thai nhi cũng đã phát triển hoàn chỉnh và nhạy cảm với các yếu tố bất thường từ người mẹ.
Về mặt y học, tiêu chảy gây mất nước và điện giải nghiêm trọng. Nếu không được bù đắp kịp thời, điều này có thể dẫn đến tình trạng tụt huyết áp, mệt mỏi, choáng váng, rối loạn nhịp tim, thậm chí gây co giật hoặc hôn mê trong các trường hợp nặng. Đối với thai nhi, việc mất nước và dinh dưỡng kéo dài ở người mẹ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến lượng máu nuôi thai, làm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, sinh non hoặc thai lưu.

Ngoài ra, tiêu chảy nặng có thể gây co thắt tử cung do kích thích từ các cơn đau bụng dữ dội. Điều này làm gia tăng nguy cơ chuyển dạ sớm, đặc biệt nếu mẹ bầu có tiền sử sinh non hoặc cổ tử cung ngắn. Do đó, khi gặp phải các triệu chứng tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày, đi phân lỏng liên tục kèm nôn, sốt hoặc đau quặn bụng, thai phụ cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị đúng cách, hạn chế tối đa rủi ro cho cả mẹ và bé.
Cách điều trị tiêu chảy cho mẹ bầu
Điều trị tiêu chảy trong thai kỳ cần tuân thủ chỉ định y khoa để tránh ảnh hưởng đến thai nhi. Tùy theo mức độ và nguyên nhân, mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây:
- Bổ sung nước và điện giải: Với các trường hợp tiêu chảy nhẹ, mẹ bầu nên uống nhiều nước lọc hoặc dung dịch Oresol để bù nước và điện giải bị mất do đi ngoài nhiều lần.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định: Nếu nguyên nhân đến từ vi khuẩn (như E.coli, Salmonella, tụ cầu vàng…), bác sĩ sẽ chỉ định một số loại kháng sinh an toàn trong thai kỳ, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc.
- Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và thuốc bổ sung: Nếu tiêu chảy do rối loạn hấp thu vì bổ sung vitamin hoặc thuốc không phù hợp, bác sĩ sẽ tư vấn thay đổi loại thuốc hoặc liều dùng phù hợp.
- Tránh thực phẩm kích thích đường ruột: Hạn chế dùng thức ăn cay, nhiều dầu mỡ, đồ tái sống hoặc thực phẩm bảo quản không đúng cách.
- Bà bầu nên tăng cường những thực phẩm có lợi và giúp giảm thiểu nguy cơ gây tiêu chảy. Cụ thể như uống nhiều nước, ăn các loại rau quả sạch, bổ sung sữa chua vào thực đơn mỗi ngày.

Mẹ bầu bị tiêu chảy tháng cuối thai kỳ cần được theo dõi sát sao vì đây không chỉ là biểu hiện rối loạn tiêu hóa đơn thuần mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi và quá trình chuyển dạ. Việc nhận biết sớm nguyên nhân, điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và thăm khám kịp thời sẽ giúp mẹ bầu an tâm hơn trong giai đoạn quan trọng này. Chủ động chăm sóc sức khỏe đúng cách là cách tốt nhất để đảm bảo một thai kỳ an toàn và chuẩn bị tốt cho hành trình "vượt cạn" sắp tới.