Mất khứu giác do viêm xoang bao lâu hồi phục? Điều trị như thế nào?

Khi bị viêm xoang, mũi là bộ phận chịu ảnh hưởng trực tiếp và rõ rệt nhất. Người bệnh không chỉ gặp phải tình trạng chảy dịch mũi liên tục, nghẹt mũi mà còn mất khả năng cảm nhận mùi hương. Vậy cơ chế mất khứu giác do viêm xoang là gì?

Tìm hiểu về mất khứu giác do viêm xoang

Hiện tượng mất khả năng ngửi mùi khi bị viêm xoang có thể xảy ra từ từ hoặc đột ngột, thậm chí kéo dài từng đợt, gây nhiều lo lắng cho người bệnh. Các chuyên gia tai mũi họng cho biết, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ những yếu tố sau:

• Tắc nghẽn xoang và rối loạn dẫn lưu dịch nhầy: Khi xoang bị viêm, lượng dịch tiết tăng lên nhưng không thoát được ra ngoài, gây ứ đọng trong các khoang mũi và xoang lân cận. Tình trạng này làm bít tắc các lỗ thông xoang, ảnh hưởng đến đường dẫn truyền của khứu giác, khiến người bệnh không nhận biết được mùi.
• Phù nề niêm mạc mũi: Viêm xoang làm lớp niêm mạc sưng to, che phủ các tế bào thần kinh khứu giác. Điều này khiến việc tiếp nhận và truyền tín hiệu mùi lên não bị gián đoạn, dẫn đến mất khứu giác tạm thời.
• Hình thành polyp mũi: Khi quá trình viêm kéo dài, niêm mạc có thể phát triển thành các khối polyp là khối u lành tính trong xoang. Polyp gây chèn ép và cản trở đường dẫn khí, khiến người bệnh không thể ngửi được mùi.

Ngoài triệu chứng mất khứu giác, bệnh nhân viêm xoang còn thường xuyên bị ho kéo dài, nghẹt mũi, hắt hơi, sổ mũi và khó ngủ, đặc biệt khi thời tiết thay đổi. Những biểu hiện này không chỉ gây mệt mỏi mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống đáng kể.

Mất khứu giác do viêm xoang khi nào hồi phục?

Thời gian phục hồi khứu giác sau viêm xoang phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ viêm, nguyên nhân gây bệnh và khả năng đáp ứng điều trị của từng người. Thông thường, người bị viêm xoang cấp tính có thể cảm nhận mùi trở lại sau khoảng 1 - 2 tuần nếu được điều trị đúng phác đồ và chăm sóc đúng cách.

Tuy nhiên, ở những trường hợp viêm xoang mạn tính, đặc biệt khi có polyp mũi hoặc tổn thương dây thần kinh khứu giác, thời gian hồi phục có thể kéo dài hơn từ 4 tuần đến 3 tháng, thậm chí lâu hơn nếu tổn thương sâu. Một nghiên cứu đăng trên Journal of Rhinology (2023) cho thấy, khoảng 30% bệnh nhân cần điều trị liên tục ít nhất 6 tháng để cải thiện khả năng ngửi mùi rõ rệt.

Ngoài ra, các yếu tố như tuổi tác, sức đề kháng, bệnh nền (tiểu đường, suy giáp) và phương pháp điều trị (dùng thuốc hay phẫu thuật) cũng ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ phục hồi. Do đó, người bệnh nên theo dõi sát triệu chứng, tái khám định kỳ và duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh để rút ngắn thời gian hồi phục khứu giác.

Cách điều trị viêm xoang gây mất khứu giác

Điều trị mất khứu giác do viêm xoang cần kết hợp làm sạch mũi, phục hồi chức năng khứu giác và dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ. Dưới đây là các phương pháp phổ biến và mang lại hiệu quả cao:

Vệ sinh mũi sạch sẽ

Giữ mũi thông thoáng là bước đầu tiên giúp khứu giác phục hồi nhanh hơn:

• Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý 0,9% hoặc dung dịch chứa Natri Clorid, Sterimar để loại bỏ dịch nhầy, vi khuẩn và bụi bẩn.
• Rửa mũi 2 - 3 lần/ngày, đặc biệt vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.
• Có thể dùng chai xịt áp lực nhẹ, bình “neti pot”, hoặc chai squeeze chuyên dụng. Nên chọn loại dễ vệ sinh và có đầu phun êm để tránh làm tổn thương niêm mạc.

Huấn luyện khứu giác

Huấn luyện khứu giác là phương pháp giúp phục hồi khả năng ngửi ở người bị viêm xoang thông qua việc kích thích hoạt động của dây thần kinh khứu giác, đặc biệt hữu ích sau khi tình trạng viêm đã giảm.

Bạn nên chọn ít nhất 4 mùi quen thuộc như oải hương, chanh, đinh hương hoặc bạc hà (có thể sử dụng tinh dầu nguyên chất). Mỗi mùi hít trong khoảng 30 giây, tổng thời gian cho một buổi tập là 2 - 3 phút. Nên thực hiện đều đặn 2 lần mỗi ngày, duy trì liên tục ít nhất 12 tuần để nhận thấy sự cải thiện rõ rệt trong khả năng ngửi mùi.

Sử dụng thuốc điều trị

Tùy tình trạng viêm xoang và nguyên nhân gây mất khứu giác, bác sĩ có thể kê một hoặc nhiều nhóm thuốc sau:

• Thuốc thông mũi: Giúp thu nhỏ mạch máu, giảm nghẹt mũi, làm thông đường thở, từ đó cải thiện khả năng ngửi. Có thể ở dạng xịt, nhỏ hoặc hít.
• Thuốc kháng Histamine: Hiệu quả trong trường hợp mất khứu giác do dị ứng, giúp giảm hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi.
• Thuốc xịt mũi Steroid: Làm giảm sưng, viêm, dịch nhầy và thu nhỏ polyp mũi.
• Steroid đường uống (như Medrol, Prednisone): Giúp giảm viêm sâu và thu nhỏ polyp, nhờ đó cải thiện đường dẫn mùi và khứu giác.

Có thể nói, mất khứu giác do viêm xoang tuy không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, bạn không nên chủ quan mà cần chủ động điều trị sớm để ngăn ngừa tổn thương kéo dài ở dây thần kinh khứu giác. 

Tiêm vắc xin giúp cơ thể chủ động phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe lâu dài cho cả trẻ em và người lớn. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn với nguồn vắc xin chính hãng, bảo quản đúng chuẩn GSP, cơ sở vật chất hiện đại cùng đội ngũ nhân viên y tế chuyên môn cao. Ngoài ra, trung tâm còn hỗ trợ nhắc lịch, tư vấn miễn phí và không gian tiêm chủng thoáng mát, sạch sẽ, tạo sự yên tâm cho khách hàng. Để được tư vấn chi tiết và đặt lịch nhanh chóng, vui lòng liên hệ hotline miễn phí 1800 6928.