Lang ben hắc lào​ khác nhau ở điểm nào?

Dù đều là bệnh lý ngoài da do nấm, nhưng lang ben hắc lào có nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị không hoàn toàn giống nhau. Nếu không phân biệt rõ ràng, người bệnh rất dễ tự điều trị sai cách hoặc dùng nhầm thuốc, khiến tình trạng kéo dài và dễ tái phát. Vậy điểm khác nhau giữa lang ben và hắc lào là gì?

Sự giống nhau của lang ben và hắc lào

Lang ben hắc lào đều là những bệnh lý da liễu do nấm gây ra, thường gặp ở vùng khí hậu nóng ẩm và có nhiều đặc điểm lâm sàng dễ nhầm lẫn với nhau, đặc biệt ở giai đoạn đầu. Cả hai đều gây nên những tổn thương da dạng mảng tròn hoặc bầu dục, có thể bong vảy nhẹ và thường kèm theo ngứa ngáy khó chịu, nhất là khi cơ thể đổ mồ hôi nhiều hoặc vào buổi tối.

Về cơ chế bệnh sinh, cả hai bệnh đều liên quan đến nấm da. Chúng không xâm nhập sâu vào mô sống nhưng có khả năng gây phản ứng viêm nhẹ và ảnh hưởng thẩm mỹ.

Phân biệt bệnh lang ben và hắc lào

Về nguyên nhân

Lang ben và hắc lào đều liên quan đến nhiễm nấm, nhưng chúng do hai nhóm nấm hoàn toàn khác nhau gây ra.

Lang ben là kết quả của sự phát triển quá mức của nấm Malassezia furfur, một loại nấm thường trú trên da. Trong điều kiện bình thường, nấm này vô hại, nhưng khi gặp các yếu tố thuận lợi như ra mồ hôi nhiều, da dầu, thay đổi nội tiết tố, suy dinh dưỡng hoặc thời tiết nóng ẩm, nấm có thể phát triển mạnh và gây bệnh.

Trong khi đó, hắc lào lại do nhóm vi nấm sợi dermatophytes gây ra, phổ biến nhất là các loài như Trichophyton, Microsporum và Epidermophyton. Những loại nấm này sống bằng cách tiêu hóa keratin, một loại protein có trong da, tóc và móng. Hắc lào dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với da người bệnh, động vật nhiễm bệnh, hoặc thông qua các vật dụng trung gian như quần áo, khăn, lược. 

Ngoài ra, những người sống trong môi trường nóng ẩm, dùng chung đồ dùng cá nhân, nuôi thú cưng hoặc có hệ miễn dịch suy yếu cũng dễ mắc bệnh hơn.

Về triệu chứng lâm sàng

Lang ben biểu hiện bằng các mảng màu nâu, hồng nhạt hoặc màu trắng. Các mảng này thường có vảy mịn, bong nhẹ. Lang ben cũng có thể gây ngứa, nhất là khi trời nóng, ra mồ hôi hoặc mặc đồ kín. Vùng da thường bị ảnh hưởng là lưng, ngực, cổ và mặt trên cánh tay.

Hắc lào thường khởi phát bằng một hoặc nhiều mảng đỏ hình vòng trên da, kèm ngứa nhiều, đặc biệt là khi đổ mồ hôi hoặc vào ban đêm. Mảng tổn thương có rìa ngoài sẫm màu, nổi gờ, trong khi phần trung tâm thường nhạt màu hơn hoặc lành, tạo hình ảnh "vòng tròn". Tổn thương có thể lan rộng sang nhiều vùng khác như ngực, lưng, bẹn, chân, tay và mặt nếu không điều trị kịp thời.

Về điều trị

Điều trị lang ben chủ yếu bằng thuốc bôi kháng nấm tại chỗ, chẳng hạn như ketoconazole, thường dưới dạng dầu gội hoặc kem. Với các trường hợp tái phát thường xuyên hoặc lan rộng, bác sĩ có thể kê thuốc uống như itraconazole để dự phòng hoặc điều trị lâu dài. Ngoài ra, liệu pháp chiếu tia hoặc quang trị liệu cũng đang được nghiên cứu hỗ trợ điều trị lang ben trong một số trường hợp khó điều trị.

Hắc lào cũng được điều trị bằng thuốc bôi chống nấm như clotrimazole, miconazole, ketoconazole hoặc terbinafine. Khi tổn thương lan rộng, sâu hoặc tái phát, cần dùng thêm thuốc chống nấm đường uống để đạt hiệu quả dứt điểm. Việc giữ vệ sinh cá nhân, giặt đồ bằng nước nóng và tránh tiếp xúc với nguồn lây là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát và phòng ngừa hắc lào.

Phương pháp phòng ngừa bệnh lang ben và hắc lào

Cách ngăn ngừa lang ben

Để ngăn ngừa lang ben nên:

• Tắm rửa thường xuyên, đặc biệt sau khi ra mồ hôi nhiều hoặc vận động mạnh.
• Lau khô cơ thể cẩn thận sau khi tắm, chú ý các vùng dễ bị ẩm như lưng, ngực, cổ.
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, ưu tiên chất liệu thấm hút mồ hôi tốt như cotton.
• Tránh mặc quần áo ướt trong thời gian dài, nhất là trong mùa hè nóng ẩm.
• Thay quần áo và khăn tắm thường xuyên.
• Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cường độ mạnh, vì vùng da bị lang ben có thể trở nên rõ rệt hơn dưới ánh nắng, tạo cảm giác "loang lổ".

Cách ngăn ngừa hắc lào

Để phòng tránh hắc lào cần:

• Không dùng chung khăn tắm, quần áo, mũ, lược hoặc giày dép với người khác.
• Luôn mang dép hoặc giày kín khi đi đến nơi công cộng ẩm ướt như hồ bơi, phòng tắm chung, phòng thay đồ.
• Nếu có nuôi thú cưng, nên giữ vệ sinh cho vật nuôi, tắm rửa định kỳ và đưa đi kiểm tra khi nghi ngờ nhiễm nấm.
• Sau khi chơi với thú cưng (chó, mèo) hoặc tiếp xúc với động vật, nên rửa tay sạch bằng xà phòng và nước ấm.
• Dọn dẹp môi trường sống thường xuyên, giặt sạch chăn ga gối định kỳ để tránh tồn lưu bào tử nấm.
• Giữ cho cơ thể sạch sẽ, khô ráo, tránh để da ẩm ướt kéo dài, vì nấm rất ưa môi trường ẩm.

Lang ben hắc lào tuy đều là bệnh do nấm gây ra, nhưng khác nhau về loại nấm gây bệnh, vị trí tổn thương, đặc điểm lâm sàng và cách điều trị. Nhận biết đúng sự khác biệt giữa hai bệnh không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn phòng tránh được những biến chứng không mong muốn. Khi có dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp.