Kích thước polyp đại tràng 5mm​ có cần điều trị không?

Polyp đại tràng là những khối u nhỏ xuất hiện trên niêm mạc đại tràng, và việc phát hiện sớm chúng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa ung thư đại trực tràng. Trong đó, polyp có kích thước khoảng 5mm là một trong những trường hợp thường gặp và gây nhiều băn khoăn cho người bệnh.

Polyp đại tràng 5mm có cần phải cắt không?

Polyp đại tràng là những khối u nhỏ xuất hiện trên niêm mạc đại tràng, có thể là lành tính hoặc tiềm ẩn nguy cơ ác tính. Khi polyp có kích thước dưới 5mm, tiến triển của chúng thường rất chậm, và theo nhiều nghiên cứu, những polyp này thường không thay đổi đáng kể trong vòng 4 - 5 năm theo dõi bằng nội soi. Do đó, không phải tất cả các polyp nhỏ đều cần cắt bỏ ngay lập tức, đặc biệt khi chúng không gây ra triệu chứng gì cho người bệnh.

Tuy nhiên, đối với polyp có kích thước 5mm trở lên, bác sĩ thường khuyến cáo loại bỏ trong quá trình nội soi đại tràng. Việc cắt bỏ đồng thời được kết hợp với sinh thiết để xác định bản chất tế bào, nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư nếu có. Đây là bước quan trọng trong phòng ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư đại tràng, vì một số polyp mặc dù nhỏ nhưng có thể tiềm ẩn mầm mống ác tính.

Trong trường hợp polyp dưới 5mm và không gây triệu chứng, thông thường bác sĩ sẽ chỉ định theo dõi định kỳ bằng nội soi, thay vì cắt bỏ ngay. Thời gian theo dõi thường kéo dài khoảng 1 năm hoặc theo lịch hẹn tùy theo kết quả và nguy cơ của từng người. Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt: Polyp mặc dù nhỏ nhưng có bề mặt sần sùi, xuất hiện hình thái bất thường giống như khối u ác tính, khi đó bác sĩ sẽ cân nhắc cắt bỏ và thực hiện sinh thiết ngay để đánh giá mức độ nguy hiểm.

Ngoài ra, quyết định có cắt polyp hay không còn phụ thuộc vào số lượng polyp, vị trí của chúng và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nếu polyp ít, nằm ở vị trí thuận lợi cho việc cắt bỏ, việc loại bỏ ngay trong lần nội soi đầu tiên sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng về sau. Ngược lại, nếu vị trí khó tiếp cận hoặc polyp quá nhỏ, bác sĩ có thể hẹn tái khám nội soi sau một khoảng thời gian nhất định để theo dõi tiến triển, đồng thời hướng dẫn người bệnh duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để hạn chế nguy cơ polyp phát triển.

Tóm lại, polyp đại tràng 5mm không phải lúc nào cũng cần cắt bỏ ngay, nhưng việc đánh giá kỹ lưỡng, theo dõi định kỳ và thực hiện các xét nghiệm cần thiết là rất quan trọng. Quyết định cắt bỏ hay không sẽ dựa trên đặc điểm hình thái polyp, vị trí, số lượng và nguy cơ ác tính, nhằm đảm bảo sức khỏe đường ruột lâu dài và phòng ngừa biến chứng ung thư.

Trường hợp nào nên cắt polyp đại tràng?

Việc xác định trường hợp nào nên cắt polyp đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là kích thước, loại polyp và số lượng polyp hiện có trong đại tràng. Thông thường, polyp có kích thước từ 2mm đến 2cm đều có thể cân nhắc cắt bỏ, nhưng quyết định cuối cùng cần dựa trên đánh giá chuyên môn của bác sĩ.

Trước hết, polyp được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau, trong đó phổ biến nhất là polyp tăng sản và polyp tuyến. Polyp tăng sản thường tiến triển chậm và hiếm khi chuyển thành ung thư. Do đó, trong nhiều trường hợp, người bệnh không nhất thiết phải cắt bỏ ngay lập tức mà chỉ cần theo dõi định kỳ để phát hiện những thay đổi bất thường. Việc theo dõi này bao gồm nội soi đại tràng theo khuyến cáo của bác sĩ, nhằm đảm bảo polyp không phát triển hoặc biến đổi nguy hiểm.

Ngược lại, polyp tuyến có nguy cơ tiềm ẩn phát triển thành ung thư cao hơn, đặc biệt khi kích thước lớn hoặc số lượng nhiều. Với những người có ít polyp tuyến, bác sĩ thường chỉ định cắt polyp qua nội soi, có thể tiến hành nhiều lần nếu số lượng polyp vượt quá khả năng xử lý trong một lần nội soi. Thông thường, mỗi lần cắt nội soi có thể loại bỏ từ 5 - 10 polyp, tùy vào vị trí và kích thước của chúng. Trong trường hợp hiếm gặp, người bệnh có hàng trăm polyp trải dài khắp khung đại tràng, việc cắt từng polyp trở nên khó khăn và nguy cơ để sót polyp cao. Khi đó, bác sĩ sẽ xem xét phương án phẫu thuật cắt bỏ một đoạn đại tràng chứa polyp để giảm nguy cơ biến chứng và ung thư.

Một lưu ý quan trọng là không phải lúc nào nội soi cũng có thể phân biệt chính xác polyp tăng sản với polyp tuyến. Vì vậy, quyết định điều trị thường dựa trên kết quả mô bệnh học từ mẫu polyp đã được cắt bỏ. Kết quả này giúp bác sĩ xác định bản chất của polyp, mức độ nguy cơ và xây dựng phác đồ theo dõi hoặc điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.

Những điều cần lưu ý sau khi cắt polyp đại tràng

Cắt polyp đại tràng là một thủ thuật y khoa phổ biến, được đánh giá là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư. Tuy nhiên, như bất kỳ can thiệp y tế nào, phương pháp này vẫn tồn tại một số rủi ro, dù hiếm gặp, bao gồm chảy máu, thủng đại tràng hoặc các biến chứng khác liên quan đến niêm mạc ruột. Do đó, việc nắm vững các lưu ý trước và sau khi cắt polyp sẽ giúp bệnh nhân chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời nếu xảy ra sự cố.

Một trong những yếu tố quan trọng sau khi cắt polyp là theo dõi các dấu hiệu bất thường để phát hiện sớm biến chứng. Bệnh nhân nên chú ý đến những triệu chứng như sốt cao hoặc rét run, đau bụng dữ dội, máu trong phân, nhịp tim không đều, buồn nôn hoặc nôn mửa liên tục. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, việc đến ngay cơ sở y tế để được khám và xử lý kịp thời là rất cần thiết. Việc can thiệp sớm không chỉ giúp hạn chế các biến chứng nghiêm trọng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hồi phục nhanh chóng.

Bên cạnh đó, những người có nguy cơ cao mắc ung thư đại tràng cần đặc biệt chú ý đến việc tầm soát định kỳ và phát hiện polyp từ sớm. Nhóm đối tượng này bao gồm những người có bệnh lý viêm ruột mạn tính như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn, những người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng, hoặc nghi ngờ có các dạng polyp tuyến mang tính di truyền, chẳng hạn như hội chứng Lynch. Với những trường hợp này, tầm soát định kỳ sẽ giúp phát hiện các polyp sớm, từ đó bác sĩ có thể thực hiện cắt polyp hoặc các biện pháp điều trị thích hợp, giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư.

Nhìn chung, polyp đại tràng 5mm thường phát triển chậm và nguy cơ ung thư thấp, nhưng việc theo dõi định kỳ vẫn là điều cần thiết để đảm bảo an toàn. Tùy thuộc vào số lượng, hình dạng và kết quả sinh thiết, bác sĩ sẽ đưa ra hướng xử lý phù hợp, từ việc cắt polyp ngay khi nội soi đến theo dõi bằng nội soi định kỳ. Việc hiểu rõ tình trạng của polyp và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp phòng ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe đại tràng lâu dài.