Trong suốt thai kỳ, việc theo dõi sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng. Một trong những xét nghiệm thường được bác sĩ khuyến nghị là xét nghiệm tiểu đường thai kỳ, đặc biệt trong giai đoạn từ tuần 24 đến 28. Tuy nhiên, vì nhiều lý do như chủ quan, lo sợ hay thiếu thông tin, không ít mẹ bầu đã bỏ qua bước này. Vậy điều đó có thực sự nguy hiểm không? Không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có sao không? Hãy cùng tìm hiểu cụ thể để có cái nhìn chính xác và đầy đủ.
Không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có sao không?
Tiểu đường thai kỳ là tình trạng rối loạn chuyển hóa đường huyết xảy ra trong thời gian mang thai, chủ yếu do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể người mẹ. Bệnh thường không có biểu hiện rõ ràng, khiến nhiều mẹ bầu lầm tưởng là “vô hại”. Tuy nhiên, sự thật lại hoàn toàn ngược lại. Vậy không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có sao không? Câu trả lời là: Có và rất nghiêm trọng. Việc không phát hiện và điều trị kịp thời tình trạng tiểu đường thai kỳ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, không chỉ cho mẹ mà còn cho cả thai nhi. Cụ thể, hậu quả đối với mẹ bầu có thể bao gồm:
- Tăng nguy cơ tiền sản giật, một biến chứng đe dọa tính mạng nếu không được kiểm soát tốt.
- Sinh non do môi trường nội tử cung bị thay đổi bất thường.
- Băng huyết sau sinh, khó hồi phục sức khỏe, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Hậu quả với thai nhi có thể xảy ra:
- Macrosomia (thai to): Thai nhi phát triển quá mức, gây khó sinh, dễ dẫn đến sinh mổ hoặc tổn thương khi sinh thường.
- Hạ đường huyết sau sinh: Do tụy thai nhi sản xuất insulin dư thừa trong bụng mẹ.
- Tử vong chu sinh: Nguy cơ cao nếu không kiểm soát tốt đường huyết.
Điều đáng lo ngại là bệnh này không có triệu chứng rõ ràng, chỉ thông qua xét nghiệm mới có thể phát hiện chính xác. Vì vậy, mẹ bầu không nên chủ quan, dù cảm thấy sức khỏe vẫn ổn định.

Vì sao xét nghiệm tiểu đường thai kỳ lại quan trọng đến vậy?
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ không chỉ đơn thuần là một phương pháp kiểm tra thông thường mà còn là công cụ then chốt để phát hiện sớm rối loạn chuyển hóa đường huyết – yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ. Theo khuyến nghị của Bộ Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ mang thai nên xét nghiệm dung nạp glucose trong khoảng tuần thứ 24 đến 28 của thai kỳ. Đây là thời điểm hormone thai kỳ ảnh hưởng mạnh nhất đến khả năng sử dụng insulin của cơ thể. Việc thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ theo khuyến nghị sẽ mang lại những lợi ích như:
- Giúp mẹ phát hiện sớm tình trạng rối loạn đường huyết.
- Là cơ sở để bác sĩ tư vấn thay đổi chế độ ăn uống, lối sống nhằm kiểm soát bệnh.
- Tránh các biến chứng nặng nề trong thai kỳ và sau sinh.

Những rủi ro tiềm ẩn nếu không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Không ít mẹ bầu đặt câu hỏi: “Nếu mình ăn uống lành mạnh, không thèm ngọt, không ăn nhiều đồ ngọt thì có cần xét nghiệm không?” Thực tế, tình trạng tiểu đường thai kỳ phụ thuộc nhiều vào nội tiết tố và cơ địa, không chỉ do chế độ ăn. Vì vậy, dù bạn có “cảm thấy khỏe mạnh” thì việc bỏ qua xét nghiệm vẫn có thể dẫn đến hậu quả nguy hiểm.
Rủi ro đối với mẹ:
- Tăng nguy cơ sinh mổ do thai to hoặc rối loạn chuyển dạ.
- Tỷ lệ phát triển thành tiểu đường tuýp 2 sau sinh cao hơn bình thường.
- Dễ mắc các biến chứng sản khoa như nhiễm trùng hậu sản, vết mổ khó lành.
Rủi ro đối với bé:
- Thai quá to dễ gây chèn ép, tổn thương khi sinh.
- Hạ đường huyết sau sinh, vàng da nặng.
- Nguy cơ béo phì, tiểu đường sớm khi trưởng thành.
Theo WHO, khoảng 10% phụ nữ mang thai trên toàn thế giới bị tiểu đường thai kỳ. Ở Việt Nam, tỷ lệ dao động từ 5 – 20% tùy vùng.

Những lý do khiến mẹ bầu bỏ qua xét nghiệm và lời khuyên từ chuyên gia
Dù các bác sĩ luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của xét nghiệm này, vẫn có rất nhiều mẹ bầu lựa chọn không thực hiện. Nguyên nhân là gì? Một số lý do thường gặp bao gồm:
- Sợ uống nước đường khi làm xét nghiệm dung nạp glucose.
- Cho rằng bản thân khỏe mạnh, không cần thiết kiểm tra.
- Thiếu thông tin hoặc lo lắng không chính đáng về ảnh hưởng đến thai nhi.
Sự thật là tiểu đường thai kỳ thường không có biểu hiện bên ngoài rõ ràng, chỉ khi làm xét nghiệm mới có thể phát hiện được. Việc uống nước đường để kiểm tra là hoàn toàn an toàn, được theo dõi chặt chẽ trong môi trường y tế.
Lời khuyên từ bác sĩ:
- Xét nghiệm chỉ mất 1 buổi sáng nhưng giúp phòng ngừa hàng loạt biến chứng nguy hiểm.
- Đừng để sự lo lắng hoặc chủ quan khiến bạn bỏ qua cơ hội bảo vệ sức khỏe cho chính mình và em bé.
- Trao đổi thẳng thắn với bác sĩ, chia sẻ nỗi lo (nếu có) để được giải thích kỹ càng, giúp yên tâm hơn khi thực hiện xét nghiệm.

Làm gì nếu phát hiện bị tiểu đường thai kỳ?
Nhiều mẹ lầm tưởng rằng nếu bị chẩn đoán tiểu đường thai kỳ thì sẽ gây ảnh hưởng nặng nề đến con. Tuy nhiên, nếu được kiểm soát tốt, hầu hết phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ vẫn sinh con khỏe mạnh bình thường. Các bước kiểm soát đơn giản bao gồm:
- Thay đổi chế độ ăn uống: Hạn chế tinh bột, đường, ưu tiên các thực phẩm nhiều chất xơ.
- Tăng cường vận động nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga cho bà bầu giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả.
- Theo dõi đường huyết định kỳ: Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Dùng thuốc hoặc insulin (nếu cần): Chỉ sử dụng khi có chỉ định rõ ràng, đảm bảo an toàn cho thai nhi.
Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng rất quan trọng. Mẹ bầu không nên quá lo lắng vì tâm lý tiêu cực có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và bé. Điều quan trọng là tuân thủ hướng dẫn điều trị và theo dõi thường xuyên để đảm bảo thai kỳ an toàn.

Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là bước đơn giản nhưng vô cùng quan trọng trong hành trình làm mẹ. Không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có sao không? Câu trả lời là: Có và có thể ảnh hưởng lâu dài đến cả mẹ và con. Đây không chỉ là một xét nghiệm mà là một lựa chọn an toàn cho cả cuộc đời bé yêu. Nếu bạn đang trong giai đoạn chuẩn bị mang thai, mang thai, ngoài việc tìm hiểu kiến thức và thăm khám định kỳ, hãy đảm bảo mình đã được tiêm đủ các loại vắc xin cần thiết như vắc xin phòng rubella, vắc xin phòng cúm, vắc xin phòng viêm gan B,... Việc này giúp bạn có một thai kỳ khỏe mạnh, phòng tránh biến chứng và bảo vệ bé ngay từ trong bụng mẹ.
Đừng ngần ngại hỏi bác sĩ về lịch tiêm chủng, kế hoạch xét nghiệm và theo dõi sức khỏe trước, trong và sau thai kỳ. Sự chủ động của bạn hôm nay chính là món quà tuyệt vời nhất cho con sau này.