Không ăn sáng bị gì​? Nhịn bữa sáng có ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Trong cuộc sống hiện đại, nhiều người có xu hướng bỏ bữa sáng vì bận rộn hoặc nghĩ rằng không cần thiết. Tuy nhiên, việc thường xuyên không ăn sáng không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi, thiếu tập trung mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, tim mạch và cân nặng. Vậy cụ thể, không ăn sáng bị gì và sẽ gây ra những vấn đề gì cho sức khỏe?

Không ăn sáng bị gì​ và có ảnh hưởng sức khỏe không?

Không ăn sáng bị gì? Việc không ăn sáng trong thời gian dài có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Nếu bỏ qua bữa sáng, đặc biệt là khi không có kế hoạch ăn uống hợp lý cho phần còn lại trong ngày, bạn đang vô tình làm rối loạn nhịp sinh học của cơ thể, gây hại nhiều hơn là lợi.

Về chuyển hóa của cơ thể

Khi thức dậy, lượng đường trong máu thường ở mức thấp do đã trải qua nhiều giờ không nạp dinh dưỡng. Nếu tiếp tục không ăn sáng, não bộ, vốn phụ thuộc vào glucose để hoạt động, sẽ bị thiếu hụt năng lượng. Hệ quả là cơ thể cảm thấy uể oải, kém tập trung, thậm chí hay quên hoặc mệt mỏi kéo dài trong buổi sáng.

Không chỉ dừng lại ở năng lượng, nhịn ăn sáng còn ảnh hưởng đến hormone, đặc biệt là cortisol, loại hormone căng thẳng. Buổi sáng là thời điểm cortisol đạt đỉnh, nếu không ăn, nồng độ này có thể tăng cao hơn nữa, dẫn đến tình trạng lo âu, tâm trạng thất thường hoặc thậm chí rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.

Một điều cần lưu ý nữa là bỏ bữa sáng có thể làm chậm quá trình trao đổi chất. Khi cơ thể không được cung cấp năng lượng vào đầu ngày, nó có xu hướng “bảo tồn” năng lượng bằng cách giảm tốc độ trao đổi chất, tức là đốt ít calo hơn. Trong ngắn hạn, điều này có thể làm giảm mức năng lượng khiến cơ thể cảm thấy uể oải; còn về lâu dài, nó khiến việc kiểm soát cân nặng trở nên khó khăn hơn. 

Về tâm lý

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc thường xuyên bỏ bữa sáng có liên quan đến tình trạng trầm cảm, giảm mức độ hài lòng trong cuộc sống và dễ gặp cảm giác lo lắng. Lý do là vì sự thiếu hụt dinh dưỡng quan trọng vào đầu ngày có thể ảnh hưởng đến chức năng não bộ. Những dưỡng chất như axit béo omega-3 hay vitamin nhóm B, thường có trong các món ăn sáng giàu dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa tâm trạng.

Tạo thói quen ăn uống không lành mạnh

Khi cơ thể bị thiếu hụt năng lượng và dinh dưỡng sẽ dễ bị cơn đói “dẫn đường” đến những lựa chọn thức ăn nhanh, nhiều đường hoặc nhiều muối, như bánh ngọt, khoai tây chiên hay nước ngọt. Điều này không chỉ làm tăng lượng calo không cần thiết mà còn làm mất kiểm soát trong việc ăn uống, đặc biệt vào buổi chiều tối.

Nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Về lâu dài, thói quen bỏ bữa sáng còn liên quan đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng những người thường xuyên không ăn sáng có nguy cơ cao bị cholesterol xấu (LDL) tăng, rối loạn chuyển hóa và thậm chí là đau tim hoặc đột quỵ. Điều này có thể liên quan đến việc ăn quá nhiều vào buổi tối, làm tăng gánh nặng cho tim mạch và hệ tiêu hóa.

Lợi ích của việc ăn bữa sáng

Bữa sáng không chỉ là bữa ăn đầu tiên trong ngày mà còn là bước khởi đầu quan trọng giúp cơ thể nạp năng lượng, điều hòa nội tiết và hỗ trợ hoạt động trí não hiệu quả. Sau một đêm dài không ăn uống, cơ thể cần được cung cấp dinh dưỡng để khởi động lại các chức năng sinh lý cơ bản. Việc ăn sáng đúng cách sẽ giúp duy trì mức đường huyết ổn định, cải thiện tâm trạng, giảm cảm giác mệt mỏi và tăng khả năng tập trung trong công việc hay học tập.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, ăn sáng đều đặn có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe lâu dài. Một số nghiên cứu cho thấy, những người có thói quen ăn sáng thường có chỉ số khối cơ thể (BMI) ổn định hơn, ít có nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì. Họ cũng ít mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, bệnh tim mạch hoặc hội chứng chuyển hóa. Không chỉ vậy, chế độ ăn sáng lành mạnh thường cung cấp nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết hơn cho cơ thể trong suốt cả ngày.

Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ghi nhận mối liên quan giữa việc ăn sáng và sức khỏe tốt, chứ không thể chứng minh được bữa sáng là nguyên nhân trực tiếp tạo ra sự khác biệt. Có thể những người ăn sáng vốn đã có lối sống lành mạnh hơn: Ít hút thuốc, uống rượu vừa phải, vận động thường xuyên và chú trọng đến chất lượng dinh dưỡng nói chung. Vì vậy, hiệu quả tích cực không chỉ đến từ việc ăn sáng, mà còn là kết quả tổng hòa của các hành vi sống tích cực khác.

Dù vậy, theo chuyên gia dinh dưỡng, không nhất thiết phải có một bữa sáng cầu kỳ. Một bữa ăn đơn giản, đầy đủ dưỡng chất, dễ tiêu hóa là đã đủ để bắt đầu ngày mới một cách tràn đầy năng lượng. 

Không ăn sáng có giúp giảm cân không?

Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy những người bỏ bữa sáng lại có xu hướng tăng cân nhiều hơn so với những người duy trì thói quen ăn sáng đều đặn. Điều này có thể là do bỏ bữa sáng khiến cơ thể trở nên rất đói vào buổi trưa và chiều, dẫn đến việc ăn quá nhiều trong các bữa còn lại hoặc ăn những thực phẩm kém lành mạnh như đồ ngọt, thức ăn nhanh hay đồ ăn nhiều tinh bột tinh chế.

Tuy nhiên, một thử nghiệm kéo dài 4 tháng với hơn 300 người bị thừa cân và béo phì cho thấy, việc ăn hay bỏ bữa sáng không tạo ra sự khác biệt đáng kể về cân nặng. Điều đó có nghĩa là chỉ riêng việc ăn hoặc không ăn sáng chưa đủ để quyết định có giảm cân hay không. Kết quả thực tế còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác như chất lượng các bữa ăn khác trong ngày, mức độ vận động thể chất, thói quen sinh hoạt và cơ địa từng người.

Không ăn sáng cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình trao đổi chất và điều hòa hormone đói – no. Cụ thể, việc bỏ bữa có thể làm gián đoạn hoạt động của các hormone như ghrelin (hormone tạo cảm giác đói) và leptin (hormone tạo cảm giác no). Khi cơ thể không nhận được tín hiệu dinh dưỡng đều đặn sẽ khó lắng nghe và đáp ứng đúng với nhu cầu thực sự của bản thân, từ đó dễ rơi vào tình trạng ăn uống mất kiểm soát, ăn quá nhiều vào lúc cơ thể đã kiệt sức và quá đói.

Về lâu dài, thói quen bỏ bữa sáng còn được ghi nhận là có liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như kháng insulin, béo phì, cao huyết áp và tiểu đường type 2. Đây là những yếu tố nguy cơ rõ rệt cho bệnh tim mạch và các bệnh mạn tính khác. Nói cách khác, nếu mục tiêu là giảm cân lành mạnh và duy trì sức khỏe bền vững, việc ăn sáng đúng cách là một phần quan trọng bạn không nên bỏ qua.

Một bữa sáng hỗ trợ giảm cân không cần phải phức tạp hay mất nhiều thời gian. Chỉ cần chọn lựa thực phẩm thông minh: Ưu tiên các món giàu chất đạm (như trứng, sữa chua, đậu hũ, bơ đậu phộng), chất xơ (yến mạch, trái cây, rau) và chất béo tốt (hạt chia, hạt óc chó, bơ), đã giúp cơ thể có một khởi đầu ổn định và ít thèm ăn hơn trong suốt phần còn lại của ngày.

Bài viết đã giải đáp câu hỏi: “Không ăn sáng bị gì?” và cung cấp những thông tin liên quan. Không ăn sáng là một thói quen tưởng chừng vô hại nhưng có thể để lại nhiều hậu quả tiêu cực cho sức khỏe. Ăn sáng không chỉ là hành vi sinh học, mà còn là một cách chăm sóc bản thân, thể hiện sự lắng nghe nhu cầu của cơ thể, biết tôn trọng cảm giác đói và no một cách lành mạnh.