Huyết áp 90/60 có thấp không? Cách nhận biết và điều chỉnh an toàn tại nhà

Huyết áp là thước đo quan trọng phản ánh sức khỏe tim mạch và tuần hoàn máu. Giá trị huyết áp lý tưởng thường dao động quanh 120/80 mmHg. Tuy nhiên, nhiều người có kết quả 90/60 và lo ngại đây là tình trạng huyết áp thấp. Thực tế, chỉ số này không phải lúc nào cũng đáng lo, nhưng nếu đi kèm triệu chứng, cần được theo dõi cẩn thận để phòng ngừa các biến chứng tim mạch.

Huyết áp 90/60 có thấp không?

Trước khi xác định mức huyết áp này có nguy hiểm hay không, cần hiểu rõ ý nghĩa từng con số và cách cơ thể phản ứng khi huyết áp giảm.

Chỉ số huyết áp  90/60 mmHg gồm hai thành phần:

• Huyết áp tâm thu (90 mmHg): Là áp lực khi tim co bóp đẩy máu vào động mạch.
• Huyết áp tâm trương (60 mmHg): Là áp lực khi tim nghỉ giữa hai nhịp đập.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), huyết áp bình thường ở người trưởng thành được xác định khi huyết áp tâm thu dưới 120 mmHg và huyết áp tâm trương dưới 80 mmHg. Mức 90/60 mmHg được xem là giới hạn thấp của khoảng huyết áp bình thường, và chỉ được coi là huyết áp thấp (hạ huyết áp) khi kèm theo các triệu chứng lâm sàng như chóng mặt, mệt mỏi, hoa mắt, hoặc ngất xỉu.

Huyết áp 90/60 mmHg chỉ đáng lo ngại khi cơ thể xuất hiện phản ứng bất thường do giảm tưới máu mô. Nếu người bệnh có cảm giác choáng, hoa mắt, mệt mỏi, hoặc giảm tập trung, đây có thể là dấu hiệu của tụt huyết áp cần được theo dõi và đánh giá nguyên nhân.

Đặc biệt, ở người cao tuổi, bệnh nhân tim mạch, hoặc người đang dùng thuốc hạ áp, mức huyết áp này có thể gây giảm tưới máu não và tim, dẫn đến hoa mắt hoặc choáng váng. Ngược lại, ở người trẻ, phụ nữ có thể trạng nhỏ hoặc vận động viên, huyết áp 90/60 mmHg có thể vẫn là bình thường về mặt sinh lý, miễn là không xuất hiện triệu chứng và các chỉ số khác trong giới hạn ổn định.

Nguyên nhân gây huyết áp 90/60

Sau khi hiểu huyết áp 90/60 có thấp không, bước tiếp theo là tìm hiểu nguyên nhân. Việc xác định đúng nguyên nhân giúp định hướng điều trị phù hợp.

Nguyên nhân sinh lý 

Trong nhiều trường hợp, huyết áp 90/60 chỉ mang tính tạm thời do thay đổi lối sống hoặc điều kiện môi trường. Cụ thể:

• Cơ thể bị mất nước do đổ mồ hôi, nôn, tiêu chảy.
• Ăn ít muối, hoặc nhịn ăn kéo dài.
• Đứng dậy quá nhanh khiến máu chưa kịp lưu thông lên não (tụt huyết áp tư thế).
• Sau tắm nước nóng hoặc ở môi trường nhiệt độ cao.
• Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu thường có xu hướng huyết áp giảm nhẹ do thay đổi hormone.

Các nguyên nhân này thường chỉ gây giảm huyết áp tạm thời, có thể cải thiện nhanh sau khi nghỉ ngơi và bổ sung nước, điện giải.

Nguyên nhân bệnh lý (cần điều trị)

Nếu huyết áp 90/60 xuất hiện thường xuyên và không cải thiện, nguyên nhân có thể đến từ bệnh lý:

• Rối loạn nội tiết: Suy giáp, suy tuyến thượng thận.
• Bệnh tim mạch: Nhịp tim chậm, suy tim, hở van tim.
• Thiếu máu nặng hoặc mất máu cấp.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc lợi tiểu, thuốc hạ áp, an thần hoặc chống trầm cảm có thể làm giảm huyết áp.

Trường hợp này cần thăm khám chuyên khoa để xác định chính xác nguyên nhân và điều trị đúng hướng.

Dấu hiệu nhận biết huyết áp thấp 90/60 đáng lo ngại

Không phải ai có huyết áp 90/60 cũng gặp triệu chứng. Tuy nhiên, nếu cơ thể có những biểu hiện sau, bạn cần chú ý:

Các triệu chứng thường gặp

Khi huyết áp giảm dưới mức cơ thể quen thuộc, có thể xuất hiện các dấu hiệu:

• Chóng mặt, hoa mắt khi đứng lên đột ngột.
• Mệt mỏi, da nhợt nhạt, tay chân lạnh.
• Buồn nôn, giảm tập trung, thở nhanh.
• Một số trường hợp ngất xỉu sau bữa ăn hoặc sau khi đứng lâu.

Những triệu chứng này phản ánh tình trạng lưu lượng máu lên não tạm thời giảm, cần được nghỉ ngơi ngay để tránh té ngã.

Dấu hiệu cảnh báo cần đến cơ sở y tế

Một số tình huống có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời:

• Ngất kèm co giật hoặc mất ý thức.
• Đau ngực, khó thở, nhịp tim không đều.
• Huyết áp tâm thu dưới 90 mmHg nhiều lần đo liên tiếp.
• Triệu chứng không cải thiện dù đã uống nước và nghỉ ngơi.

Khi xuất hiện các dấu hiệu này, cần được thăm khám ngay để loại trừ các nguyên nhân nguy hiểm như sốc, suy tim hoặc mất máu.

Huyết áp 90/60 có nguy hiểm không và ảnh hưởng thế nào đến cơ thể?

Huyết áp thấp kéo dài có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Dưới đây là những tác động điển hình:

• Ảnh hưởng đến não và tim: Khi huyết áp giảm, lưu lượng máu đến não và tim bị giảm, gây thiếu oxy mô, dẫn đến chóng mặt, nhức đầu hoặc ngất xỉu. Nếu kéo dài, người bệnh có thể bị rối loạn tuần hoàn não, suy tim mạn tính hoặc giảm khả năng bơm máu hiệu quả.
• Ảnh hưởng đến thận và các cơ quan khác: Thận cần đủ áp lực máu để lọc chất thải. Khi huyết áp 90/60 duy trì lâu, tưới máu thận giảm, dễ dẫn đến rối loạn chức năng thận, giảm khả năng lọc độc tố. Ngoài ra, máu cung cấp ít oxy khiến mệt mỏi, giảm năng suất làm việc và rối loạn giấc ngủ.
• Đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi: Người lớn tuổi có hệ tim mạch kém thích nghi với thay đổi huyết áp. Huyết áp thấp kéo dài dễ gây thiếu máu não, té ngã, thậm chí đột quỵ do não thiếu oxy. Do đó, nhóm này cần được theo dõi huyết áp thường xuyên và điều chỉnh thuốc phù hợp.

Cách xử lý và duy trì huyết áp ổn định khi đo được 90/60

Nếu bạn đo được huyết áp 90/60, không nên hoang mang. Hãy bình tĩnh thực hiện các bước xử lý và điều chỉnh phù hợp, cụ thể:

Cách xử lý tạm thời tại nhà

Khi có dấu hiệu tụt huyết áp, cần:

• Nằm nghỉ và kê cao chân để máu dồn về tim và não.
• Uống nước ấm hoặc dung dịch điện giải nhẹ.
• Ăn nhẹ với bánh quy mặn hoặc súp loãng.
• Tránh thay đổi tư thế đột ngột, nhất là khi vừa thức dậy.

Các biện pháp này giúp huyết áp phục hồi tạm thời, giảm nguy cơ ngất.

Thay đổi lối sống và chế độ ăn

Để duy trì huyết áp ổn định, nên:

• Bổ sung đủ nước (2 - 2,5 lít/ngày nếu không bị bệnh thận).
• Ăn đủ muối iod, theo khuyến nghị bác sĩ.
• Tăng cường thực phẩm giàu kali, magie như chuối, rau xanh, hạt ngũ cốc.
• Duy trì giấc ngủ đủ, tránh stress kéo dài.

Lối sống khoa học giúp cải thiện tuần hoàn máu và cân bằng huyết áp tự nhiên.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu huyết áp 90/60 lặp lại nhiều lần hoặc kèm triệu chứng nghiêm trọng, bạn cần đến bác sĩ:

• Có tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc đang dùng thuốc hạ áp.
• Huyết áp giảm nhanh, kèm ngất hoặc chóng mặt kéo dài.
• Xuất hiện đau ngực, khó thở hoặc phù tay chân.

Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm, đo điện tim, siêu âm tim để xác định nguyên nhân chính xác.

Cách phòng ngừa tình trạng huyết áp thấp tái diễn

Để hạn chế tình trạng huyết áp 90/60 tái phát, bạn nên áp dụng các biện pháp sau:

• Đo huyết áp vào cùng thời điểm mỗi ngày để theo dõi xu hướng thay đổi.
• Không uống rượu bia, hạn chế caffein, vì chúng có thể làm giãn mạch tạm thời.
• Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc hít thở sâu giúp cải thiện tuần hoàn.
• Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt ở người có bệnh nền tim mạch, nội tiết.

Việc duy trì thói quen sống lành mạnh giúp kiểm soát huyết áp và phòng ngừa biến chứng tim mạch hiệu quả.

Huyết áp 90/60 có thấp không phụ thuộc vào thể trạng từng người. Ở người khỏe mạnh, đây có thể là mức huyết áp bình thường. Tuy nhiên, nếu đi kèm triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi hoặc có bệnh tim mạch, cần được theo dõi và điều trị kịp thời. Do đó, duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học và kiểm tra huyết áp định kỳ chính là chìa khóa giúp bảo vệ tim mạch và sức khỏe lâu dài.