Tình trạng nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh khá phổ biến do niêm mạc mũi nhạy cảm và chưa hoàn thiện về mặt cấu trúc. Do đó, nhiều cha mẹ lựa chọn hút mũi như một biện pháp hỗ trợ giúp trẻ dễ thở. Tuy vậy, hút mũi cho trẻ sơ sinh có ảnh hưởng gì không vẫn là câu hỏi được đặt ra trong quá trình chăm sóc. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết thắc mắc trên và hướng dẫn cách xử lý nghẹt mũi an toàn cho trẻ sơ sinh.
Hút mũi cho trẻ sơ sinh có ảnh hưởng gì không?
Trước khi giải đáp thắc mắc hút mũi cho trẻ sơ sinh có ảnh hưởng gì không, phụ huynh cần nắm rõ khái niệm và vai trò của kỹ thuật này. Hút mũi là phương pháp sử dụng các thiết bị để loại bỏ dịch tiết khỏi khoang mũi. Khi thực hiện đúng kỹ thuật, việc hút mũi giúp cải thiện khả năng hô hấp và giấc ngủ của trẻ.

Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc thao tác sai cách, trẻ có thể gặp các biến chứng như:
- Tổn thương niêm mạc mũi: Niêm mạc mũi ở trẻ sơ sinh có cấu trúc mỏng và nhạy cảm. Việc đưa dụng cụ hút mũi quá sâu hoặc sử dụng lực hút quá mạnh có thể làm tổn thương lớp niêm mạc của trẻ.
- Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn: Nếu dụng cụ hút mũi không được vệ sinh đúng cách, vi khuẩn có thể xâm nhập vào đường hô hấp trên của trẻ, làm tăng nguy cơ viêm mũi hoặc viêm xoang. Do đó, mẹ cần rửa sạch dụng cụ bằng xà phòng và nước ấm sau mỗi lần sử dụng để đảm bảo an toàn.
- Kích ứng và phù nề: Việc hút mũi quá thường xuyên hoặc thời gian lần hút quá lâu có thể gây kích thích niêm mạc mũi. Tình trạng này có thể làm kích ứng niêm mạc, gây sưng và làm tình trạng nghẹt mũi trở nên nghiêm trọng hơn.
- Ảnh hưởng tâm lý: Nếu thao tác hút mũi được thực hiện thiếu nhẹ nhàng, trẻ có thể sợ hãi, kháng cự hoặc quấy khóc. Tình trạng này không chỉ gây căng thẳng cho trẻ mà còn ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc. Vì vậy, mẹ cần thao tác nhẹ nhàng, trấn an để giúp trẻ cảm thấy an toàn và hợp tác hơn.

Khi nào nên hút mũi cho trẻ sơ sinh?
Hút mũi cho trẻ sơ sinh là phương pháp hỗ trợ an toàn và cần thiết trong một số trường hợp như nghẹt mũi nhiều hoặc trẻ khó thở khi bú. Tuy nhiên, kỹ thuật này chỉ nên được áp dụng khi thực sự cần thiết và phải đảm bảo đúng thao tác. Việc lạm dụng hoặc thực hiện sai cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Dưới đây là các trường hợp mẹ nên hút mũi cho trẻ sơ sinh:
- Trẻ có nhiều dịch đặc gây nghẹt mũi, thở khò khè, đặc biệt khi bú hoặc ngủ.
- Trước khi bú hoặc ngủ, trẻ nên được hút mũi nếu có nhiều dịch tiết, giúp thông thoáng đường thở, hỗ trợ quá trình bú và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Khi trẻ bị cảm lạnh hoặc viêm mũi, dịch nhầy tích tụ nhiều gây tắc nghẽn đường hô hấp.
- Sau khi nhỏ nước muối sinh lý khoảng vài phút, dịch nhầy sẽ được làm loãng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hút mũi diễn ra nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.

Cách xử lý nghẹt mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà
Để hỗ trợ trẻ sơ sinh giảm nghẹt mũi hiệu quả và an toàn, phụ huynh cần áp dụng các biện pháp phù hợp kết hợp chăm sóc đúng cách. Việc làm sạch mũi không chỉ cải thiện hô hấp mà còn giúp trẻ bú và ngủ tốt hơn.
Dùng nước muối sinh lý
Nước muối sinh lý là lựa chọn an toàn và đơn giản để làm sạch mũi cho trẻ nhờ khả năng làm loãng và mềm dịch tiết nhầy. Phụ huynh nên nhỏ từ 2 - 3 giọt vào mỗi bên mũi của trẻ, sau đó chờ khoảng 2 - 3 phút trước khi tiến hành hút mũi nếu cần. Trong trường hợp nghẹt mũi nhẹ, việc nhỏ nước muối sinh lý đúng cách có cải thiện thông khí mà không cần thực hiện thêm các biện pháp can thiệp như hút mũi.
Lựa chọn dụng cụ hút mũi phù hợp
Phụ huynh nên lựa chọn các dụng cụ hút mũi có đầu mềm bằng silicon hoặc cao su y tế để giảm nguy cơ gây tổn thương niêm mạc mũi ở trẻ sơ sinh. Các loại dụng cụ hút mũi thường được sử dụng gồm:
- Bóng hút mũi;
- Ống hút mũi dây có van một chiều;
- Máy hút mũi điện (chỉ nên dùng khi có chỉ định chuyên môn).
Tất cả dụng cụ hút mũi cần được vệ sinh và tiệt trùng đúng cách trước và sau mỗi lần sử dụng nhằm hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn đường hô hấp.

Thao tác hút mũi đúng cách
Việc hút mũi cho trẻ sơ sinh tuy đơn giản nhưng nếu thao tác không đúng, bé có thể gặp phải tình trạng trầy xước niêm mạc, chảy máu hoặc thậm chí viêm nhiễm. Vì vậy, phụ huynh cần nắm rõ thao tác thực hiện sau:
- Hút từng bên mũi riêng biệt, không hút cả hai bên cùng lúc để bé dễ thở và tránh gây áp lực quá lớn lên khoang mũi.
- Không đưa đầu hút vào quá sâu, chỉ đặt nhẹ nhàng ngay cửa mũi để tạo lực hút vừa phải.
- Thực hiện thao tác nhẹ nhàng, đều tay, tránh hút quá mạnh gây tổn thương niêm mạc mũi.
- Sau khi hút, mẹ có thể nhỏ thêm vài giọt nước muối sinh lý để làm dịu niêm mạc và rửa sạch dịch còn sót lại.
Hy vọng bài viết trên đã giải đáp rõ thắc mắc hút mũi cho trẻ sơ sinh có ảnh hưởng gì không một cách toàn diện. Việc hút mũi đúng chỉ định và kỹ thuật có thể cải thiện tình trạng nghẹt mũi giúp trẻ dễ thở và ngủ sâu hơn. Tuy nhiên, phụ huynh cần hạn chế lạm dụng phương pháp nay và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhằm đảm bảo sức khỏe hô hấp cho trẻ.