Hormone serotonin có chức năng gì? Những cách gia tăng tự nhiên

Hormone serotonin được sản xuất chủ yếu trong não bộ và hệ tiêu hóa, ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống, từ cách chúng ta cảm nhận hạnh phúc đến việc kiểm soát hệ thống tiêu hóa. Tuy nhiên, với căng thẳng kéo dài, chế độ ăn kém và thiếu vận động có thể làm giảm nồng độ hormone serotonin, dẫn đến các triệu chứng như trầm cảm hay rối loạn giấc ngủ. Việc nhận thức sớm về hormone serotonin sẽ giúp bạn chủ động áp dụng các biện pháp cải thiện, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Tổng quan về hormone serotonin 

Hormone serotonin không chỉ hiện diện ở não bộ, mà còn được tìm thấy trong tiểu cầu máu và hệ tiêu hóa. Nhờ sự phân bố rộng, chất dẫn truyền thần kinh này đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng cả về thể chất lẫn tinh thần. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), khoảng 90% serotonin của cơ thể được sản xuất trong đường tiêu hóa, phần còn lại được tổng hợp trong hệ thần kinh trung ương, nơi nó đóng vai trò chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng đến tâm trạng, giấc ngủ và sự thèm ăn. Hormone serotonin có những chức năng nổi bật như sau:

• Dẫn truyền tín hiệu thần kinh: Giúp điều chỉnh khả năng ghi nhớ, học tập, vận động và cảm xúc. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng và sự thèm ăn.
• Kích thích cơ trơn: Serotonin tạo ra các phản ứng co bóp ở cơ trơn, đồng thời mang đến cảm giác hạnh phúc, thư giãn và nhiều cung bậc cảm xúc khác.
• Tiền chất của melatonin: Hormone serotonin tham gia vào quá trình tổng hợp melatonin, yếu tố kiểm soát nhịp sinh học, chu kỳ thức và ngủ.
• Liên quan đến nhiều hoạt động sinh học khác: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng serotonin có mối liên hệ với tái tạo tế bào gan, tiết sữa, quá trình chuyển hóa xương cũng như phân chia tế bào.

Ngoài ra, hormone serotonin còn ảnh hưởng trực tiếp đến trạng thái tinh thần của con người. Một mức serotonin cân bằng giúp chúng ta duy trì cảm xúc tích cực, hạn chế lo âu, đồng thời góp phần tạo nên sức khỏe toàn diện.

Hormone serotonin có chức năng gì?

Hormone serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh có mặt ở nhiều cơ quan khác nhau và đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng. Những tác động của nó không chỉ giới hạn ở não bộ, mà còn mở rộng ra hệ tiêu hóa, máu và các phản ứng tự nhiên của cơ thể.

Chức năng trong hệ tiêu hóa

Trong đường ruột, hormone serotonin đóng vai trò điều hòa nhu động ruột và hỗ trợ vận chuyển thức ăn. Giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn, từ đó góp phần giữ cân bằng cho quá trình tiêu hóa. Khi nồng độ serotonin ổn định, hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn và hạn chế được tình trạng rối loạn như đầy hơi hay táo bón.

Chức năng đông máu

Khi cơ thể bị thương, tiểu cầu giải phóng serotonin để giúp các mạch máu co lại. Điều này làm giảm lượng máu chảy ra ngoài và thúc đẩy hình thành cục máu đông. Nhờ vậy, hormone serotonin góp phần bảo vệ cơ thể trước nguy cơ mất máu quá nhiều và hỗ trợ tiến trình lành vết thương.

Điều khiển tâm trạng và cảm xúc

Trong hệ thần kinh trung ương, hormone serotonin có ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc, mức độ lo âu và trạng thái hạnh phúc. Khi serotonin cân bằng, con người cảm thấy lạc quan, dễ chịu. Ngược lại, sự thiếu hụt có thể dẫn tới tâm trạng chán nản hoặc bất an. Đây cũng là lý do serotonin thường được gọi là “hormone hạnh phúc”.

Kích thích phản xạ buồn nôn 

Một chức năng đặc biệt khác của serotonin là tham gia vào cơ chế tự vệ của cơ thể. Khi ăn phải thực phẩm chứa độc tố hoặc chất kích thích niêm mạc tiêu hóa, serotonin sẽ được tiết ra nhiều hơn ở ruột. Lượng serotonin này gửi tín hiệu lên não, gây cảm giác buồn nôn, thúc đẩy nôn mửa hoặc tiêu chảy để nhanh chóng loại bỏ chất độc ra ngoài.

Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu serotonin

Khi lượng hormone serotonin trong cơ thể suy giảm, nhiều hoạt động sinh lý và tinh thần sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Đây là một chất dẫn truyền thần kinh có vai trò then chốt trong việc điều hòa cảm xúc, giấc ngủ, tiêu hóa và cả khả năng kiểm soát hành vi. Vì vậy, sự thiếu hụt serotonin thường dẫn đến những biểu hiện cụ thể như:

• Rối loạn giấc ngủ: Người thiếu serotonin thường khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu hoặc dễ tỉnh giấc, kéo theo tình trạng mệt mỏi kéo dài.
• Tâm lý bất ổn: Cơ thể dễ rơi vào trạng thái tự ti, lo âu, giảm lòng tự trọng, thậm chí cảm thấy không có động lực trong cuộc sống.
• Dễ cáu gắt, bốc đồng: Nồng độ serotonin thấp khiến khả năng kiểm soát cảm xúc giảm, dẫn đến các hành vi bộc phát, dễ gây hấn hoặc phản ứng thái quá trước tình huống nhỏ nhặt.
• Rối loạn ăn uống: Cảm giác thèm ăn tăng lên, đặc biệt là với thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột, từ đó dễ gây tăng cân ngoài ý muốn.
• Ảnh hưởng đến tiêu hóa: Người bị thiếu serotonin có thể gặp phải buồn nôn, khó tiêu hoặc rối loạn nhu động ruột.

Các triệu chứng trên khá phổ biến và thường thấy ở những người gặp vấn đề về tinh thần như trầm cảm hoặc rối loạn lo âu. Tuy nhiên, việc serotonin thấp có phải là nguyên nhân trực tiếp gây trầm cảm hay không thì khoa học vẫn chưa đưa ra kết luận chắc chắn.

Những cách tự nhiên giúp gia tăng hormone serotonin

Hormone serotonin có thể được cải thiện thông qua lối sống lành mạnh và các thói quen tích cực. Thay vì tìm đến các chất kích thích vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro, hoàn toàn có thể áp dụng những phương pháp an toàn, hiệu quả dưới đây để giúp cơ thể tăng cường serotonin một cách tự nhiên.

• Điều chỉnh tâm trạng: Cảm xúc và serotonin có mối quan hệ hai chiều. Duy trì được thái độ tích cực, lạc quan, não bộ sẽ giải phóng nhiều hormone serotonin hơn. Việc kiểm soát cảm xúc, giữ bình tĩnh và tìm giải pháp cho vấn đề sẽ giúp bạn hạnh phúc hơn và ổn định tâm trạng.
• Ra ngoài hít thở không khí trong lành: Chỉ cần dành 10 - 15 phút mỗi ngày để đi dạo, tắm nắng hoặc hít thở sâu ngoài trời, cơ thể sẽ hấp thụ vitamin D và kích hoạt quá trình tăng tiết serotonin. Thỉnh thoảng, hãy thử đi du lịch, thay đổi môi trường sống để nạp thêm năng lượng tích cực.
• Tăng cường vận động: Thể dục, thể thao không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn là cách hiệu quả để tăng serotonin. Những bài tập như chạy bộ, yoga, đạp xe hay bơi lội giúp giải phóng endorphin, dopamine và serotonin - ba hormone quan trọng mang lại sự hứng khởi và cảm giác hạnh phúc.
• Làm việc mình yêu thích: Dành thời gian cho sở thích cá nhân như nghe nhạc, đọc sách, vẽ tranh, nấu ăn hay chăm sóc thú cưng. Khi bạn cảm thấy vui vẻ và hứng thú, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tiết thêm nhiều hormone serotonin.
• Ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn giàu tryptophan, loại axit amin cần thiết để tổng hợp serotonin sẽ hỗ trợ cải thiện tâm trạng. Các thực phẩm gợi ý gồm trứng, cá hồi, đậu nành, thịt gà, pho mát và chuối. Đây là nguồn dưỡng chất tự nhiên giúp nâng cao nồng độ serotonin mà không cần đến thuốc.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ chất lượng giữ vai trò quan trọng trong việc cân bằng hormone. Hãy duy trì thói quen ngủ từ 7 - 8 tiếng mỗi ngày, tạo không gian ngủ yên tĩnh, giảm ánh sáng xanh và hạn chế caffeine vào buổi tối.
• Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng kéo dài là nguyên nhân làm suy giảm lượng serotonin. Để khắc phục, bạn có thể tập yoga, thiền, hít thở sâu hoặc trò chuyện với người thân để giải tỏa áp lực. Ngay cả việc dành 20 - 30 phút mỗi ngày cho hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe cũng giúp cơ thể thư giãn và tái tạo nguồn năng lượng tích cực.

Hormone serotonin đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa cảm xúc, giấc ngủ, tiêu hóa cũng như duy trì sự cân bằng cho sức khỏe tinh thần và thể chất. Khi nồng độ serotonin ổn định, con người sẽ cảm thấy hạnh phúc, tràn đầy năng lượng và sống tích cực hơn. Ngược lại, sự thiếu hụt hormone này có thể kéo theo nhiều hệ lụy, từ rối loạn giấc ngủ, lo âu cho đến các vấn đề về tiêu hóa và tâm trạng. Việc chủ động xây dựng lối sống lành mạnh, tăng cường vận động, ăn uống khoa học, giữ tinh thần lạc quan và kiểm soát căng thẳng là những cách tự nhiên giúp cơ thể sản xuất thêm hormone serotonin.

Tiêm vắc xin là biện pháp an toàn và hiệu quả nhất giúp cơ thể phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe cho cả trẻ nhỏ lẫn người lớn. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu được nhiều khách hàng tin tưởng nhờ hệ thống cơ sở hiện đại, nguồn vắc xin đa dạng, rõ ràng về xuất xứ và được bảo quản trong điều kiện chuẩn quốc tế. Đội ngũ y bác sĩ tận tâm, giàu kinh nghiệm luôn sẵn sàng tư vấn phác đồ tiêm chủng phù hợp cho từng lứa tuổi và tình trạng sức khỏe. Đặc biệt, khách hàng còn được trải nghiệm dịch vụ nhanh chóng, chuyên nghiệp, cùng nhiều tiện ích đặt lịch linh hoạt. Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, hãy liên hệ ngay Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 1800 6928 để được hỗ trợ và đặt lịch hẹn sớm nhất.