Hở eo cổ tử cung khi mang thai có sao không?

Hở eo cổ tử cung khi mang thai thường diễn tiến âm thầm, khó phát hiện nếu không được theo dõi bằng siêu âm. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị giúp mẹ bầu chủ động bảo vệ thai kỳ và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Tìm hiểu về hở eo cổ tử cung

Hở eo cổ tử cung là tình trạng cổ tử cung mở ra sớm khi thai nhi chưa đủ tháng, dù không có cơn co tử cung. Bình thường, cổ tử cung phải đóng kín đến khi thai đủ 37 - 40 tuần mới bắt đầu mở để chuẩn bị cho sinh nở. Khi bị hở eo, cổ tử cung giãn sớm làm thai dễ tuột ra ngoài, dẫn đến sảy thai hoặc sinh non.

Tình trạng này thường xảy ra ở tam cá nguyệt thứ hai (tuần 16 - 24) và khó nhận biết vì không gây đau rõ rệt. Một số dấu hiệu cảnh báo mẹ bầu cần lưu ý gồm:

• Cảm giác tức nặng vùng bụng dưới, đau âm ỉ lưng hoặc háng.
• Dịch âm đạo ra nhiều, loãng hoặc lẫn máu.
• Cảm giác thai tụt thấp, bụng dưới trĩu nặng.
• Đôi khi chỉ phát hiện tình cờ qua siêu âm cổ tử cung định kỳ.

Hở eo cổ tử cung khi mang thai có sao không?

Hở eo cổ tử cung là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây sảy thai muộn và sinh non, đặc biệt trong giai đoạn từ tuần 16 đến 28 của thai kỳ. Khi cổ tử cung mở sớm, thai nhi chưa đủ lớn để tồn tại ngoài tử cung, dẫn đến nguy cơ mất thai rất cao nếu không can thiệp kịp thời.

Ngoài ra, tình trạng này còn làm tăng khả năng nhiễm trùng ối, vỡ ối sớm hoặc chuyển dạ sớm trước tuần 37. Thai nhi sinh non có thể đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe như suy hô hấp, vàng da, nhiễm trùng, chậm phát triển thể chất và trí tuệ.

Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, phần lớn trường hợp hở eo cổ tử cung vẫn có thể giữ thai an toàn đến đủ tháng. Biện pháp khâu vòng cổ tử cung, đặt vòng nâng hoặc dùng hormone progesterone giúp giảm nguy cơ sinh non đáng kể.

Nguyên nhân hở eo tử cung

Hở eo cổ tử cung hình thành khi các mô cơ quanh cổ tử cung yếu đi, không đủ khả năng đóng chặt để nâng đỡ thai nhi đang lớn dần. Nguyên nhân có thể đến từ yếu tố bẩm sinh, tổn thương mắc phải hoặc can thiệp y khoa trước đó.

Yếu tố bẩm sinh

Một số phụ nữ có cấu trúc cổ tử cung ngắn hoặc sợi collagen kém đàn hồi ngay từ khi sinh ra. Ngoài ra, các rối loạn di truyền ảnh hưởng đến mô liên kết (như hội chứng Ehlers-Danlos) cũng có thể khiến cổ tử cung yếu hơn bình thường.

Tác động trong quá trình mang thai

Thai to, đa thai (song thai, tam thai) hoặc tăng áp lực buồng tử cung quá mức sẽ khiến cổ tử cung phải chịu lực lớn hơn bình thường, dẫn đến giãn và hở sớm.

Tổn thương sau phẫu thuật hoặc thủ thuật sản phụ khoa

Các can thiệp như nong cổ tử cung, nạo hút thai nhiều lần, khoét chóp cổ tử cung, cắt một phần tử cung hoặc sinh mổ nhiều lần có thể làm tổn thương mô cổ tử cung, khiến cổ tử cung dễ giãn mở sớm trong thai kỳ sau.

Chẩn đoán và điều trị hở eo cổ tử cung

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành:

• Siêu âm đầu dò âm đạo: Giúp đo chính xác chiều dài cổ tử cung. Nếu cổ tử cung ngắn hơn 25mm trước 24 tuần, nguy cơ hở eo rất cao.
• Khám phụ khoa: Đánh giá độ mềm, mở của cổ tử cung.
• Theo dõi tiền sử sinh sản: Với mẹ có tiền sử sảy thai muộn hoặc sinh non, bác sĩ thường chỉ định siêu âm sớm và định kỳ hơn.

Điều trị

Phương pháp điều trị chính cho tình trạng hở eo cổ tử cung hiện nay là khâu vòng cổ tử cung, giúp cố định và tăng độ vững chắc cho cổ tử cung, ngăn ngừa nguy cơ sảy thai hoặc sinh non.

Chỉ định khâu vòng cổ tử cung

Thủ thuật được chỉ định cho:

• Thai phụ được chẩn đoán hở eo cổ tử cung qua siêu âm hoặc thăm khám lâm sàng.
• Phụ nữ có tiền sử sảy thai muộn hoặc sinh non tái phát, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai.
• Người đã từng khâu vòng cổ tử cung ở thai kỳ trước.

Chống chỉ định

Không thực hiện khâu khi người bệnh có các yếu tố nguy cơ như:

• Cơn gò tử cung, chảy máu âm đạo, viêm màng ối hoặc ối vỡ non.
• Thai nhi có bất thường hoặc mẹ đang mắc viêm nhiễm sinh dục cấp tính.

Quy trình thực hiện

Thủ thuật thường được tiến hành ở tuổi thai 14 - 18 tuần, sau khi bác sĩ đánh giá kỹ tình trạng cổ tử cung và loại trừ viêm nhiễm âm đạo. Phổ biến nhất là kỹ thuật McDonald, dùng chỉ không tiêu (loại 5mm), khâu vòng quanh cổ tử cung để thắt chặt lỗ trong. Khi khâu, bác sĩ đặt ngón tay vào kênh cổ tử cung để tránh siết quá mức.

Chăm sóc sau thủ thuật

Chăm sóc hậu phẫu bao gồm:

• Nghỉ ngơi tại giường 12 - 24 giờ đầu, tránh vận động mạnh hoặc quan hệ tình dục.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường như đau bụng, ra huyết hoặc rỉ ối.
• Siêu âm định kỳ để kiểm tra chiều dài cổ tử cung.
• Dùng progesterone hỗ trợ đến 36 tuần thai và cắt chỉ khâu khi thai đạt ≥ 38 tuần hoặc khi có dấu hiệu chuyển dạ.

Cách phòng ngừa hở eo cổ tử cung

Hở eo cổ tử cung thường không thể phòng ngừa tuyệt đối, nhưng mẹ bầu có thể giảm nguy cơ mắc phải bằng cách:

• Khám phụ khoa và siêu âm trước khi mang thai: Giúp phát hiện bất thường ở cổ tử cung (như ngắn, sẹo, biến dạng) để can thiệp sớm.
• Hạn chế thủ thuật xâm lấn tử cung: Tránh nạo hút thai nhiều lần hoặc nong cổ tử cung không cần thiết.
• Kiểm soát cân nặng và bệnh lý đi kèm: Béo phì, tiểu đường hoặc đa thai có thể làm tăng áp lực lên cổ tử cung.
• Theo dõi sát trong thai kỳ: Mẹ từng sảy thai hoặc sinh non cần siêu âm định kỳ để đo chiều dài cổ tử cung, phát hiện sớm dấu hiệu giãn mở.
• Giữ lối sống lành mạnh: Nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động mạnh, không mang vác nặng, ăn đủ chất để tăng sức đề kháng.
• Tiêm vắc xin phòng ung thư do HPV trước khi mang thai: Đây là cách quan trọng giúp phòng ngừa tổn thương và ung thư cổ tử cung, góp phần bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đầy đủ các loại vắc xin HPV, cùng đội ngũ bác sĩ sản khoa tư vấn chuyên sâu, giúp phụ nữ chuẩn bị tốt nhất cho thai kỳ an toàn.

Như vậy, hở eo cổ tử cung trong khi mang thai là tình trạng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu phát hiện sớm và tuân thủ điều trị đúng cách. Mẹ bầu nên thăm khám định kỳ, chú ý các dấu hiệu bất thường và giữ tinh thần lạc quan để đảm bảo thai nhi phát triển khỏe mạnh.