Hiểu đúng về suy dinh dưỡng thể gầy còm: Tác động sức khỏe và cách phòng ngừa

Suy dinh dưỡng không chỉ là vấn đề của trẻ nhỏ, mà có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào nếu chế độ ăn uống thiếu hụt và sức khỏe không được chăm sóc đúng cách. Trong đó, suy dinh dưỡng thể gầy còm là một dạng suy dinh dưỡng nghiêm trọng, khiến cơ thể trở nên gầy yếu, thiếu sức sống và dễ mắc bệnh. Nhiều người thường nhầm lẫn giữa “gầy” do cơ địa và suy dinh dưỡng thể gầy còm. Trong khi thực tế, tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Vậy suy dinh dưỡng thể gầy còm là gì, nguyên nhân từ đâu và cần làm gì để điều trị? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Suy dinh dưỡng thể gầy còm là gì?

Suy dinh dưỡng thể gầy còm (wasting) là tình trạng cơ thể bị thiếu hụt nghiêm trọng về năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu trong thời gian ngắn, dẫn đến sụt cân nhanh và tỷ lệ cân nặng so với chiều cao thấp hơn chuẩn. Người mắc suy dinh dưỡng thể gầy còm thường có vóc dáng rất gầy, cơ bắp teo nhỏ, cơ thể yếu ớt, dễ mệt mỏi và ít dự trữ năng lượng. 

Tình trạng này làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến người bệnh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng và khó hồi phục sau ốm. Đây là một dạng suy dinh dưỡng cấp tính nghiêm trọng, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ tử vong, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người mắc bệnh mạn tính.

Nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thể gầy còm

Suy dinh dưỡng thể gầy còm không phải là một tình trạng tự nhiên mà thường xảy ra do một số nguyên nhân chủ yếu sau đây:

Chế độ ăn uống không cân đối

Một trong những nguyên nhân chính của suy dinh dưỡng thể gầy còm là chế độ ăn uống không đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng. Khi cơ thể không được cung cấp đủ calo, protein, vitamin và khoáng chất, quá trình trao đổi chất sẽ bị rối loạn, khiến cơ thể không thể phát triển và duy trì sức khỏe một cách bình thường.

Bệnh lý mãn tính

Các bệnh lý như ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch và bệnh thận có thể làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể, dẫn đến suy dinh dưỡng thể gầy còm. Những người mắc các bệnh này thường gặp khó khăn trong việc duy trì cân nặng và có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng.

Rối loạn tiêu hóa

Các vấn đề về rối loạn tiêu hóa như viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích, hoặc rối loạn hấp thu có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm, từ đó gây ra suy dinh dưỡng thể gầy còm.

Mất cân bằng hormone

Rối loạn hormone, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tuyến giáp, có thể làm giảm sự thèm ăn và khả năng hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến suy dinh dưỡng thể gầy còm.

Yếu tố tâm lý

Stress, lo âu, trầm cảm hoặc các vấn đề tâm lý khác có thể làm giảm cảm giác thèm ăn, khiến người bệnh không thể ăn đủ lượng thực phẩm cần thiết cho cơ thể.

Triệu chứng của suy dinh dưỡng thể gầy còm

Suy dinh dưỡng thể gầy còm có thể gây ra những triệu chứng rõ rệt, ảnh hưởng đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Giảm cân đột ngột: Sự giảm cân không kiểm soát là dấu hiệu chính của suy dinh dưỡng thể gầy còm. Người bệnh có thể giảm nhiều kg trong thời gian ngắn mà không có lý do rõ ràng.
• Mệt mỏi và yếu ớt: Do cơ thể thiếu năng lượng, người bị suy dinh dưỡng thể gầy còm thường cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống và không thể thực hiện các hoạt động thường ngày.
• Làn da khô và móng yếu: Sự thiếu hụt dưỡng chất làm cho làn da trở nên khô ráp và dễ bị tổn thương. Móng tay và tóc cũng yếu và dễ gãy.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Người bị suy dinh dưỡng thể gầy còm có nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng do hệ miễn dịch yếu đi.
• Rối loạn tâm lý: Người bị suy dinh dưỡng thể gầy còm có thể cảm thấy trầm cảm, lo âu, và thiếu tự tin về ngoại hình.

Cách chữa bệnh suy dinh dưỡng thể gầy còm

Cách chữa bệnh suy dinh dưỡng thể gầy còm phụ thuộc vào nguyên nhân và tình trạng sức khỏe của từng người. Dưới đây là một số phương pháp chữa trị hiệu quả giúp cải thiện tình trạng này:

Cải thiện chế độ ăn uống

Để điều trị suy dinh dưỡng thể gầy còm, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Bạn cần bổ sung đầy đủ các nhóm thực phẩm cần thiết cho cơ thể, bao gồm:

• Protein: Tăng cường thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, đậu và các sản phẩm từ sữa giúp phục hồi cơ bắp và cải thiện sức khỏe.
• Tinh bột: Cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể thông qua các loại thực phẩm giàu tinh bột như gạo, khoai tây, bánh mì nguyên cám, và các loại ngũ cốc.
• Chất béo lành mạnh: Bao gồm dầu ô liu, dầu hạt lanh, và các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, giúp cung cấp năng lượng lâu dài cho cơ thể.
• Vitamin và khoáng chất: Bổ sung các vitamin A, C, D và khoáng chất như sắt, kẽm và canxi thông qua trái cây tươi, rau xanh và các loại thực phẩm bổ sung.

Sử dụng thực phẩm chức năng

Đối với những người gặp khó khăn trong việc duy trì chế độ ăn uống đầy đủ, có thể sử dụng thực phẩm chức năng hoặc sữa bổ sung dinh dưỡng để cung cấp thêm calo, vitamin và khoáng chất cần thiết.

Điều trị các bệnh mãn tính

Nếu suy dinh dưỡng thể gầy còm là kết quả của các bệnh lý mãn tính, việc điều trị các bệnh này là rất quan trọng. Bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh lý nền và giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng.

Tăng cường hoạt động thể chất

Dù cơ thể mệt mỏi, nhưng việc tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp kích thích sự thèm ăn, cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng và duy trì sức khỏe tổng thể. Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga hoặc thể dục dưỡng sinh là lựa chọn lý tưởng.

Suy dinh dưỡng thể gầy còm là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần của người bệnh. Tuy nhiên, với việc cải thiện chế độ ăn uống, sử dụng thực phẩm bổ sung, điều trị bệnh lý nền và tăng cường hoạt động thể chất, tình trạng này hoàn toàn có thể được cải thiện. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải tình trạng này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp, giúp phục hồi sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.