Hay bị mẩn ngứa mùa hè: Nguyên nhân và cách xử trí

Vậy nguyên nhân nào khiến bạn hay bị mẩn ngứa mùa hè? Liệu đây chỉ là phản ứng bình thường của da với thời tiết, hay là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các nguyên nhân phổ biến gây mẩn ngứa vào mùa hè, đồng thời gợi ý cách phòng ngừa và xử lý hiệu quả để bảo vệ làn da trong những ngày nắng nóng.

Hay bị mẩn ngứa mùa hè nguyên nhân do đâu?

Vào mùa hè, tình trạng da bị mẩn ngứa xảy ra phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó điển hình là tình trạng tăng tiết mồ hôi. Khi cơ thể tiết nhiều mồ hôi dưới thời tiết oi bức, mồ hôi kết hợp với bụi bẩn và bã nhờn sẽ làm bít tắc lỗ chân lông khiến tuyến mồ hôi hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến hiện tượng ngứa ngáy, nổi sẩn và cảm giác khó chịu trên da. 

Ngoài ra, môi trường da thay đổi khi mồ hôi tiết nhiều còn làm tăng nguy cơ kích ứng, đặc biệt ở những người có làn da nhạy cảm hoặc cơ địa dị ứng. 

Việc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài cũng là một yếu tố gây tổn thương da. Tia cực tím (UV) có thể xuyên qua bề mặt da, phá vỡ các tế bào biểu bì và làm biến tính protein trong cơ thể. Khi đó, hệ miễn dịch có thể phản ứng bằng cách giải phóng histamin, gây nên hiện tượng dị ứng, mẩn ngứa.

Bên cạnh đó, các yếu tố như cơ địa dị ứng, thiếu nước, chế độ ăn uống không cân đối (đặc biệt thiếu vitamin A, C, E), vệ sinh da kém hay tiếp xúc với môi trường ô nhiễm cũng góp phần làm da hay bị mẩn ngứa mùa hè.

Biểu hiện khi bị mẩn ngứa

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, tình trạng ngứa da và nổi mẩn đỏ có thể xuất hiện khu trú tại một vùng hoặc lan rộng khắp cơ thể. Những triệu chứng này thường gây khó chịu, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Dấu hiệu dễ nhận biết là vùng da xuất hiện các nốt mẩn đỏ với hình dạng, kích thước và màu sắc đa dạng. Các vị trí thường gặp bao gồm hông, lưng, bụng, bắp đùi và trong một số trường hợp, mẩn đỏ có thể lan lên vùng cổ hoặc mặt. Các nốt mẩn này có thể quan sát rõ bằng mắt thường.

Bên cạnh triệu chứng nổi mẩn, người bệnh thường cảm thấy ngứa râm ran kéo dài. Cảm giác ngứa khiến nhiều người có thói quen cào gãi, làm trầy xước da và hình thành vết thương hở. Điều này không chỉ gây đau rát mà còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, đặc biệt nếu không được chăm sóc đúng cách.

Cách xử trí tình trạng hay bị mẩn ngứa mùa hè

Biện pháp chăm sóc da tại nhà

Khi da bị mẩn ngứa trong mùa hè, việc áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách sẽ giúp làm dịu vùng da tổn thương, giảm cảm giác khó chịu và ngăn ngừa tình trạng lan rộng. Dưới đây là những phương pháp tự nhiên, đơn giản nhưng hiệu quả giúp cải thiện tình trạng ngứa da khi thời tiết nắng nóng.

Chườm mát vùng da bị ngứa

Dùng khăn sạch thấm nước mát hoặc túi đá lạnh bọc trong vải mỏng chườm lên vùng da hay bị mẩn ngứa mùa hè giúp giảm viêm, làm dịu tức thì cảm giác nóng rát và ngứa ngáy. Nhiệt độ thấp từ đá lạnh còn giúp làm tê nhẹ vùng da, hỗ trợ giảm ngứa nhanh chóng.

Tắm với bột yến mạch

Bột yến mạch dạng keo có khả năng làm dịu da và chống viêm hiệu quả. Bạn có thể thêm khoảng 1 cốc bột yến mạch vào bồn nước ấm, ngâm mình trong 15–20 phút để làm giảm ngứa, kích ứng và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Biện pháp này rất phù hợp với làn da nhạy cảm, bị phát ban, cháy nắng hoặc côn trùng cắn.

Thoa gel lô hội (nha đam)

Gel lô hội tươi có đặc tính làm mát và chống viêm tự nhiên, giúp giảm nhanh các triệu chứng ngứa da, cháy nắng hay kích ứng do nhiệt. Thoa trực tiếp gel lên vùng da tổn thương sẽ giúp làm dịu vết đỏ, giảm đau rát và thúc đẩy quá trình phục hồi da.

Tắm bằng nước lá trà xanh 

Tắm nước lá trà xanh là một phương pháp dân gian đơn giản nhưng hiệu quả trong việc làm dịu làn da ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ vào mùa hè. Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa và kháng khuẩn tự nhiên, giúp giảm viêm, sát khuẩn, đồng thời hỗ trợ làm sạch da và ngăn ngừa mụn nhọt.

Cách thực hiện rất đơn giản, chỉ cần dùng một nắm lá trà xanh tươi, rửa sạch, sau đó đun sôi với nước trong khoảng 10–15 phút. Khi nước nguội bớt, pha thêm với nước ấm để tắm. Để tăng hiệu quả sát trùng và giảm ngứa, bạn có thể cho thêm một chút muối hạt vào nước tắm.

Sử dụng bột baking soda

Trộn baking soda với một lượng nước vừa đủ để tạo hỗn hợp sệt, sau đó thoa lên vùng da bị mẩn ngứa trong khoảng 10–15 phút. Baking soda giúp trung hòa pH da, giảm viêm và làm dịu cảm giác ngứa do phát ban, cháy nắng hoặc dị ứng nhẹ.

Massage bằng dầu dừa

Dầu dừa chứa các acid béo có khả năng dưỡng ẩm sâu, kháng khuẩn và chống viêm. Massage nhẹ nhàng dầu dừa nguyên chất lên vùng da bị mẩn ngứa sẽ giúp làm mềm da, giảm tình trạng khô nẻ, ngứa rát và hỗ trợ tái tạo vùng da tổn thương.

Biện pháp sử dụng thuốc điều trị

Trong trường hợp mẩn ngứa nghiêm trọng, kéo dài hoặc lan rộng, ngoài các biện pháp chăm sóc tại nhà, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng. Việc dùng thuốc cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Một số loại thuốc được sử dụng, cụ thể:

• Thuốc bôi chứa corticosteroid: Các loại kem hoặc thuốc mỡ chứa corticosteroid được sử dụng phổ biến để làm dịu vùng da bị viêm, giảm đỏ, ngứa và kích ứng.
• Thuốc kháng histamin đường uống: Giúp kiểm soát phản ứng dị ứng – nguyên nhân phổ biến gây ngứa, nổi mẩn.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc điều trị mẩn ngứa:

• Chỉ nên dùng thuốc theo hướng dẫn chỉ định của bác sĩ, không tự ý mua thuốc bôi hay thuốc uống để tránh biến chứng ngoài ý muốn.
• Tuân thủ đúng liều lượng, tránh việc tự ý ngưng thuốc đặc biệt với các thuốc chứa corticosteroid vì có thể dẫn đến suy tuyến thượng thận.
• Theo dõi phản ứng của cơ thể trong quá trình dùng thuốc. Ngưng thuốc ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sưng mặt, khó thở, tim đập nhanh, nổi mề đay toàn thân và đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Phòng ngừa tình trạng mẩn ngứa mùa hè

Mùa hè với thời tiết oi bức, độ ẩm cao khiến cơ thể tiết nhiều mồ hôi, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, từ đó dễ gây ngứa da và nổi mẩn đỏ. Để phòng ngừa hiệu quả, cần duy trì thói quen uống đủ nước mỗi ngày, đặc biệt khi hoạt động ngoài trời, nhằm giữ ẩm cho da và hạn chế tình trạng khô ráp, kích ứng.

Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng. Nên tăng cường rau xanh, trái cây và nước ép để thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể. Đồng thời, cần hạn chế các thực phẩm cay nóng, dầu mỡ và đồ uống kích thích vì chúng dễ làm da phản ứng mạnh hơn với nhiệt độ.

Vào những giờ nắng cao điểm (10h–14h), nên hạn chế ra ngoài. Nếu bắt buộc, cần che chắn kỹ bằng mũ, khẩu trang, kính râm và quần áo dài tay, thoáng mát để bảo vệ da khỏi tia cực tím.

Ngoài ra, cần chú ý giữ vệ sinh cá nhân. Tắm rửa sạch sẽ mỗi ngày giúp loại bỏ mồ hôi và bụi bẩn, làm dịu làn da. Nên mặc trang phục rộng rãi, thoáng khí, ưu tiên vải cotton để giúp da luôn thông thoáng, hạn chế nguy cơ viêm da và mẩn ngứa trong mùa hè.

Hy vọng thông qua bài viết, bạn đọc đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách xử trí và phòng ngừa tình trạng hay bị mẩn ngứa mùa hè. Việc chăm sóc da đúng cách, duy trì lối sống lành mạnh và chủ động bảo vệ cơ thể trước tác động của thời tiết nóng ẩm sẽ giúp hạn chế nguy cơ kích ứng da và nâng cao chất lượng cuộc sống trong những ngày nắng nóng. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các bệnh da liễu thường gặp trong mùa hè hoặc các biện pháp phòng bệnh hiệu quả bằng vắc xin, có thể tham khảo thêm các bài viết tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu.