Đa polyp túi mật có nguy hiểm không? Triệu chứng và hướng xử trí

Polyp túi mật đa phần lành tính nhưng không thể chủ quan. Khi xuất hiện nhiều polyp hoặc tăng nhanh kích thước, nguy cơ biến chứng sẽ cao hơn, do đó cần được theo dõi sát bằng siêu âm định kỳ.

Đa polyp túi mật có nguy hiểm không?

Đa polyp túi mật là tình trạng xuất hiện nhiều polyp trong túi mật, thường phát hiện tình cờ khi siêu âm ổ bụng. Phần lớn trường hợp, các polyp nhỏ (<10mm) thường lành tính và không gây biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi số lượng polyp nhiều, kích thước lớn hơn 10mm, có cuống rộng hoặc tăng nhanh theo thời gian thì nguy cơ chuyển biến ác tính sẽ cao hơn.

Các nghiên cứu cho thấy, đa polyp túi mật có nguy cơ tiến triển thành ung thư túi mật cao hơn so với polyp đơn lẻ, dù tỷ lệ vẫn hiếm. Chính vì vậy, bệnh nhân cần theo dõi sát bằng siêu âm định kỳ, thường là 6 tháng/lần, để đánh giá kích thước và hình thái của polyp. Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt túi mật để phòng ngừa biến chứng.

• Polyp <10mm, nguy cơ thấp, thường lành tính.

• Polyp ≥10mm hoặc tăng nhanh, cần được cân nhắc phẫu thuật.

• Polyp cholesterol thường lành tính, trong khi polyp tuyến (adenoma) dễ tiến triển ác tính hơn.

Nguyên nhân hình thành đa polyp túi mật

Mức độ nguy hiểm của đa polyp túi mật một phần phụ thuộc vào nguyên nhân hình thành. Các polyp có thể xuất phát từ nhiều yếu tố:

• Tăng sinh niêm mạc túi mật: Là cơ chế phổ biến, thường gặp ở polyp cholesterol - loại polyp lành tính, chiếm đa số.

• Rối loạn mỡ máu: Nồng độ cholesterol cao trong dịch mật dễ lắng đọng, hình thành polyp. Người béo phì hoặc mắc hội chứng chuyển hóa có nguy cơ cao hơn.

• Viêm túi mật mạn tính hoặc sỏi mật đi kèm: Tình trạng viêm kéo dài gây kích thích niêm mạc, tạo điều kiện hình thành nhiều polyp.

• Yếu tố nguy cơ khác: Tuổi trung niên, đặc biệt ở nữ giới; tiền sử gia đình mắc bệnh gan mật; chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa.

• Di truyền và bất thường bẩm sinh: Dù ít gặp, nhưng vẫn ghi nhận một số trường hợp đa polyp có yếu tố di truyền.

Không phải tất cả nguyên nhân đều rõ ràng, và nhiều trường hợp được phát hiện tình cờ khi đi siêu âm kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Triệu chứng nhận biết đa polyp túi mật

Trong nhiều trường hợp, đa polyp túi mật tiến triển âm thầm và không tạo ra dấu hiệu rõ ràng, khiến người bệnh khó nhận biết sớm. Tuy nhiên, vẫn có một số triệu chứng gợi ý mà bạn cần lưu ý:

• Không có triệu chứng rõ ràng: Phần lớn trường hợp được phát hiện tình cờ khi siêu âm bụng định kỳ, vì polyp nhỏ thường không gây đau hay khó chịu.

• Đau hạ sườn phải: Có thể xuất hiện cơn đau âm ỉ kéo dài hoặc dữ dội hơn, lan ra sau lưng hoặc vai phải. Triệu chứng này thường rõ hơn sau khi ăn các món nhiều dầu mỡ.

• Rối loạn tiêu hóa: Người bệnh dễ gặp cảm giác đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn hoặc chán ăn. Những dấu hiệu này dễ nhầm lẫn với bệnh sỏi mật hay viêm túi mật.

• Vàng da, nước tiểu sẫm màu (ít gặp): Đây là biểu hiện cảnh báo có thể có tắc nghẽn đường mật hoặc biến chứng đi kèm, cần thăm khám ngay để xác định nguyên nhân.

Ngay cả khi không có triệu chứng, bệnh nhân vẫn nên thực hiện siêu âm định kỳ để theo dõi tiến triển của polyp. Việc phát hiện sớm sẽ giúp bác sĩ đưa ra hướng xử trí phù hợp, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng nếu không điều trị kịp thời

Nếu đa polyp túi mật không được theo dõi và xử trí đúng lúc, tình trạng này có thể tiến triển thành nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người bệnh:

• Ung thư túi mật: Đây là biến chứng ít gặp nhưng rất nghiêm trọng. Nguy cơ tăng cao khi polyp có kích thước trên 10mm, xuất hiện nhiều polyp cùng lúc hoặc kèm theo tình trạng viêm mạn tính.

• Viêm túi mật cấp: Khi polyp gây tắc nghẽn dòng chảy của mật, túi mật sẽ bị ứ trệ và dễ dẫn đến nhiễm trùng. Người bệnh thường xuất hiện cơn đau dữ dội vùng hạ sườn phải, sốt cao và buồn nôn.

• Sỏi mật hoặc viêm đường mật: Polyp có thể hình thành song song với sỏi mật, từ đó làm gia tăng nguy cơ viêm tái phát nhiều lần và gây tổn thương đường mật.

• Tái phát nhiều lần: Nếu polyp không được loại bỏ hoặc kiểm soát triệt để, chúng có thể tiếp tục phát triển, làm ảnh hưởng đến chức năng gan mật và chất lượng cuộc sống.

Chính vì vậy, việc thăm khám và theo dõi định kỳ bằng siêu âm có vai trò rất quan trọng. Bác sĩ sẽ dựa vào sự thay đổi kích thước và đặc điểm của polyp để quyết định thời điểm can thiệp, giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Chẩn đoán và hướng xử trí đa polyp túi mật

Để kiểm soát đa polyp túi mật hiệu quả, việc chẩn đoán chính xác và lựa chọn hướng xử trí thích hợp là yếu tố then chốt. Các phương pháp này không chỉ giúp phát hiện sớm mà còn hạn chế nguy cơ tiến triển thành biến chứng nặng.

Chẩn đoán

Đa polyp túi mật thường được phát hiện tình cờ qua thăm khám định kỳ, nhưng để đánh giá chính xác, bác sĩ sẽ sử dụng nhiều kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác nhau:

• Siêu âm bụng: Đây là phương pháp đơn giản, ít tốn kém, thường được áp dụng đầu tiên để phát hiện polyp, xác định số lượng và theo dõi kích thước theo thời gian.

• Siêu âm nội soi (EUS) hoặc MRI/MRCP: Được sử dụng khi cần phân biệt polyp lành tính với nguy cơ ác tính, đồng thời đánh giá chi tiết cấu trúc túi mật và hệ thống đường mật.

• CT scan ổ bụng: Thường được chỉ định trong những trường hợp nghi ngờ có biến chứng hoặc khi cần khảo sát rộng hơn vùng gan mật để loại trừ các bệnh lý liên quan.

Nhờ sự kết hợp của các phương tiện chẩn đoán này, bác sĩ có thể đưa ra đánh giá toàn diện, từ đó quyết định phương án xử trí an toàn nhất cho người bệnh.

Hướng xử trí

Cách điều trị đa polyp túi mật phụ thuộc chủ yếu vào kích thước, số lượng polyp và tình trạng triệu chứng lâm sàng. Một số hướng xử trí phổ biến bao gồm:

• Theo dõi định kỳ: Đối với polyp nhỏ dưới 10mm, không kèm triệu chứng, bệnh nhân chỉ cần siêu âm kiểm tra 6 - 12 tháng/lần để theo dõi tiến triển.

• Phẫu thuật cắt túi mật: Được khuyến cáo khi polyp có kích thước từ 10mm trở lên, tăng trưởng nhanh, xuất hiện đồng thời nhiều polyp hoặc kèm theo triệu chứng đau, khó tiêu. Phẫu thuật nội soi thường là lựa chọn ưu tiên vì ít xâm lấn và thời gian hồi phục nhanh.

• Xử trí khẩn cấp: Trong trường hợp polyp gây viêm túi mật cấp, tắc nghẽn đường mật hoặc nghi ngờ ác tính, phẫu thuật khẩn cấp được chỉ định ngay để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm, bảo toàn sức khỏe người bệnh.

Việc chẩn đoán sớm kết hợp với hướng xử trí đúng đắn sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, hạn chế biến chứng và mang lại chất lượng sống ổn định cho người bệnh.

Đa polyp túi mật có nguy hiểm không còn tùy thuộc vào số lượng, kích thước và triệu chứng đi kèm. Chủ động tầm soát và khám định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường. Nếu có chỉ định mổ, nên thực hiện tại cơ sở uy tín để giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.